Бидай бағасы төмендеді: сатып алушылар жаңа өнім күтуде
Өткен аптада Қазақстанда дәнді дақылдардың кейбір түрлерінің бағасы төмендей берді. 28-29 және 30+ желімшесі бар 3-сыныпты сапалы бидай сатып алушылардың қымбат астық сатып алу тәуекелдерін өз мойнына алғысы келмеуіне байланысты 1-3 мың теңгеге арзандады. Бұл туралы Қазақстанның Астық одағының талдау департаментінің басшысы Евгений Карабанов мәлімдеді.
Сарапшының ақпараты бойынша, өткен аптада 28-29 желімшесі бар 3-сыныпты бидайдың құны 119-122 мың теңге/тонна, Hi - pro - 128-132 мың теңге/тонна құрады.
Сонымен қатар, арпа екінші апта қатарынан күрт төмендегенін қайтарып жатыр. Ол жаңбырдан нарыққа жаңа өнім түсуінің кешеуілдеуіне байланысты 5 мың теңге/тоннаға қымбаттады. ҚР ішкі нарығындағы арпаның құны тоннасына 75-80 мың теңгеге жетті.
«Ауыл шаруашылығы өндірушілерінің өткен жылғы астық жинау қорларының таусылуы және егін жинаудың жалғасып жатқан кешігуі себебінен ішкі нарықта бидай ұсынысы төмен», - деп атап өтті Евгений Карабанов.
ЕТС биржасында бір апта ішінде 15 194 тонна бидай сатылды: 3-сыныпты (желімшесі 25) 95 мың теңге/тонна, 3-сыныпты (желімшесі 23) - 92 мың теңге/тонна, Hi-pro бидайы - 125 мың теңге/тонна. Жеткізу шарттары EXW - желілік элеватор, ҚҚС 12%:
Экспортқа ҚҚС-сыз сатылды:
- DAP Түрксіб шарттарында (Қырғызстанға) 5-сыныпты 5 530 тонна бидай 102 145 теңге/тонна (шамамен 190 USD/t) бағамен сатылды;
- FCA жөнелту бекеті шарттарында 96 800 теңге/тонна (180 USD/t) бағамен 2 061 тонна 3-сыныпты бидай (желімшесі 23-24%) сатылды.
Евгений Карабановтың айтуынша, бидайдың кейбір сыныптарының экспорттық бағасы да бір апта ішінде төмендеген. Бұл ретте - 3-5 USD/t үлкен төмендеуі 28-29 және 30+ желісшесі бар бидайға, ал 23-24, 25-26 желімшесі бар 3-сыныпты, 4 және 5-сыныпты бидай 1-2 USD/t шамалы арзандады.
Ұлттық валюта - теңгенің құбылмалылығының жоғарылауына, Қазақстанда жаңа жақсы өнім күтілуіне байланысты бағалар төмендейді. Сондай-ақ, нарыққа сатып алушылардың бағаны түзетуді күтіп, бидай сатып алу тәуекеліне барғысы келмеуі әсер етеді, деп түсіндірді Евгений Карабанов.
Сондай-ақ, ол зығырдың ішкі және экспорттық бағалары тиісінше 5 мың теңге/тоннаға және 5-10 USD/т-ға аздап төмендеуді жалғастырғанын хабарлады. Мұның себебі де жаңа өнімді күту.
CIF ARAG (Амстердам/Роттердам/Антверпен/Гент) шарттарындағы зығырдың бағасы өткен аптада 10 USD/t-ге өсті және қыркүйек айында жеткізіліммен 700 USD/t бойынша тізімделеді.
Қазақстандық қоңыр зығырдың бағасы (97% тазалық) DAP Польша шарттарында өзгеріссіз қалды - 585-590 EUR/t.
Қытай нарығында бір апта ішінде зығыр бағасы өзгерген жоқ. ҚХР-дағы зығырдың ағымдағы бағасы:
- ішкі нарықта - 5000-5150 CNY/т,
- Тяньцзинь портында - 4000-4150 CNY/т.
Сарапшы Қазақстанның солтүстік өңірлерінің көпшілігінде мол және ұзаққа созылған жауын-шашын ерте егістіктерді шабуға және бастыруға мүмкіндік бермейтінін атап өтті. Жоғалту және сапаның нашарлау қаупі бар аймақта бұршақ дақылдары - жасымық пен бұршақ.
«Бидай мен арпаны жинау ауа-райына байланысты кешіктіріледі. Қазақстанның солтүстігінде дәнді дақылдарды жаппай жинау қалыпты ауа-райы жағдайында қыркүйек айының басында басталады.Бидай бағасын түзету нарыққа жаңа өнімнің түсуін күтумен байланысты, бірақ ол ұзаққа созылады. Бидайдың жаңа өнімін экспортқа нақты жөнелту қыркүйектің екінші жартысынан ерте күтілмейді», - деп Евгений Карабанов қорытындылады.