Су үнемдейтін технологиялары жоқ шаруашылықтар үшін суаруға субсидияларды азайтады
Ауыл шаруашылығы министрлігі фермерлерге су айналымының аздығы мен суармалы судың тапшылығының артуын ескере отырып, су үнемдеу технологияларын белсенді енгізуді ұсынады. Фермерлерді суды ұтымды пайдалануға ынталандыру үшін оны беру қызметтерінің құнын субсидиялау нормалары өзгертіледі. Бұл туралы бүгін Үкімет отырысында ҚР Ауыл шаруашылығы министрі Ербол Қарашөкеев мәлімдеді.
«Фермерлерді су үнемдеу технологияларын енгізуге ынталандыру мақсатында қазіргі уақытта суару тәсілдеріне байланысты су беру қызметтерін өтеу бойынша субсидияларды саралау бойынша жұмыс жүргізілуде, яғни су үнемдеу технологияларын қолданатын фермерлер ғана бұрынғы деңгейде субсидия алатын болады», - деді АШМ басшысы.
Сондай-ақ, ауыл шаруашылығы министрлігі белгіленген жоспарлардың орындалуын міндетті түрде бақылаумен барлық облыстар бойынша алаңдарды анықтай отырып, су үнемдеу технологияларын енгізу бойынша Жол карталарын әзірлеу және бекіту жөніндегі Экология министрлігінің ұсынысын қолдады.
ҚР-да су үнемдеу технологияларын енгізу кезінде фермерлерді қолдау үшін инвестициялық субсидиялау көзделген, оның шеңберінде су алу және беру үшін суару жүйелерін сатып алуға және инфрақұрылым жүргізуге арналған шығындардың 50% өтеледі. 2021-2025 жылдарға арналған АӨК дамыту бойынша әзірленіп жатқан ұлттық жоба шеңберінде су үнемдеу технологиялары қолданылатын алаңдарды 450 мың га дейін жеткізу бойынша индикатор көзделген.
Тақырып бойынша оқу: «Қазақстан фермерлері суарусыз өмір сүре алмайды»
Ербол Қарашөкеев сондай-ақ 2021 жылы арналар мен су қоймаларын қайта құру нәтижесінде су шаруашылығы инфрақұрылымы жүргізілген ауыл шаруашылығы жерлерінің ауданы 1,6 млн га дейін ұлғайғанын хабарлады. Қазіргі таңдағы тамшылатып немесе жаңбырлатып суару 248,4 мың га немесе 16,2% - ға ғана пайдаланылады.
«Жыл сайын 200 мың гектарға жуық жер суландырусыз, яғни мақсатқа сай пайдаланылмайды. Осыған байланысты, облыс әкімдіктері мақсатқа сай пайдаланылмай жатқан жерлерді қайтарып алу және оларды адал жер пайдаланушыларға заңнамада белгіленген тәртіппен беру жұмыстарын жандандыруы қажет», - деді Ербол Қарашөкеев.
Жоспар бойынша, 2030 жылға қарай суармалы жерлердің көлемі 2 есеге, жалпы жиын-терім 5,6 есеге және жалпы түсім 6,4 есеге ұлғайтылатын болады.
Өз кезегінде экология, геология және табиғи ресурстар министрі Серікқали Брекешев ағымдағы жылдың басында ҚР-да су үнемдеу технологияларымен 248 мың га қамтылғанын, оның ішінде оңтүстік өңірде 1,25 млн га су үнемдеу тек 5,4% немесе 67,7 мың га енгізілгенін атап өтті.
2025 жылға қарай су үнемдеу технологиялары 450 мың гектарға таралады деп жоспарлануда, бұл жыл сайын 1,5 текше метр көлемінде суды үнемдеуге әкеледі.
Тақырып бойынша оқу: АШМ, Kusto Group және Valmont зауыт салу туралы келісімге қол қойды
600 мың га суармалы жерді қалпына келтіруді қамтамасыз ету үшін Экология министрлігі арналарды қайта құру және су қоймаларын салу бойынша жұмыс жүргізуде. Бүгінгі күні суару жүйесінде ұзындығы 21,5 мың км шамамен 3,5 мың магистральдық және шаруашылықаралық арналар бар, олардың 55% қанағаттанарлықсыз жағдайда. Бұл суды тасымалдау кезінде жоғары шығындарға әкеледі.
«2025 жылға дейін жеті облыста ұзындығы 2,3 мың км болатын 120 суару каналын кезең-кезеңімен қайта құру және қалпына келтіруді жоспарлап отырмыз, бұл суармалы алаңды 2,2 млн га дейін жеткізуге және суармалы судың шығынын жыл сайын 800 млн текше метрге азайтуға мүмкіндік береді», - деді Серікқали Брекешев.