Өнімдерді таңбалау сүт өнімдерінің құнын 1,5 есеге арттырады - Атамекен
Шығыс Қазақстанның сүт өңдеу кәсіпорындары мен азық-түлік дүкендерінің өкілдері сүт өнімдерін таңбалауды енгізуге қарсы болды, себебі жобаны іске асыру тұтынушыға арналған өнімнің құнын 1,5 есеге арттырады. Бұл туралы «Атамекен» кәсіпкерлер палатасы хабарлады.
ШҚО Өңірлік кәсіпкерлер палатасында таңбалау бойынша пилоттық жобаның бірінші кезеңінің қорытындысы талқыланды. Жобаның мақсаты тауар туралы бастапқы деректерді қашан, қайда, кім және неден өндірілгенін қадағалау болып табылады. Қазақстанда ұшқышқа қатысу үшін жеті кәсіпорын таңдалды, оның ішінде Шығыс қазақстандық «Эмиль» ЖШС. Таңбалауға арналған жабдықтарды сынақтан өткізу сүт пен айран құю желілерінде жүргізілді.
«Процеспен танысқаннан кейін біз өндірісті қолданыстағы түрде тежейтін болады деген ортақ пікірге келдік. Құю қалай жүзеге асырылып жатқанын және QR кодтары қалай көрсетілетінін қарап шықтық. QR-кодтар қаптамаларда әртүрлі жерлерде, кейде бір қаптамада екі кодтан орналасқан, сонымен қатар кесу процесінде олар көбінесе кесіледі. Процеске қатысты басқа да айтарлықтай ескертулер болды, жалпы біз нәтижені қанағаттанарлықсыз деп санадық, яғни олардың жүйесі іске аспады», - деп түсіндірді ШҚО Кәсіпкерлер палатасының директоры Қайрат Мамырбаев.
Тақырыпқа байланысты оқу: Атамекен палатасы сүт өнімдерін ішкі нарықта таңбаламауды ұсынуда
Сынама іске қосу қорытындысы бойынша «Эмиль» ЖШС жобаның толық калькуляциясын жүргізді. Жүргізілген есептерді компания директоры Анна Аберле ұсынды. Яғни, таңбаланған өнім кәсіпорыннан шыққан кезде оның құны 29% -ға өседі, яғни жабдықтар мен бағдарламалық қамтамасыз етуді сатып алу, тікелей таңбалау, қосымша штат бірліктерінің еңбегіне ақы төлеу және «Қазақтелеком» АҚ операторына өнімнің таңбаланған әрбір данасы үшін 3,5 теңге мөлшерінде ақы төлеу қажеттілігі ескеріледі.
«Осы пилоттық жобаның нәтижесімен біз ШҚО Кәсіпкерлер палатасымен, Қазақстанның Сүт одағымен, Кәсіпкерлер қауымдастығымен Ауыл шаруашылығы министрлігіне не қалайтынын, қандай ақшаға және не үшін қажет екенін дәлелдеуге барамыз. Яғни, егер мемлекет осы жүйені енгізуден бас тартпаса, онда біз шот-фактуралардың, виртуалды қойманың және SNT электрондық жүйесін осы таңбалау жүйесімен үйлестіруді ұсынуымыз керек. Немесе жүйені енгізу үшін барлығына қаржы берсін. Менің нақты міндетім - осы жобаны енгізе отырып, өнімді қандай құнмен алатынымызды көрсету болды», - деп түсіндірді Анна Аберле.
Кәсіпкерлер палатасының мәліметінше, бұл шығындарға таңбалауды енгізу кезінде өнімді сатушылардың шығыстары да қосылады, Атап айтқанда, бухгалтердің еңбегіне ақы төлеу және қосымша штат бірлігі, ол таңбаланған өнімді қабылдауға жауап береді, кассалық аппараттарды құны шамамен 1 млн теңге болатын процесті автоматтандыру жүйесіне ауыстыру. Алдын ала есептеулер бойынша, өнімнің түпкілікті құны бір 40-50% артады. Яғни, бүгінде 420 теңге тұратын сүттің литрі сатып алушыларға 600 теңге болады.
Бизнес-қоғамдастық таңбалау процесіне қатысу үшін жұмыс тобын құруды ұсынады, атап айтқанда, жоба операторы «Эмиль» ЖШС жаңартылған жабдықтарды әкеліп, келесі сынақтарды жүргізе бастайды.
Бұдан басқа, ШҚО Кәсіпкерлер палатасының өкілдері жүргізілген есептерді Сауда министрлігіне, Ауыл шаруашылығы министрлігіне, «Атамекен» ҰКП орталық аппаратына және Қазақтелекомға жібереді.
Естеріңізге сала кетейік, сүт өнімдерін міндетті цифрлық таңбалау туралы талап ҚР-да 2022 жылы күшіне енеді. Ауыл шаруашылығы министрлігінде бұған дейін өндірушілер үшін субсидиялар қарастырылатыны хабарланды, олар таңбалау жабдығы мен кодтарға тапсырыс беру шығындарының 50% дейін өтемақыны қамтамасыз етеді. Шағын өндірістерде өндірістік желіге таңбалау кодтарын салу бойынша жабдықты орнатпауға, типография арқылы қаптамаға кодты енгізуге тапсырыс беруге мүмкіндік бар. АШМ мәліметінше, өнімнің бөлшек сауда бағасында таңбалауға арналған жабдыққа жұмсалатын өндіруші шығындарының үлесі 0,06-дан 0,15% -ға дейін құрайды. Бір желіге арналған мұндай жабдықтың құны кәсіпорынның көлемі мен өнім түрлеріне байланысты 0,5-тен 9,2 млн теңгеге дейін өзгереді.