Қазақстанда тыңайтқыштарды субсидиялау схемасы өзгертіледі

ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігі минералды тыңайтқыштарды субсидиялау нормативін ұлғайтады, бұл ретте мемлекеттік қолдау зауыттарға жіберіледі, ал фермерлер арзандатылған өнімді алады. Бұл туралы ОКҚ брифингінде ауыл шаруашылығы министрі Айдарбек Сапаров мәлімдеді.

«Ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірушілерді қолдау және сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін болдырмау үшін субсидияларды тікелей зауыттарға төлейтін боламыз. Бұрын ауыл шаруашылығы тауарын өндірушіге 50% төлейтін болсақ, бүгін 10%-ға артық – 60%-ды тікелей зауыттарға төлейтін боламыз. Ал қалған 40% шығынды ауыл шаруашылығы тауарын өндіруші төлейді», — деді Ауыл шаруашылығы министрлігінің басшысы.

Импорттық тыңайтқыштарды пайдаланатын фермерлер үшін мемлекеттік қолдау сол деңгейде қалады - құнының 50%. Бұл жағдайда субсидияларды төлеу, бұрынғыдай, фермерге кетеді.

Жалпы, Айдарбек Сапаров қазір Қазақстанда минералды тыңайтқыштарды енгізу деңгейі төмен екенін атап өтті. Егер Еуропа елдерінде гектарына 250 кг-нан астам қоректік заттар, Беларуссияда - 120 кг, Ресейде - гектарына 55-60 кг енгізілсе, Қазақстанда гектарына орта есеппен 10 кг-нан аз қоректік заттар енгізіледі. Бұл ретте тыңайтқыштарды қолдану көлемі өңірлер бойынша әр түрлі болады. Мысалы, егіс алқабы 5,6 млн га Қостанай облысында 2023 жылы тек 54 мың тонна тыңайтқыш енгізілді. Ал егіс алқабы 1,2 млн гектарға аз Солтүстік Қазақстан облысында 190 мың тонна енгізілді.

Тыңайтқыштардың аз пайдаланылуының басты себептерінің бірі – ауыл шаруашылығы саласын қаржыландырудың жеткіліксіздігі. Сондықтан жақын арада агробизнесті қолжетімді несиелеу айтарлықтай ұлғаяды.

«Жақсы өнім алу үшін биылғы жылдың өзінде тыңайтқыш енгізу көлемін екі еседен астам ұлғайтып, бұл көрсеткішті кемінде 1,5 млн тоннаға (2023 жылы – 679 мың тонна), ал 2028 жылға қарай 3,2 млн тоннаға жеткізу қажет. Тыңайтқыштарды қолдану өнімділікті орташа есеппен гектарына 3–5 ц арттыруға мүмкіндік береді», - деп түйіндеді сөзін Айдарбек Сапаров.