17 сентября 2024 Мал шаруашылығы

Қазақстанның мал дәрігерлері киіктердің арасында ауру тарағанына алаңдаулы

Қазақстанда киіктер санының өсуімен ауыл шаруашылығы жануарларына да әсер ететін аурулардың пайда болу жағдайлары артып келеді. Әзірге көпшілігі паразиттік аурулармен байланысты, бірақ инфекциялардың таралу қаупі де бар. Бұл туралы ветеринария ғылымдарының докторы, профессор Ғайса Әбсатиров мәлімдеді.

Бұл соңғы жылдары тез өсіп келе жатқан Орал ақбөкендерінің популяциясына қатысты. Жағдай Батыс Қазақстанда мал шаруашылығының дамуына қауіп төндіреді.

«Зерттеулер популяция санының рұқсат етілген нормадан асып кетуі қорғалатын түрдегі ауруларға да, бұл аурулардың малға, тіпті адамдарға да берілуіне әкелуі мүмкін екенін анықтады. Аурулар популяцияның едәуір бөлігін құртуы мүмкін», - деп атап өтті ғалым.

Киіктер арасында патологияның бірнеше жағдайлары тіркелген. Мұның себебін Ғайса Әбсатиров аталған жануарлардың көп болуына байланысты жайылымдық және суармалы жерлерде тығыз байланыста болуы, олардың мекендейтін және қоныс аудару аймақтарындағы ауылшаруашылық және өнімсіз жануарлардың (иттер) қолайсыз эпизоотиялық жағдайын атайды. Мысалы, киіктер үй жануарларынан ценуроз, эхинококкоз және басқа ауруларды жұқтырады.

«Болашақта паразиттік аурулардың ғана емес, жұқпалы аурулардың да пайда болуы мен таралуын болжау керек», - деп ескертеді ғалым.

Оның айтуынша, ветеринарлық қызметтер өнімсіз жануарлар арасында аурудың алдын алуға тиісті назар аудармайды. Сонымен қатар, иттер әртүрлі қоздырғыштардың резервуары болып табылады және бруцеллез сияқты инфекцияны жұқтыруға қауіп төндіреді. Жергілікті ветеринариялық қызметтердің басшылары жабайы фаунадағы эпизоотиялық жағдайды бақылаудан «жалтарады».

«Қазір болып жатқан оқиғаларға көбінесе ветеринарлық қызметтердің жергілікті атқарушы органдары кінәлі, олар қаңғыбас иттердің популяциясын уақтылы шектеп, профилактикалық дегельминтизация жүргізуі керек. Өйткені, бұған айтарлықтай бюджет қаражаты бөлінеді. Енді біз не істеуіміз керек? Жабайы жануарларға арналған ветеринариялық іс-шараларды ұйымдастыру бойынша ветеринариялық басқарма құру?» - деп атап өтті Ғайса Әбсатиров.

Оның айтуынша, «Бөкейорда» мемлекеттік табиғи резерватының басшылығы киіктер арасында ауру ошақтары анықталған жағдайларда жедел ветеринариялық ден қою үшін мониторингтік бригадаларға штаттық ветеринариялық мамандарды қосымша бөлу туралы бейінді министрлікке бірнеше рет жүгінген. Бірақ мәселенің шешімі әлі жоқ.