ҚР тұқымдарды қадағалаудың цифрлық жүйесін әзірлеуде
Ауыл шаруашылығы министрлігінде қазіргі уақытта тұқым шаруашылығы жүйесін тәртіпке келтіру бойынша жұмыстар жүргізілуде. ҚР ғылыми ұйымдары селекцияның қазіргі әдістеріне ауыстырылатын болады. Бұдан басқа, тұқымдарды қадағалаудың цифрлық жүйесін әзірлеу басталды. Бұл туралы "Тұқым күні" конференциясында сөйлеген сөзінде ұлттық аграрлық ғылыми-білім беру орталығының басқарма төрайымы Гүлмира Исаева хабарлады.
"Елге түскен кезде, оның экспорты кезінде және бүкіл ел бойынша қозғалу кезінде тұқымдық материалдың ілгерілеуіне қатаң бақылау орнату туралы нақты көзқарас бар. Біз тұқымдарды бақылаудың сандық жүйесін жасауға тікелей қатысамыз. Біздің еншілес ұйымымыздың талдау орталығының мамандары осы ақпараттық жүйенің модульдерін әзірлеуге қатысады. Тұқым шаруашылығы бойынша бастапқы деректер базасы құрылды. Сондай-ақ, біз осындай ақпараттық жүйені енгізген ресейлік әріптестеріміздің тәжірибесін белсенді түрде зерттейміз", - деді Гүлмира Исаева.
Тақырып бойынша оқу: Қазақстанда халықаралық деңгейдегі сұрып сынау желісі пайда болады
Сонымен қатар, селекциялық ғылымды дамыту жөніндегі 15-20 жылға есептелген ұзақ мерзімді ғылыми бағдарламаны әзірлеу аяқталды. Ғалымдардың алдында Қазақстанның барлық өңірлерінде соңғы жылдары байқалған климаттың өзгеруіне бейімделген дақылдардың жаңа сұрыптарын іріктеу және өсіру міндеті тұр.
Бағдарлама ғылыми-техникалық сараптамадан өтті және қазіргі уақытта Ауыл шаруашылығы министрлігі оны қаржыландыру бойынша шаралар қабылдауда.
"Бұл біздің ғалымдарға жаңа сұрыптарды құру мәселелерінде нақты қолдау көрсетуге мүмкіндік береді деп үміттенеміз", - деді Гүлмира Исаева.
Ол ҚР-да тұқым шаруашылығын іріктеумен айналысатын мемлекеттік және жеке ұйымдар техниканың жаңа түрлеріне, жабдықтарға, зертханаларға қол жеткізуі тиіс екенін атап өтті. Білікті кадрларды даярлау мәселесі шешілуде.
Сондай-ақ ҰАҒБО басшысы Қазақстан ағымдағы жылы UPOV-қа кіру бойынша барлық рәсімдерді аяқтауды жоспарлап отырғанын хабарлады.
"Бұл өте маңызды, өйткені тұқым нарығы жұмысының ашықтығын ғана емес, олардың халықаралық нормаларға сәйкестігін қамтамасыз ету қажет. Сонымен қатар, тұқым шаруашылығында генетика алмасусыз, халықаралық ынтымақтастықсыз мүмкін емес. Сондықтан UPOV-қа кіру Қазақстандағы тұқым шаруашылығы селекциясының дамуындағы негізгі сәттердің бірі болады", - деді ол.