Қытайда қазақстандық санаттан тыс бидай 210 долларға дейін қымбаттады
Қытай Орта Азияға өткізудің баламасын құра отырып, қазақстандық ауыл шаруашылығы өнімдері үшін барған сайын маңызды экспорттық нарыққа айналуда. Дегенмен, әлі де жеткізілімдердің кеңеюіне әртүрлі мәселелер кедергі келтіруде. Соның ішінде, жылдан жылға трейдерлер логистикалық шектеулерге тап болады. Бұл ретте бұл шектеулердің себебін ешкім толық сеніммен атай алмайды: қазақстандық теміржолшылар қытайлықтарға бас изейді және керісінше.
ElDala.kz порталы Алашанькоу мен Қорғас қалаларындағы астық терминалдарына барып, жағдайды сол жерде түсінуге шешім қабылдады. Бұл туралы келесі аптада репортаждан оқыңыз. Ал бүгін біз барлық қазақстандық экспорттаушыларды алаңдататын жайт – астық бағасы туралы айтып береміз.
Әділ баға бойынша қазақстандық және қытайлық тараптарда келіспеушіліктер туындайды. Біз Қытайға барып, жергілікті трейдерлерден олар қандай баға механизмін қолданатынын сұрадық.
- Біз Қытай биржаларына назар аударамыз, - деді Xinjiang Cui Nong Agri-Indastries Group Co., Ltd компаниясының бас директоры Ма Джин Куи. - Мысалы, майдың бағасы қазір күн сайын өзгеріп отырады, қазақстандық зауыттар – біздің серіктестеріміз де осы бағаны қадағалап, қашан тиімді мәміле жасауға болатынын бақылап отырады. Астыққа келетін болсақ, біз порттардағы бағаларға қарап, ішкі нарыққа назар аударамыз. Бүгінгі таңда сапасы төмен бидай тоннасына 170 доллардан сатылды. Біз қазір қазақстандық сатушыларға тоннасына 160 доллар ұсынамыз - бұл элеватордың бағасы, сонымен қатар Қорғас немесе Алашанькоуға жеткізу шығындары тоннасына 40 доллардан 50 долларға дейін. Өткен аптада Алашанькоуда өскен бидайды жеткізу мәмілесінің нақты бағасы тоннасына 180 доллардан 190 долларға дейін болды. Үшінші сыныпты бидай үшін баға элеваторда 270 доллар болды, ал жеткізіліммен - шамамен 320 тонна.
Яғни, DAP Алашанькоу жеткізу шартымен санаттан тыс бидай ағымдағы аптада тоннасына 200-210 доллар, ал үшінші сыныпты сапалы астық тоннасына 320 доллар тұрады.
Ма Джин Куи қытайлық компаниялар қазақстандық ауыл шаруашылығы өнімдерінің импортын ұлғайтуды жоспарлап отырғанын атап өтті. Бұл, соның ішінде, теңіз тасымалы құнының күрт өсуіне байланысты. Сондықтан қытайлық сатып алушылар жеткізу бағыттарын, соның ішінде көрші Қазақстаннан қайта бағдарлайды. Қазіргі уақытта жемшөп дәндеріне (арпа, бидай, жүгері) және жемге, сондай-ақ майға үлкен сұраныс бар.
Алайда, логистикалық мәселелерге байланысты сату әлеуетін толық көлемде жүзеге асыру мүмкін емес.
- Біз, басқа компаниялар сияқты, биылғы жылы кеден мен теміржолда мәселелерге тап болдық, - деді Ма Джин Куи, - мен бұл мәселелер қазақстандық немесе қытай жағында туындап жатқанын айта алмаймын. Менің ойымша, мұнда екі тарап та жұмыс істеуі керек. Бірақ қазір ҚТЖ-дан жоспар алу өте қиын, бізге Алашанькоуға вагондар жіберуден бас тартылады. Кейде Қытайда кеденде вагондарды өту кезінде мәселелер туындайды.
Дегенмен, қытайлық трейдерлер жеткізілім әлеуетін оптимистік тұрғыдан бағалайды. Бұған Қазақстанмен шекарадағы бонд аймақтарының қуаттылығын арттыру ықпал етеді.
- Біздің бағалауымыз бойынша, қытайлық компаниялар әкелгісі келетін көлем миллион тоннадан кем емес, жемшөп зауыттары қазір келісімшарттар жасасып жатыр, - деп атап өтті Ма Джин Куи. - Біз Қазақстанда болдық, онда көптеген компаниялар санаттан тыс астықтан жем өндіруге ниетті. Қытайдың сатып алушылары бұл өнімді де сатып алуға дайын.
«Хун Шэнцзинь» май өңдеу компаниясының сыртқы сауда жөніндегі менеджері Наташа Ванг ауылшаруашылық өнімдерін жеткізудегі мәселелер туралы да айтты.
- Біз Қазақстанда май сатып аламыз, бірақ темір жолмен жеткізуде мәселелер бар, тиеуге тыйым салынды, - деді ол. - Сондықтан кейде сатушы бізге Алашанькоуға өнім жібере алмады, кейде олар екі ай күтті. Біз үшін бұл мәселе, өйткені биржадағы баға күн сайын өзгеріп отырады және бұл серіктестерімізбен қарым-қатынасқа әсер етеді.
«Хун Шэнцзинь» компаниясы қазақстандық арпа импортын да бастауды жоспарлап отыр. Қазіргі уақытта оның компаниясы Алашанькоуға жеткізіліммен тоннасын 190 долларға сатып алуға дайын.