Ресей бидайға экспорттық баж салығын нөлге дейін түсіруге жақындады

Ресейдегі бидайға экспорттық баждың мөлшерін 14-20 тамыз аралығында РФ Ауыл шаруашылығы министрлігі тоннасына 257,3 рубль деңгейінде белгіледі. Бұл ағымдағы аптадағы қолданыстағы мөлшерлемеден екі есе төмен (тоннасына 444,4 рубль) және тамыздың басындағы мөлшерлемеден 3,5 есе төмен (тоннасына 906,4 рубль).

Экспорттық баждың өзгермелі мөлшерлемесі 2022 жылдың шілдесінен бастап рубльмен есептеле бастады, есептеу формуласы рубль бағамын және астықтың экспорттық бағасын қамтиды. Баждың қазіргі деңгейі оның барлық кезеңінде ең төменгі болып табылады.

Қазақстан үшін Ресейдің экспорттық бажының мөлшері маңызды, өйткені Ресей Федерациясынан арзан бидай әлі екі экономикалық себептер бойынша Орталық Азияға жаппай сатылып жатқан жоқ: ЕАЭО шегінен тыс Қазақстан арқылы өтетін Ресей Федерациясынан келетін астық жүктеріне транзиттік теміржол тарифінің, сондай-ақ Ресейде экспорттық баждың болуы. Бұл екі фактор ресейлік бидайды қазақстандық бидайға қарағанда Өзбекстанға жеткізу кезінде қымбатырақ етеді. Бірақ егер бұл факторлар (немесе олардың кем дегенде біреуі) жойылса, онда Қазақстан өзінің дәстүрлі өткізу нарығы - Орта Азия елдерін жоғалту қаупі бар.

Сондай-ақ, Қазақстанның экспорттық баж салығын енгізу Орталық Азиядағы қазақстандық астықтың бәсекеге қабілеттілігін төмендетуі мүмкін. Мұндай ұсыныс шілде айының соңында ҚР Қаржы министрлігінен келіп түсті: бюджетті толықтыру үшін тек бидай ғана емес, сонымен қатар арпа, жүгері, сұлы, күріш, қарақұмық, соя экспортына тоннасына 50 доллардан салық салу ұсынылды.

Қазақстанның экспорттаушылары мұндай шешім Қазақстанды өткізу нарықтарынан айырады деп негізсіз айтпайды, өйткені бұл жағдайда Орта Азия мемлекеттеріне Ресейден ауыл шаруашылығы өнімдерін сатып алу тиімдірек болады.