Аграрийлер импорттық ауыл шаруашылығы техникасына субсидияларды сақтап қалуды сұрайды
Қазақстанда АӨК субсидиялау және ауыл шаруашылығы техникасының лизингі қағидаларына түзетулерді талқылау жалғасуда. Ауыл шаруашылығы министрлігі импорттық техникаға субсидиялауды толығымен алып тастауға, ал оған лизинг мөлшерлемесін 6%-дан 15%-ға дейін арттыруға ниетті. Бұл түзетулер Өнеркәсіп министрлігінің бастамасы бойынша әзірленді.
Қазақстанның фермерлері бұл бастамамен келіспейді. Жиынтығында 1 млн гектардан астам алқапты өңдейтін 100-ден астам ауыл шаруашылығы өндірушілері Премьер-Министр Олжас Бектеновке қазақстандық немесе ресейлік әріптестерімен салыстырғанда бірқатар даусыз артықшылықтары бар жоғары өнімді импорттық техниканы сатып алу кезінде мемлекеттік қолдауды шектемеу туралы өтініш жолдады.
«Артықшылығы мынада: шетелдік техниканың бір бірлігі отандық аналогтардың тракторларының немесе комбайндарының екі-үш бірлігін ауыстырады, жанар-жағармай материалдарын үнемдеу, бір өткелде бірнеше операциялар (топырақ өңдеу, тұқым себу, тыңайтқыш қолдану және басқалары), беріктік және жоғары өнімділік. Сонымен қатар, қуатты техника отандық техникамен салыстырғанда уақыт бірлігіне көбірек жерді өңдей алады, бұл оны біздің жұмысымызда тиімдірек құралға айналдырады», - деді аграрийлер.
Саланың алдында алдағы бес жылда жалпы өнім көлемін екі есеге арттыру міндеті тұр. Оны іске асыру үшін жыл сайын ауыл шаруашылығы техникасы паркін 10%-ға дейін жаңарту қажет. Алайда, қазіргі уақытта жағдай күрделі - парктің 80%-ы ескірген. Мұндай жағдайда аграрийлер Үкіметтің аграрлық салаға зиян келтіріп, отандық машина жасауды қолдау туралы бастамасына наразы. Сонымен қатар, соңғы 15-17 жыл ішінде құрастыру өндірістері ұсақ түйінді құрастыруды игере алмады және жоғары қайта бөлу мен қосымша құнға қол жеткізе алмады.
Сонымен қатар, АӨК субсидиялау және ауыл шаруашылығы техникасының лизингі қағидаларына ұсынылған өзгерістер аграрийлерді техниканы таңдаудан айырады.
«Біз мұндай шаралар азық-түлік бағасының өсуіне әкеледі деп санаймыз, өйткені тиімділігі төмен техника өндіріс шығындарын арттырады. Бұл Қазақстан азаматтарына кері әсерін тигізеді, өйткені олар әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарлары үшін көбірек төлеуге мәжбүр болады», - делінген хатта.
Сондай-ақ, фермерлер құрастыру кәсіпорындарының техникаға деген сұранысты қанағаттандыра алмайтындығын көрсетеді. Импортты одан әрі шектеу туралы ұсыныстар жағдайды нашарлатады және саланы жаңғырту мақсаттарына қол жеткізуді қиындатады.
«Ауыл шаруашылығы техникасын субсидиялауға бөлінетін бюджет қаражаты құрастыру зауыттарын қолдау үшін емес, ауыл шаруашылығын дамытуға арналған. Фермерлер өз қажеттіліктеріне қарай техниканы таңдай алуы керек. Өйткені, ауыл шаруашылығы техникасы - бұл жай ғана жеке тауар емес, білдектердің, жабдықтар мен аппараттардың жұмысымен салыстыруға болатын қазақстандықтар үшін өмірлік маңызды өнімдер өндірісін қамтамасыз етуге қызмет ететін аса маңызды құрал. Мемлекет оларды қолдауы керек және олардың таңдауын шектемеуі керек. Сондықтан біз сізден Ауыл шаруашылығы министрлігіне шетелдік ауыл шаруашылығы техникасына субсидияларды жою туралы шешімді қайта қарауды және импорттық модельдер үшін лизинг мөлшерлемесін қолданыстағы 6% деңгейде сақтауды тапсыруыңызды сұраймыз», - деп жазылған үкімет басшысына жолдаған хатта.
Аграрийлер Мәжіліс депутаттарының атына тағы бір хат жолдады. Онда фермерлер қазір әртүрлі факторларға байланысты қиын жағдайда екендігі көрсетілген. Өткен маусымда жазғы құрғақшылық пен күзгі жаңбырдың салдарынан егіннің бір бөлігі жоғалды. Қазір ел қатты су тасқынынан өтіп жатыр, ал жаз тағы да ыстық және құрғақ болады деп болжануда. Сонымен қатар, мемлекеттік қолдау ережелерін үнемі өзгерту агробизнесті жоспарлау мен жүргізу процесін қиындатады.
«Жыл сайын субсидиялауға қаражаттың жетіспеушілігі, техника мен жабдықтардың белгілі бір түрлерін қосу немесе алып тастау және басқа шаралар фермерлердің мемлекеттік органдардың әрекеттеріне деген үмітсіздігіне әкеледі. Көбінесе мұндай саясат мұндай шаралардың артықшылықтары мен кемшіліктерін тиісті талқылаусыз, сарапшылар мен біздің, мемлекет тарапынан тікелей қызмет алушылар тарапынан елеулі талдаусыз жүргізіледі. Осыған байланысты құрметті депутаттар, бізді қолдауға шақырамыз: атқарушы билікті Инвестициялық субсидиялаудың қолданыстағы ережелерін және Ауыл шаруашылығы техникасын лизингке алу ережелерін сақтау қажеттігіне сендіруде», - деп сұрайды аграрийлер.