Нақты егін шаруашылығымен айналысу Қазақстан егістіктеріндегі «қара дақ» мәселесін шешеді

Өсімдіктердің дамып, өсуі үшін маңызды заттардың мөлшері бір алқаптың өзінде 6-8 түрлі болуы мүмкін. Бұл жағдай ауыл шаруашылығы дақылдарының  түсімінің біркелкі болмауына әкеліп соғады. Бұл фактіні С. Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университетінің ғалымдары өз зерттеу жұмыстарында атап көрсетті.

Агрохимиялық талдау Солтүстік Қазақстанның тоғыз пилоттық шаруашылығында жүргізілуде. Шаруашылықтар әртүрлі климаттық, топырақ, өсімдік және литологиялық жағдайлары бар табиғи аймақтарда болды. Жеңіл гидролизденетін азоттың, жылжымалы фосфордың, калий алмасудың және гумустың құрамы бойынша 4 мың үлгі тексерілді.

Тақырыпты оқу: ҚазАТУ  ғалымдары өнім шығынын қалай қысқарту керектігін айтты

Ғалымдардың жаппай зерттеу жүргізу  нәтижесінде егістіктің 77%-ында жеңіл гидролизденетін азоттың құрамы өте төмен екендігі байқалды.Сонымен қатар, егіс алқаптарының 88%-ында фосфор аз мөлшерде екені анықталды

Сонымен қатар, элементтердің топырақта біркелкі таралмау  мәселе туындайды. Мысалы, топырақ құрамында фосфор -10,7 мг / кг-дан 80 мг/кг — ға дейін, жеңіл гидролизденетін азот-10-нан 60 мг / кг-ға дейін болуы тиіс. Бұл көрсеткіштер әртүрлі болуы мүмкін: бір алқапта 100-200%.-ғе дейін кездеседі.

Тақырыпты оқу: Ғалымдар шегірткені жою шығындарын 15-20 есеге азайтуды ойлап тапты

«Егістікте элементтердің бұлайша әртүрлі болуына бірнеше факторлар тікелей және қосымша түрде әсер етеді, атап айтсақ: топырақтың ылғалдануы, жер бедері, топырақ түзуші жыныстардың қасиеттері, топырақтың агрофизикалық және агрохимиялық қасиеттері. Сонымен қатар, себілген тыңайтқыштардың қоректік заттарының дақылдарға әсер етуі біркелкі болмайды. Ал, көптеген шаруашылықтарда егістіктің барлық аумағына бірдей тыңайтқыштар салына береді. Сондықтан да бұл қоспалар алқаптардың бір жеріне артық, ал кейбір жеріне кем болады» - деп атап өтті зерттеу жасаған ҚазАТУ ғалымы, Топырақтану және агрохимия кафедрасының меңгерушісі Жанна Алманова.

 

Мәселені шешу үшін ғалымдар минералды тыңайтқыштарды саралап, таңдап қосуды ұсынады. Топырақ құнарлылығының біркелкі еместігін есепке алу жұмсалатын шығын материалдарын азайтуға көмектеседі, ауыл шаруашылығы өндірісінің қоршаған ортаға теріс әсерін азайтуға, сондай-ақ жердің сапасын арттыруға, ауыл шаруашылығы өнімдерінің өнімділігі мен сапасын жақсартуға мүмкіндік береді.

«Нақты егіншілікпен айналысудағы элементтерді дәл қосу арқылы ғана топырақта азоттың, фосфордың, калийдің дұрыс мөлшерде салынуын қамтамасыз етуге  қол жеткізуге болады. Біздің есептеуіміз бойынша, азотты және фосфорды норма бойынша қосу арқылы астық өнімділігін кемінде гектарына 5-6 центнерге арттырып, 1-ші және 2-ші санатты бидайдың салмағын 3-4 есеге ұлғайтуға болады», -деп қорытындылады сөзін Жанна Алманова.

Біздің парақшамыздан Қазақстандағы агробизнестің соңғы жаңалықтарын бірінші болып біліп отырыңыз Facebook, арнада Telegram, бізге жазылыңыз Instagram немесе біздің пошталық жіберу.