Қазақстандағы жаңбырлатқыш жүйелерінің құнын Қарашөкеев айтты

Ауыл шаруашылығы министрлігінің жоспары бойынша 2025 жылға қарай қарқынды суару алаңы 2025 жылға қарай қазіргі 300 мың гектардан 450 мың гектарға дейін, ал 2030 жылдың соңына дейін 750 мың гектарға дейін ұлғайтылуы тиіс. Қазіргі заманғы суару жүйелерінің жоғары құны тежеуші факторлардың бірі болып табылады, сондықтан АШМ субсидиялау көлемін ұлғайтуға ниетті, сондай-ақ фермерлерге қытай және түрік өндірушілерінен арзанырақ жабдық сатып алу ұсынылады. Бұл туралы бүгін Сенат отырысында Ауыл шаруашылығы министрі Ербол Қарашөкеев мәлімдеді.

"Бізде су үнемдеу технологияларын енгізудің нақты жоспары бар және облыстың әрбір әкімі аудандар бойынша жол картасына ие. Біз оны үнемі тексеріп отырамыз.

Егер соңғы үш жылда біз жылына 30 мың гектарға дейін енгізсек, келесі жылдан бастап 100 мың гектардан астам жерді енгізу жоспарда бар", - деді Ауыл шаруашылығы министрлігінің басшысы.

Бұл жұмыс аясында жаңбырлату жүйелерінің қол жетімділігі бірінші орынға шығады. Ербол Қарашөкеев атап өткендей, Valmont немесе Lindsay сияқты әлемдік компаниялардың жүйелерінің құны 50-60 га суару алаңын қамти отырып, шамамен 140 мың долларды құрайды. Бірақ ҚР аумағында түрік және қытай өндірушілерінің зауыттарын іске қосу жоспарлануда.

"Біз қазір VODAR және AFKO компанияларымен келісудеміз. Сол суару алаңына сапалы жаңбырлатқыш машиналар 70 мың доллар тұрады. Ал, біз жабдықтар мен инфрақұрылымға 50% көлемінде субсидиялау көлемін сақтайтынымызды ескерсек, бұл аудандағы фермерлер үшін 35 мың  доллар болады. Бұл әсіресе оңтүстік аймақтарда қарқынды суаруды пайдалануды арттыруға көмектеседі деп сенеміз. Біз әлі де арзан түрік және қытай тамшылатып суару зауыттарын әкелуге тырысамыз", - деді Ербол Қарашөкеев.

Тақырып бойынша оқу: Қазақстанда 2023 жылы суару жүйелерін шығаратын екі зауыт іске қосылады

Ол сондай-ақ су үнемдеу жүйелерін субсидиялау көлемінің жоспарлы өсуі жоспарланып отырғанын хабарлады. Соңғы үш жылда бұл бағытқа орта есеппен 10 млрд теңге бөлінді. Биыл субсидиялау көлемі 18 млрд-қа дейін ұлғаяды, ал кейінгі жылдары бұл көрсеткіш артады.

Сонымен бірге суармалы суды субсидиялау принципі де өзгеруде. Келесі жылдан бастап үш жыл ішінде суаруды әдеттегідей субсидиялау нормативі біртіндеп азаяды және субсидиялау нормасының 60-85% деңгейінде тек қарқынды суару үшін ғана сақталады.

"Бұл жерде мен айтқым келеді және бұл өте маңызды, бұл фермерлерге арналар арқылы болатын шығындарды іліп қою әділетсіз болады. Су фермерге жеткенше 60% жоғалады. Біз бұған алдағы үш жылда біртіндеп көшуіміз керек және Экология министрлігінің жергілікті атқарушы органдармен әріптестеріміз осы уақыт ішінде арналарды ретке келтіруі керек. Онда 60% жоғалмауы үшін және біздің фермер бұл су үшін ақша төлемеуі үшін", - деп атап өтті Ербол Қарашөкеев.

Ауыл шаруашылығы министрлігінің алдын ала деректеріне сәйкес, ағымдағы жылы 1,5 млн га суармалы жерді өңдеу жоспарлануда. Оның ішінде қазіргі заманғы тамшылатып немесе жаңбырлатып суару үлесіне 13,3% - 278 мың га келеді.