Бидай бағасы 95 мың теңгеден/тоннасы жоғары өскісі келмейді
Сарапшылар ескерткендей, ресейлік астықты автокөлікпен жеткізуге тыйым салу, сондай-ақ бидайды астық таситын көліктермен Қытайға жөнелтуді қалпына келтіру бағаның өсуін ынталандыруға шектеулі әсер етті. Экспорттық бағалар тоннасына $255-260 (DAP Сарыағаш) деңгейінде тоқтады, ішкі нарықта фермерлер тоннасына 90-95 мың теңгеден (ҚҚС-сыз) сатуда.
Яғни, наурызбен салыстырғанда өсу тоннасына шамамен 10-15 долларды құрады, бұл фермерлерге ұнамайтыны анық.
Мұндай жағдайда нарық қатысушыларының бір бөлігі саудада қандай да бір шектеу шараларын енгізу қажеттігіне күмәндануды жалғастыруда және Қазақстанға ресейлік астық контрабандасымен күресудің және жалпы қазақстандық бидайдың бәсекеге қабілеттілігін арттырудың басқа да нұсқаларын ұсынады.
Атап айтқанда, бұл тақырыпта "KazGrain" ұлттық экспорттаушылар қауымдастығының директорлар кеңесінің төрағасы Қанат Көбесов Asia Grain 2023 халықаралық конференциясында сөз сөйледі.
Сарапшы атап өткендей, Қазақстандағы астық нарығы егін жинаудан бастап оны іске асыруға дейінгі барлық процестердің ашықтығын қамтамасыз ету үшін цифрлы болуы тиіс.
- Сауданы цифрландыру барлық мәселелерді шешеді, - деді Қанат Көбесов. - Сатып алудан, тиеуден және тасымалдаудан барлық процестер смарт-платформада іске асырылуы тиіс - ашық және кепілдендірілген. Бұл шаруа қожалықтарының салық есептілігімен, астықтың пайда болуымен және оның болуымен байланысты қаржылық тәртібін қамтамасыз етеді.
Сонымен қатар, Қанат Көбесов мәселенің мәніне — қазақстандық бидайдың төмен өнімділікпен байланысты тым жоғары өзіндік құнына назар аударды. Шешімінің бір жолы бар - агросектордағы өндіріс көрсеткіштерін жақсарту үшін жұмыс істеу.
- Көрші Ресейде біздің облыстардан 30-50 км қашықтыққа өту арқылы өнімділік екі есе немесе одан да көп болады, - деп таң қалды Қанат Көбесов. - Жер, күн және климат бірдей, бірақ нәтижелері әртүрлі. Ғылым қолданылуы керек, мемлекеттің аграрлық саясаты түбегейлі өзгеруі керек — тек осылай ғана біз өнімділікті және сәйкесінше экспортты арттыра аламыз.
Asia Grain 2023 конференциясы Алматыда 25-26 сәуірде өтті. Оны "АПК-Информ Азия" ақпараттық агенттігі EXPO Time және Inter Standard Consult серіктестіктерімен ұйымдастырып, жетекші халықаралық сарапшыларды, трейдерлерді, ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірушілерді, мемлекеттік органдардың өкілдерін жинады.