Бидайға экспорттық баж салығы тоннасына 50 доллар мөлшерінде ұсынылды
ҚР Қаржы министрлігінің бірқатар шикізат тауарларына экспорттық баж салығын енгізу туралы ұсынысына сәйкес, бидай мен меслинге тоннасына 50 доллар мөлшерлемесі бойынша салық салынады. Сол мөлшерде арпа, сұлы, қарақұмық, соя, жүгері, күріш, дәнді құмай, пиязға баж салығы ұсынылады.
Естеріңізге сала кетейік, ҚР Қаржы министрлігі шілде айының соңында шикізат тауарларының (мұнай мен кеннен бастап ауыл шаруашылығы өнімдеріне дейін) кең тізбесіне экспорттық баж салығын енгізуді ұсынды.
Алайда, осыдан кейін көп ұзамай ҚР премьер-министрінің орынбасары Серік Жұманғарин бұл бастамаға түсініктеме бере отырып, қазіргі уақытта бидайға экспорттық баж салығы екіталай екенін, өйткені Қазақстанда астық қоры мол және өнім мол болады деп күтілетінін айтты. Бұл ішкі нарықтың толып кетуіне жол бермеу үшін Қазақстаннан астықты экспортқа мүмкіндігінше белсенді түрде жөнелту міндетін қояды.
Дегенмен, Үкіметте талқылаулар жалғасуда. Олардың қорытындысы бизнес-қоғамдастықтың қатысуымен ведомствоаралық комиссияда мәселені қарау болады.
Экспорттаушылар мұндай тосқауылдың енгізілуі бүкіл қазақстандық экспортты өлтіретініне сенімді. Бидайға келетін болсақ, қазір экспорттық баждың жоқтығы (Ресейде болғанына қарағанда) қазақстандық бидайды Орта Азия нарықтарында бәсекеге қабілетті етеді. Егер баж енгізілсе, онда Өзбекстандағы және Қазақстан үшін дәстүрлі басқа өткізу нарықтарындағы сатып алушыларға ресейлік астық немесе ұн алу тиімдірек болады.
Бұған дейін KazGrain ұлттық экспорттаушылар қауымдастығы "Атамекен" ҰКП-ға елімізде бидайға экспорттық баж салығын енгізудің салдары туралы өз пікірін жолдаған болатын, ол астық нарығына қатысушылардың шоғырландырылған ұстанымын білдіреді. Қорытындылай келе, сыртқы нарықтардағы жоғары бәсекелестік жағдайында экспорттық бажды енгізу Орта Азия елдерінде бизнес жеңіп алған тауашаларды жоғалтуға, экспорт көлемінің төмендеуіне, трейдингтік компаниялардың банкроттығына, сондай-ақ астықтың ішкі бағасының төмендеуіне және фермерлік шаруашылықтардың банкроттығына әкеледі.
Сонымен, бидайға экспорттық баж салығын енгізудің нәтижесі ҚР Қаржы министрлігі күткен нәтижеге тікелей қарама-қарсы болады - салық түсімдерінің азаюы және салық салынатын негіздің қысқаруы орын алады.