Қазақстанда hi-pro бидайының бағасы 150 мың теңге болады деп күтілуде
Соңғы екі жылда Қазақстанда бидайдың сапасы қолайсыз ауа-райына байланысты қатты зардап шекті: 2023 жылы бұл құлдырау саны, 2024 жылы - натурасы. Өкінішке орай, ерте егін жинауды 2025 жылдың тамызында бастаған фермерлер тағы да қиындыққа тап болды. Бұл жолы астықтың ЖДИ көрсеткіші төмен.
ЖДИ (желімше деформациясының индексі) бидай ақуызының сапасын және сәйкесінше оның пісіру сапасын анықтайды. Тым жоғары ЖДИ желімшенің серпімділігін жоғалту туралы айтады. Hi-pro астығы үшін ЖДИ нормативі (1 және 2 сыныптар) - 43-тен 77-ге дейін, 3 және 4 сыныптар үшін 18-ден 102-ге дейін. Жоғары мәнмен бидай 5-сыныпқа өтеді, тіпті басқа көрсеткіштер қалыпты болса да.
Вегетациялық кезеңдегі аяз, құрғақ жел, артық ылғалдылық сияқты табиғи факторлар ЖДИ көрсеткішін нашарлатуы мүмкін. Биылғы жылы Қазақстанның солтүстігіндегі көптеген аграрлық өңірлер осындай жағдайларға тап болды. Мұның салдары ауа-райының қолайсыздығын қабылдаған дақылдарға әсер етті - сапа әлі жағымды емес. Ерте егіннің өнімділігі де орташа, 12-15 ц/га.
Бұл hi-rgo бидайының жоғары бағасын анықтайды: қазір фермерлер «егістіктен» 30%-дан жоғары желімшесі бар астықты тоннасына 120 мың теңгеге дейін сатады (ҚҚС-сыз). Бірақ барлығы мұндай астықтың бағасы қыста тоннасына 150 мың теңгеге дейін өседі деп күтеді, өйткені оны ұн тартушылар сапасыз бидаймен араластыру үшін жақсартқыш ретінде пайдаланады.
Фермерлер кейінгі егін жақсы сапаны көрсетеді деп үміттенеді. Бұл алқаптарды жаппай жинау қыркүйек айында басталады.
Соған қарамастан, тіпті сапасы төмен бидай да бағада қалуы тиіс, өйткені соңғы жылы Қазақстанның астық өңдеушілері Қытайға жеткізу үшін жемдік ұнды шығаруды игерді және азықтық астыққа жоғары сұранысты қалыптастырды. Қазіргі уақытта ETS биржасында 4-сыныпты бидай үшін тоннасына 90 мың теңге, 5-сыныпты бидай үшін тоннасына 87 мың теңге сұралады.