Қазақстанда көкөністер мен жемістерді күнсіз және топырақсыз өсіру технологиясы жасалуда
Нұр-Сұлтан қаласындағы жылыжайларда өнімділікті арттыру мақсатында агротехникалық зерттеулер жүргізілуде, деп хабарлады елорда әкімдігінің ресми сайты.
Көкөністер мен жемістерді күн сәулесінсіз өсіру технологиясын С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университетінің ғалымдары Led system media өндіріс алаңында дамытып жатыр. Өсімдіктерге күн нанофосформен толтырылған арнайы жарық диодты шамдармен алмастыра алады.
«Led system media, көше жарығын шығаратын компания, өнімі жағынан күн сәулесіне ұқсас шамдарды сынақтан өткізеді. Біз қазір өсімдіктердің күн сәулесін осы шамдармен толығымен ауыстырудың жолдарын іздеудеміз. Біз қазірдің өзінде нәтиже алуға жақындап қалдық», - деді Арысгүл Тұрбекова, ауыл шаруашылық ғылымдарының кандидаты, ҚазАТУ-дың агрономиялық факультеті ауыл шаруашылығы және өсімдік шаруашылығы кафедрасының аға оқытушысы.
Оның айтуынша, бұл әдіс өсімдіктерді күн сәулесі түспейтін жерде өсіруге мүмкіндік береді. Әсіресе, күндізгі жарықтың тапшылығы қыста солтүстік аймақтарда байқалады. Шамның жоғары радиациялық спектрі арқасында жемістердің өсу және пісу процесі жеделдейді. Қолданылатын шамдар энергияны үнемдейтінін ескеру маңызды.
Сонымен қатар, елорданың жылыжайларында дақылдарды топырақсыз өсіру технологиялары зерттелуде.
«Олар гидропониканы пайдаланады, яғни көкөністер мен жемістер тамшылатып суарумен арнайы субстратта өсіріледі, ол арқылы өсімдіктерге дәрумендер жеткізіледі. Бұл әдістің артықшылықтарына арамшөптердің болмауы және өсімдік ауруларының төмен пайызы жатады. Мұндай жылыжайларда микроклимат реттеледі. Бұл көкөніс дақылдарын өсірудің өте жоғары технологиялық тәсілдері », - деп түсіндірді Арысгүл Тұрбекова.
Оның айтуынша, жемістердің сапасы жердегі жылыжайларда өсірілгендерден кем түспейді. Алынған өнімдер химиялық құрамына тексеріледі және барлық қажетті стандарттарға сәйкес келеді.
Ауыл шаруашылығы және өсімдік шаруашылығы кафедрасының агрономиялық факультетінің студенттері де ҚазАТУ-дың жобаларына қатысады. Олар үшін жылыжайларда өсімдік өсіру, көкөніс өсіру, жеміс өсіру бойынша практикалық сабақтар өткізіледі.