04 июля 2023 Қазақстан

Қазақстанда 300 мың га суармалы алқап суарусыз қалуда

Қазақстан 2030 жылға қарай суармалы жер көлемін екі есеге, 3 млн гектарға дейін ұлғайтуды жоспарлап отыр. Сонымен қатар, қазіргі уақытта су тапшылығына және ең бастысы, тасымалдау кезінде оның үлкен шығындарына байланысты суармалы жерлер суарусыз қалып отыр.

"Экология және табиғи ресурстар министрлігінің мәліметінше, соңғы бес жылда орта есеппен 1,2 млн га суарылуда. Сумен қамтамасыз етілмеу нәтижесінде жыл сайын шамамен 300 мың га суарусыз пайдаланылады, яғни каналдар арқылы су тасымалдау кезінде нормативтен тыс үлкен шығындар болады", - деп хабарлады бүгін Үкімет отырысында ауыл шаруашылығы министрі Ербол Қарашөкеев.

Ол қолданыстағы заңнамада суды ұтымсыз пайдаланғаны үшін әкімшілік жауапкершілік қарастырылғанын атап өтті. Алайда, бүгінгі күні бірде-бір су шаруашылығы ұйымы мұндай жауапкершілікке тартылған жоқ.

"Сонымен бірге, қазіргі уақытта жекелеген облыстардың суармалы жерлерін сумен қамтамасыз ету жағдайы, негізінен мемлекетаралық бірлескен су шаруашылығы объектілерінен сумен жабдықтаудың тұрақсыздығына байланысты алаңдаушылық туғызуда. Осыған байланысты экология және табиғи ресурстар министрлігі облыс әкімдіктерімен бірлесіп, желіні жабуға көшумен шаруашылықаралық және шаруашылықішілік арналарды реконструкциялау жөніндегі арнайы бюджеттік бағдарламаны әзірлеу жөніндегі жұмысты жеделдету қажет", - деді Ауыл шаруашылығы министрлігінің басшысы.

Ол сондай-ақ суармалы су беру қызметтерінің қолжетімділігі мен ашықтығын қамтамасыз ету үшін Экология министрлігіне облыс әкімдіктерімен бірлесіп бірқатар ұсыныстар ұсынды:

  • фермерлерге су беру ережесін бекіту;
  • фермерлерге су беру процесін автоматтандыру;
  • коммуналдық және жеке су шаруашылығы ұйымдарын құру жөніндегі жұмыстарды ұйымдастыру;
  • суару әдістері бойынша тарифтер бекітілсін, яғни су үнемдеу технологияларын пайдалану үшін бір тариф, жер үсті суару үшін - басқа тариф.

Сондай-ақ, Қарашөкеевтің айтуынша, Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігі облыс әкімдіктерімен бірлесіп суару мақсатында жер асты суларына геологиялық зерттеу жүргізуді қамтамасыз етуі қажет.