Сарапшыларбидайдың тоннасына 400 долларға дейін қымбаттауына дайындалып жатыр
Өткен аптада әлемдік астық нарығында бұқа трендінің сақталуының бірнеше белгілері пайда болды.
Сонымен, 10 қараша, сәрсенбіде Ресейдің ауыл шаруашылығы министрі Дмитрий Патрушев 2022 жылдың басында ел дәнді дақылдарды, соның ішінде бидайды экспорттауға квота енгізетінін айтты. Квоталар мөлшері ағымдағы жылғы егіннің қорытынды бағасын және экспортқа тиеп-жөнелту серпінін талдауды ескере отырып айқындалатын болады.
Сонымен қатар, РФ АШМ басшысы бидай бағасының $400-дан жоғары өсуі кезінде ел астыққа экспорттық бажды есептеу формуласын қайта қарайтынын ескертті. Баж 2 маусымнан бастап қолданылады және апта сайын әлемдік баға деңгейін ескере отырып қайта есептеледі: оның мөлшері бидай үшін $200, арпа мен жүгері үшін $185 асатын бағаның 70% – ын құрайды.
Тақырып бойынша оқу: Ресей Федерациясы бидайға экспорттық баж салығын арттырды
10 қарашадан бастап баж мөлшері $69,9 деңгейінде белгіленді, себебі бидайдың индикативтік бағасы $299,9 құрады.
Айта кетейік, шетелдік сатып алушылар үшін қазақстандық бидайдың бағасы қазіргі уақытта $300-ден сәл төмен: DAP Сарыағаш $295, FOB Ақтау $299.
Сарапшылар астық бағасының күтілетін өсуінің себебін Еуропадағы газ дағдарысы деп атайды. Себебі, құрамында азот бар тыңайтқыштардың бағасы 60-80% газдың құнына байланысты.
Бірқатар Еуропа елдерінде газ бағасының өсуі аясында тыңайтқыштар өндірісі 40-50%-ға төмендеді. Осыған байланысты фермерлер оларды қажетті көлемде енгізуден бас тартуға мәжбүр болады (бұл егіннің жетіспеуіне әкеледі) немесе олар өскен шығындарды түпкілікті өнімнің бағасына салуға тура келеді. Екі жағдайда да ауыл шаруашылығы өнімдерінің қымбаттауы сөзсіз.
Тақырып бойынша оқу: ҚР-да бидай тұқымы 170 мың./тоннасы дейін қымбаттады.
Сондай-ақ, бағаның өсуіне Ресейдің астық экспорттауға квотаны енгізу жоспарлары себеп болды. Осы квоталардың мөлшері бойынша да, оларды жүргізу уақыты бойынша да белгісіздік туындады. Бұл биржаларда бидайдың қымбаттауына бірден себеп болды: 11 қарашада Парижде бидайға фьючерстер 2,9%-ға, Чикагода 2,6%- ға қымбаттады. Бұл тамыз айынан бастап күннің ең күшті өсуі.
Айта кетейік, АҚШ Ауыл шаруашылығы министрлігі қараша айындағы шолуда ағымдағы жылы әлемдік бидай өндірісін бағалауды біршама төмендетті – 775,28 млн тоннаға дейін, қазан айында 775,87 млн тоннаға қарсы.