05 ноября 2024 Қазақстан

Жұманғарин фитосанитария және ветеринария саласындағы реформалар туралы айтты

Ауыл шаруашылығы 2024 жылдың үшінші тоқсанының қорытындысы бойынша ҚР экономикасының шикізаттық емес секторында ЖІӨ-нің ең жоғары өсімін көрсетеді - 11,4%. Соңғы 13 жылда алғаш рет ауыл шаруашылығы Қазақстан экономикасының драйверіне айналып отыр. Үкімет ішкі нарық қаныққаннан кейін қазақстандық өнімді экспортқа шығару міндетін қойып отыр. Ол үшін фитосанитария және ветеринария саласында өнімнің бақылануы мен қадағалануының ашықтығын қамтамасыз етуге бағытталған реформалар енгізілуде. Бұл туралы әлеуметтік желілерде вице-премьер Серік Жұманғарин хабарлады.

«Біз жаңа экспорттық нарықтарды кезең-кезеңімен ашамыз және бұрынғы өсімдік және мал шаруашылығы өнімдерінің шектеулерін алып тастаймыз. Бірақ фито және ветеринарлық бақылаудың тұрақты жүйелері болмаса, біздің ауыл шаруашылығы сазды аяқтардағы алыпқа айналуы мүмкін», - деп атап өтті Серік Жұманғарин.

Оның айтуынша, Ауыл шаруашылығы министрлігі дайындаған реформалар фито және ветеринариялық бақылау нысандарын қажетті жабдықтармен және техникамен жабдықтауға бағытталған, сондай-ақ мамандарға лайықты жалақы беру міндеті тұр.

Атап айтқанда, вице-премьер атап өткендей, экспорттық-импорттық өнімді фитосанитариялық бақылауға жауапты карантиндік инспекторлардың тиімді әрекеттеріне қазақстандық өнімнің үздіксіз экспорты және біздің сөрелердегі импорттық өнімнің қауіпсіздігі тікелей байланысты.

«Реформалар кезең-кезеңімен іске асырылатын болады, қысқа мерзімде жеткілікті қаржыландырудың болмауында жинақталған материалдық-техникалық мәселелердің көлемін шешу мүмкін емес. Бірақ қазірдің өзінде Қазақстан мен Ресей арасындағы және ЕАЭО елдерінің периметрі бойынша ветеринариялық және фитосанитариялық құжаттардың ашықтығы мен қадағалануын арттыру үшін елеулі қадамдар жасалды. Осы жылдың соңына дейін Қазақстан мен Ресейдің ақпараттық жүйелерінің электрондық ветеринариялық ілеспе деректермен алмасу және өсімдіктер карантині саласындағы интеграциясы күтілуде. Бұл елдерге бақылаудағы жүктерді әкелуге, әкетуге, транзитке арналған рұқсаттардың бірыңғай дерекқорына, сондай-ақ тауарлар өндіруді, өңдеуді, сақтауды жүзеге асыратын ұйымдар мен тұлғалардың тізіліміне қол жеткізуге мүмкіндік береді. Осылайша, ақпараттық жүйелерді біріктіргеннен кейін фито және ветеринариялық сертификаттарды верификациялау мәселесі шешілетін болады», - деді Серік Жұманғарин.

Ветеринария саласында импорттық-экспорттық операцияларды кейіннен ел бойынша бақылаумен цифрландыру, сондай-ақ «өндіруші – қайта өңдеу – нарық – тұтынушы» қағидаты бойынша қадағалауды ұйымдастыру міндеті тұр.

«Сонымен қатар, қолданыстағы материалдық-техникалық мәселелер, ветеринарлық дәрігерлердің жалақысы мен біліктілігінің төмендігі, ветеринарлық нысандардың интернетпен нашар қамтылуы өңірлерде ветеринарияның тиімді жүйесін құруға елеулі кедергілер туғызады. Бұл мәселелер де кезең-кезеңімен шешілетін болады», - деп қорытындылады Серік Жұманғарин.