KazBeef ұсынған ангус Қазақстанның үздік бұқасы болып танылды
Барлық ірі қара тұқымдарының арасында абсолютті чемпион атағы үшін байқау 18 шілде, жұма күні "Жана Дала" көрмесі аясында өтті. Финалда қалмақ, қазақ ақбас, герефорд және ангус сияқты ет тұқымдарының чемпиондары кездесті. Қызу күресте басты бәсекелестік Qazaq Аqbas тұқымының Қыран бұқасы мен Маверик бұқасының арасында өрбіді, оның Қазақстанда осы тұқымның он бес жылға жуық тарихының арқасында Qazaq Angus деп атауға әбден болады.
Қазақ даласының ангустары
KazBeef Ltd. компаниясы 2010 жылдан бастап ангус тұқымының асыл тұқымды репродукторы ретінде жұмыс істейді. Бастапқыда мал Солтүстік Америкадан әкелінді, бірақ содан бері Ақмола облысының даласының қатал жағдайында бұл жануарлардың бірнеше ұрпағы өсті, олар, әрине, ауа-райына да, азықтандыру жағдайларына да жақсы бейімделе алды.
Айта кету керек, қыста малды желден қорғап, далада ұстайды. Ол қатты аязда және қарлы боранда өзін керемет сезінеді. Жайылымдары нашар жазғы аптап ыстыққа Qazaq Angus өте жақсы төтеп береді. Бұл өте маңызды, өйткені ангусты Қазақстанның нашар жайылымдарында өмір сүре алмайды деп жиі әділетсіз айыптайды. Негізінде бейімделген Qazaq Angus аман қалып қоймай, тез салмақ қосады.
- Біз Қазақстанға үздік генетиканы әкелетінімізді дәлелдедік, – дейді Ангус тұқымы республикалық палатасының атқарушы директоры Дәурен Салықов. - KazBeef Ltd. жайылымдары нашар, бірақ генетика Маверик бұқасына керемет салмақ қосуға мүмкіндік берді. Туылғанда салмағы 26 кг болса, бір жасында 514 кг жетті. Бұл жануардың даму қарқыны. Бұл ангустардың құндылығы. Қазір ол төрт жаста, салмағы бір тонна, бірақ аяғы мықты болғандықтан оңай қозғалады. Егер қарапайым сөзбен айтқанда - бұл өте спорттық бұқа. Ол осы деректердің барлығын әкесінен алып, оны ұрпағына береді. Өте құнды бұқа. АҚШ-та мұндай бұқалар 200 мың долларға бағаланады.
Элиталық ангус қанша тұрады
KazBeef Ltd директоры Еспол Айсабаев KazBeef Ltd-де ангустарды жазғы ұстау шарттары туралы айтып берді. Жайылымдар Мамай ауылының жанында орналасқан, бұл жылына 350 мм-ден аспайтын жауын-шашын болатын құрғақ аймақ. Мұндағы шөп нашар, бірақ соған қарамастан, мал жақсы салмақ қосады: жас мал көктемде салмағы 120-150 кг жайылымға шығады, ал шілденің аяғында-тамыздың басында алты-жеті айлық жасында кезінде кейбір бұқалардың салмағы 330 кг-ға жетті, орташа табын бойынша - 250 кг.
Қыста мал қорада ұсталады. Ол үшін жем, оның ішінде суаруда - сүрлем, шөп, сабан, арпа дайындалады.
Еспол Айсабаев Қазақстанның жағдайына бейімделген бірінші санатты ангус бұқалары өте жоғары бағаланатынын атап өтті - басына шамамен 1,5 млн теңге.
Солтүстік аймақтардың ангустары
Көрмеге KazBeef Ltd-ден басқа Қазақстанның үздік асыл тұқымды репродукторларынан барлығы 12 ангус тұқымды бұқа келді, бұл «Мамбетов и К» және «Атамекен-Агро-Шұқыркөл» КС (екеуі де - СҚО-дан). Байқаудың қазылар алқасы Ұлыбритания сарапшысы Стефен Джонс пен АҚШ сарапшысы Фрэнк Грейвс болды.
KazBeef Ltd. асыл тұқымды репродутор өзінің бес бұқасын әкелді - екеуі кіші жас тобына (18 айға дейін), үшеуі үлкен (18 айдан кейін) тобына. Сонымен, олардың бұқалары екі жас тобында да жеңімпаз болды - кішісінде Рокки және үлкенінде Маверик. Ал ангус тұқымының абсолютті чемпионы ретінде қазылар алқасы Маверикті таңдады.
Байқау басталғанға дейін де Еспол Айсабаев Маверикті жеңіске ең ықтимал үміткер деп атады. Және қателескен жоқ.
- Маверик - АҚШ-тың американдық селекциясының ангусы, - деді Еспол Айсабаев (суретте). - Оның әкесі АҚШ-тан серіктесіміз ABS Global жеткізген материалмен қолдан ұрықтандыру әдісімен алынған. Олар бізге тұқымды ұрпақтарымыз үшін маңызды параметрлер бойынша ғана емес, сонымен қатар біздің шаруашылығымыз жұмыс істейтін жағдайларды: климат және жемшөп қорын ескере отырып таңдайды. Осылайша Мавериктің әкесі, Stevenson Rockmount RX933 бұқасы алынды. Мавериктің өзі табиғи жұптасу кезінде пайда болды.
Күші кемелденген кезіндегі бұқа
KazBeef Ltd. компаниясының іргелі ұстанымы – шоу басталар алдында қорада ұсталатын, тамақ ішіп, демалудан басқа ештеңе істемейтін «көрмелік» бұқаларын жарыстарға әкелмеу. Сөйтіп, Маверик жарысқа өзінің негізгі қызметі – сиырларды ұрықтандыру бойынша жұмыс істеген жайылымнан тікелей әкелінді. Бұл кезде ол жайылымдағы шөппен азықтанған. Соның арқасында салмағы 970 келі болса да епті, жүрісі жеңіл, қара терісінің астында бір грамм май жоқ. Қазылар алқасы атап өткендей, бұл бұқа кез келген сиырды қуып жетеді.
- Маверик қазір 51 айлық, яғни 4 жастан асқан, - деп атап өтті Еспол Айсабаев. - Бұл жұмыс істеу үшін ең жақсы жас. Бірде мұндай эксперимент жүргізілді - әр түрлі жастағы бұқалар табынға жіберілді. Нәтижесінде бұзаулардың 47%-ы 4 жастан асқан бұқалардан алған. Яғни, Маверик қазір өз мүмкіндіктерінің шыңында.
Қазылар алқасының күрделі шешімі
Жарыстың соңғы кезеңі Қазақстанның үздік бұқасын таңдау болды. Осы кезеңге тиісті жарыстардан кейін төрт тұқымның үздіктері келді.
Герефорд тұқымының жеңімпазы «Акселеу» ЖШС-нан (СҚО) AKS029M лақап атты (немесе нөмір бойынша?) бұқа болды. Қалмақ тұқымының арасында «Айдар» ШҚ-нан (Ақмола облысы) Терри бұқасы болды. Қазақтың ақбас тұқымының чемпионы «Сәбит» ШҚ (БҚО) Қыран бұқасы болды.
Финалдық сайысты бағалау үшін қазылар алқасына ресейлік «Самараплем» АҚ бас директоры Светлана Серова қосылды. Барлық төрт бұқа тағы да сарапшылардың назарына ілікті. Үздіктердің ең жақсысын таңдау міндеті өте қиын болды, өйткені бұқаларды тек тұқымдарымен ғана емес, сонымен қатар жасымен, шығу тегімен, мақсатымен және брендтің маркетингтік жарнамасымен салыстыруға тура келді - оны кейінірек Светлана Серова байқау қорытындыларына берген түсініктемесінде атап өтті.
Соңғы шешімді әзірлеу үшін қазылар алқасы бір сағатқа жуық уақыт бойы көрермендердің таңдаулыларының күшті қолдауымен кеңескен. Әрине, дауыстардың басым бөлігі «Ақбас!» Qazaq Аqbas ұлттық брендінің жеңісіне сенді.
Алайда қазылар алқасының дауыстары екіге бөлінді, Қыранның пайдасына тек Светлана Серова дауыс берді. Бірақ Стефен мен Фрэнк өз дауыстарын Маверикке берді, ол Қазақстанның үздік бұқасы - барлық тұқымдардың чемпионы деп жарияланды!
Байқау ұйымдастырушыларынан KazBeef Ltd. компаниясына осы жеңісі үшін жүлде трактор болды.
KazBeef мәрмәр сиыр еті
Айтпақшы, KazBeef компаниясы азық-түлік және мал шаруашылығы көрмелеріне өзінің фирмалық FoodTrack бірінші рет әкеліп отырған жоқ.Дәлірек айтсақ, қазір олардың екеуі бар - Алматыда қара, Астанада қызыл. "Жана дала" көрмесі де ерекшелік болған жоқ: FoodTrack келушілерге мәрмәр сиыр етінен жасалған ет өнімдерін - бірнеше түрдегі стейктер мен бургерлерді ұсынды. Мұнда түскі асқа, соның ішінде Qazaq Angus етіне таң қалған шетелдік қонақтар да келді.
Ақыр соңында, селекционерлер мен фермерлердің барлық күш - жігері бір нәрсеге - дәмді және пайдалы ет алуға бағытталғанын ұмытпауымыз керек.
ElDala.kz редакциясы Еспол Айсабаевты және KazBeef агрохолдингінің командасын осы тамаша жеңісімен құттықтайды! Тек сапалы ұрпақ пен асыл тұқымды мал мен мәрмәр сиыр етіне жоғары баға тілейміз.