Әкімдіктер бизнесті жерді жалға алуды ұзартудан заңсыз бас тартуда
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет Ауыл шаруашылығы министрлігі Жер ресурстарын басқару Комитетімен бірлесіп, жер қатынастары саласына талдау жүргізді. Кәсіпкерлердің айтуынша, олар жер учаскелерін жалдау мерзімін ұзарту кезінде мезгіл-мезгіл әуре-сарсаңға және негізсіз бас тартуға тап болады екен. Бұл туралы Сыбайлас жмқорлыққа қарсы іс-қимыл қызметінің баспасөз қызметі хабарлады.
"Жергілікті атқарушы органдар Жер кодексінің нормаларын өзінше түсіндіріп, жер комиссияларының қарауына жалдау мерзімін ұзарту туралы өтініштерді жолдады. Жер кодексінің 12-бабына сәйкес комиссияның мұндай өкілеттіктері жоқ", - деді Сыбайлас жеқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі.
Тағы бір маңызды мәселе хабарлама мерзімдерінің аяқталуына байланысты жалдау мерзімін ұзартудан бас тарту болып табылады. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінд атап өткендей, әкімдіктер мұндай тәжірибені жалға алушылар жаңа мерзімге жер пайдалану шартын жасасу ниеті туралы хабарламаларды уақтылы жібермейтіндігімен түсіндіреді. Бірақ, заңға сәйкес, бұл кәсіпкерлерге жерді қайта беруден бас тартуға негіз емес.
"Жалдау мерзімі аяқталған жағдайда өз міндеттерін тиісінше орындаған уақытша өтеулі жер пайдаланушының басқа адамдар алдында жаңа мерзімге шарт жасасуға басым құқығы болады (Жер кодексінің 37-бабының 2-тармағы). Бұл жағдайда жосықты жалға алушы комиссия жасамай-ақ Шарттың мерзімін ұзартуға құқылы", - деп түсіндірді Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызмет.
Тақырып бойынша оқу: 2020-2023 жылдары алынған үздік-25 жер учаскесі
Бұл ретте талдау барысында жасырын мемлекеттік қызмет анықталды – заңнамамен регламенттелмеген жаңа мерзімге жалдау шартын жасау. Регламенттің болмауы "бір терезе" қағидатын жоққа шығарады және әкімдік лауазымды адамдары мен жер учаскелерін жалға алушылардың тікелей байланысына байланысты сыбайлас жемқорлық тәуекелдерінің туындауына ықпал етеді.
Қазіргі уақытта сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметтің ұсынымдары бойынша мұндай заңсыз тәжірибе Алматыда, Ақтөбе, Шығыс Қазақстан және Жетісу облыстарында тоқтатылды. Сондай-ақ, Жер ресурстарын басқару комитеті жергілікті атқарушы органдарға уақтылы хабарламауға байланысты жер учаскелеріне жалға беруді ұзартудан бас тарту тәжірибесін болдырмайтын нақты түсініктемелер жіберді.
"Аталған түсініктеме жосықты жер пайдаланушылардың құқықтары мен заңды мүдделерінің бұзылуын жоюға, сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін азайтуға, сондай-ақ жер берудің бірыңғай тәжірибесін қалыптастыруға мүмкіндік береді", - деп қорытындылады Сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметінде.