Қазақстан Ресей бидайын автокөлікпен әкелуге тыйым салу туралы шешімді кейінге қалдырды
Ресей Федерациясынан бидай контрабандасы - Қазақстанның ұн тарту саласының тұрақты жұмысына кедергі келтіретін негізгі проблемалардың бірі. Бұл туралы Eurasian Аgricom конференциясында Қазақстанның астық өңдеушілер одағының президенті Әлихан Талғатбек айтты.
Eurasian Аgricom көктемгі сессиясы 15 және 16 наурызда Астанада өтеді. Конференцияның бас демеушісі - "Азия АгроФуд" АҚ, эксклюзивті демеушісі - "Сей-Нар" ЖШС. ElDala.kz порталы - конференцияның бас медиа серіктесі.
Тақырып бойынша оқу: Қазақстанда ұн мен астық экспорты бойынша болжам ұсынылды
- Ресейден "сұр" астықтың түсуі баға белгілеумен және көлемдерді ескере отырып, нарыққа хаос әкеледі, - деп атап өтті Әлихан Талғатбек. - Біздің бағалауымыз бойынша, күн сайын Ресейден 10-нан 20 мың тоннаға дейін бидай Қазақстанға автокөлікпен келеді. Бұл көлемнің көп бөлігі контрабанда болып табылады. Яғни, айына бұл орташа есеппен 450 мың тонна. Сонымен қатар, бір айда 70 мың тонна Ресей бидайы Қазақстанға темір жол арқылы келеді. Ал ресми түрде статистика 150 мың тонна жеткізілім туралы айтады. Яғни, статистика біздің нарыққа ай сайынғы 370 мың тонна астық түсімін есепке алмайды. Қазақстан бір айда 600 мың тонна экспорттайтынын ескерсек, бұл орасан зор көлем. Яғни, бүгінде біздің экспорттың жартысынан көбі контрабандалық ресейлік бидайды қайта экспорттау болып табылады. Сондықтан біз қазақстандық бидайдың бағасына осындай күшті әсерін көріп отырмыз. Қандай да бір себептермен біздің дәстүрлі сатып алушыларымыз, өзбектер мен ауғандықтар енді рубль бағамына қарап, Сарыағаш станциясындағы бағаны бұза бастады. Олардың ешқайсысына біздің, қазақстандық шаруалар астықты қаншаға сататыны қызық емес.
Астық контрабандасы қазақстандық бидайды сататын адал ұн өндірушілер мен трейдерлердің жұмысына кедергі келтіреді, өйткені олар "сұр" астықты өңдейтіндермен немесе қайта экспорттайтындармен тең емес жағдайда болады. Ал ішкі нарықтағы бағаның төмендеуі фермерлердің кірістілігін төмендетеді.
Айта кетейік, Қазақстанда бидай бағасы тез төмендеуде. Трейдерлердің соңғы мәліметтері бойынша, Сарыағаш станциясындағы бір тонна бидай үшін Орта Азиядан келген сатып алушылар тіпті 260 доллар төлегісі келмейді, бірақ бағаны төмендетуге тырысады. Трейдерлер тоннасына 240-250 долларға дейін төмендеуді болжап отыр. Өткен жылдың күзінде бір тонна бидай 310-315 долларға экспортталды.
Тақырып бойынша оқу: Қазақстан Ресейден астықты автокөлікпен әкелуге тыйым салуды талқылауда
Айта кетейік, Қазақстан үкіметінің ведомствоаралық комиссиясы 15 наурызда өткен отырыста ресейлік астықты автокөлікпен әкелуге тыйым салу мәселесін одан әрі талқылау үшін қалдырды. Мәселе егжей-тегжейлі зерттеуді қажет ететіні атап өтіледі. Бұған дейін, 14 наурызда бұл ұсыныс ҚР сауда және интеграция вице-премьер-министрі Серік Жұманғариннің қатысуымен өткен отырыста салалық қауымдастықтар тарапынан айтылған болатын.
Тыйым салуды жақтаушылардың себебі контрабандалық астық автокөлікпен әкелінетіндігінде. Алайда, бұл шараның қарсыластары қазақстандық ұн тартушылар мен құс өсірушілерді жеткізудің ең қолайлы тәсілдерінің бірінен айырудың орнына шекарада бақылау орнату қажет екенін айтады.