Пржевальскийдің жылқылары Қазақстан даласына оралады
Қазақстан даласына жабайы жылқыларды бірлесіп қайтару туралы меморандумға ҚР Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитеті мен Прага хайуанаттар бағы арасында 2023 жылғы 24 сәуірде қол қойылды. Осы жұмыс аясында 2024 жылдың 2 маусымында Чехия әуе күштерінің екі ұшағы Қазақстанға Прагадан (Чехия) және Берлиннен (Германия) сегіз жылқыны тасымалдайды. Екі аялдамадан кейін олар Арқалық қаласына қонады.
«Біз соңғы жабайы жылқының табиғатқа қайта оралуы туралы жаңа тарауды жазуды енді бастадық. Оның Моңғолияға сәтті қайта жерсіндірілуінен кейін, онда қалпына келтірілген популяция өркендеп келеді, бізге Қазақстан үкіметі дәл осындай мақсатпен жүгінді. Алдағы бес жылда Алтын дала даласына 40-қа жуық жылқыны тасымалдауды жоспарлап отырмыз», - дейді Прага хайуанаттар бағының директоры Мирослав Бобек.
Прага хайуанаттар бағында атап өтілгендей, Пржевальскийдің жылқысы 1960 жылдардың аяғында жабайы табиғаттан мүлдем жоғалып кетті, бірақ бұл сонымен қатар адамның түрді қалпына келтірудегі ең үлкен жетістіктерінің бірі. Еуропалық хайуанаттар бағының арнайы бағдарламалары түр бұрын өмір сүрген елдерге қайта енгізу үшін жеткілікті күшті популяцияны құруға мүмкіндік берді. Жабайы жылқылар Прага хайуанаттар бағының Моңғолияға бұрынғы реинтродукцияларының табысты тәжірибесін пайдалана отырып, Қазақстанға реинтродукцияланатын болады.
Жылқылар Қостанай облысындағы «Алтын Дала» табиғи резерватының дала аймағында табиғатқа шығарылады. Резерват 2012 жылы құрылды, оның жалпы ауданы 489 766 га. Шығарылғанға дейін жануарлар резерват аумағындағы Жабайы тұяқтыларды реинтродукциялау орталығында болады. Бұл орталық «Алтын Дала» табиғатты қорғау бастамасы аясында құрылды және оны қазақстандық биоалуантүрлілікті сақтау қауымдастығы (ҚБСҚ) басқарады. 2017 жылдан бастап мұнда құланды реинтродукциялау жұмыстары жүргізілуде.
Пржевальский жылқыларын реинтродукциялау жобасы ҚР Экология министрлігінің Орман шаруашылығы және жануарлар дүниесі комитеті, Прага хайуанаттар бағы, ҚБСҚ, Франкфурт зоологиялық қоғамы, Нюрнберг хайуанаттар бағы, Берлин хайуанаттар бағы және «Хортобадь» ұлттық паркі арасындағы серіктестікте жүзеге асырылады. 28 ақпанда серіктестер Меморандумға қол қойды, оған сәйкес Еуропадан кем дегенде 40 жабайы жылқы алдағы 4-5 жыл ішінде қазақстандық дала шығарылады.