ЕҚҚДБ несиелеріне салынған суару инфрақұрылымы нысаналы мақсатта пайдаланылмайды
Қазақстанда суару инфрақұрылымын салуға миллиардтаған теңге жұмсалды, бірақ ол мақсатына сай пайдаланылмайды. Бұл ретте су арналарын жаңғырту жобаларының сапасының төмендігі судың орасан зор шығынына әкеп соғады. Бұл туралы Мәжіліс отырысында ҚР Жоғары аудиторлық палатасының төрағасы Наталья Годунова мәлімдеді.
«Еуропалық Қайта Құру және Даму Банкі мен Ислам даму банкінің қарыздары шеңберінде Қазсушар 2017 жылдан бастап 317 млн доллар сомасына 61 жоба қаржыландырылуда. Аудит жүргізу кезінде іске асырылған бес жыл ішінде тек 18 жоба тапсырылғаны анықталды. Іске асыру кезеңінде - 37, алты жоба бойынша жұмыс тіпті басталған жоқ. Себебі - сапасыз жобалау және жосықсыз мердігерлер», - деді Наталья Годунова.
Оның ақпараты бойынша, ЕҚҚДБ-ның 3 млрд теңгеден астам сомаға сегіз қарыз жобасы шеңберінде сатып алынған жабдықтар мен салынған инфрақұрылым мақсаты бойынша пайдаланылмайды. Нәтижесінде суаруға жоспарланған 4 мың гектарға жуық жер ауыл шаруашылығы айналымына енгізілмеген.
Тақырып бойынша оқу: Қазақстанда суару жүйелерін субсидиялау ұлғаяды
Жоғары аудиторлық палатаның басшысы Қазақстанның көрші мемлекеттерге тәуелді екенін және соңғы жылдары сыртқы су ағыны қысқарып келе жатқанын еске салды. Бұл ретте, егер ел ішіндегі судың шығыны соншалықты жоғары болмаса, бұл мәселе соншалықты өткір болмас еді.
«Біз 2022 жылы тек ауыл шаруашылығындағы су шығыны 5,2 текше шақырымды құрады деп есептедік, бұл жалпы су алудың 45% құрайды. Трансшекаралық өзендердің сыртқы ағынының тапшылығы 0,8 текше шақырымды құрады. Бюджет қаражатының айтарлықтай құйылуына қарамастан, барлық мәселелер су ресурстарын басқаруды тиімсіз ұйымдастырумен байланысты», - деп атап өтті Наталья Годунова.
Аудиторлық палатаның мәліметінше, Қазақстандағы гидротехникалық құрылыстардың 25%-дан астамы қанағаттанарлықсыз және авариялық жағдайда. Алайда, жаңа арналарды жобалау және салу ескірген технологиялар бойынша жүргізілуде. Нәтижесінде салаға бөлінген қаражат іс жүзінде жерге көміледі.