БДҚА ҚТЖ-да жүк тасымалына тексеру жүргізуде
"ҚТЖ-Жүк тасымалдары" ЖШС қатысты монополиялық жағдайды теріс пайдалану белгілері бойынша тең келісімдерге әртүрлі шарттарды қолдану бөлігінде тергеу жүргізілуде. Бұл туралы ElDala.kz ҚР Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігінің баспасөз қызметіне сілтеме жасай отырып хабарлайды.
Агенттікте атап өткендей, темір жол жүк тасымалы нарығындағы негізгі нарықтық үлеске (95%-дан астам) "ҚТЖ-Жүк тасымалы" ЖШС ие. 2004 жылдан бастап жүктерді тасымалдау бойынша қызметтер бәсекелестік ортаға берілді. Алайда, бұл нарықта бәсекелестік әлі дамымаған. Жүктерді тасымалдауды жүзеге асыруға лицензия талап етіледі, бұл ретте оның болуы темір жол инфрақұрылымына қолжетімділікті қамтамасыз етпейді (48 лицензия берілді). Пилоттық режимде белгілі бір бағыттарда екі жеке тасымалдаушы ("ТТТ Сервис" ЖШС және DarRail ЖШС) жұмыс істейді, олардың үлесі 5% - дан аз.
"Мемлекет басшысы ұсынған жаңа экономикалық бағытты ескере отырып, тауар нарықтары мен монополиялық топтарды монополиясыздандыру, сондай-ақ бәсекелестік бар тауар нарықтарындағы мемлекет қатысатын компаниялар санын қысқарту бойынша пәрменді шаралар қабылдау ұсынылады", - деп хабарлады баспасөз қызметі.
БДҚА деректері бойынша, теміржол жүк тасымалдарының бәсекелі нарықтарына мемлекеттік қатысуы бар кәсіпорындарды іске асыру ұсынылады.
"Мысалы, Кедентранссервис, КТZ Express, Казтемиртранс және басқалары ҚТЖ-ның еншілес компаниялары болып табылады. Бұл ретте "ҚТЖ-Жүк тасымалдары" бәсекелестік нарықта өз компанияларына жеңілдіктер береді, бұл бәсекелестікті шектеуге алып келеді", - деп нақтылады агенттікте.
Жүктерді төмендегілерге қатысты тасымалдауға лицензия беруге қойылатын біліктілік талаптарын қайта қарау ұсынылады:
- жаңа локомотивтер саны бойынша тасымалдаушыға нақты талаптар белгілеу;
- жүктердің барлық түрлерін тасымалдау жөніндегі міндеттер және рентабельділігі төмен жүктерді тасымалдаудан бас тартқан кезде лицензияны қайтарып алу мүмкіндігі;
- жаңа жүк ағыны тартылған жағдайда транзиттік бағытта жүк тасымалдау.
Естеріңізге сала кетейік, жыл басында Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Үкіметке кірме жолдарды ретке келтіру туралы тапсырма берген болатын. Ағымдағы жылдың 1 ақпанынан бастап еліміздің бірқатар өңірлерінде (Нұр-Сұлтан, Алматы, Қызылорда, Батыс Қазақстан, Қостанай, Алматы, Павлодар, Ақмола, Қарағанды, Шығыс Қазақстан, Ақтөбе және Солтүстік Қазақстан облыстары) кірме жолдарды ұсыну қызметтерін жүзеге асыратын 21 субъектінің тарифтері орта есеппен 80%-ға төмендеді. Сондай-ақ Павлодар облысында кірме жолдар қызметтерін ұсынатын ARMAN KALA LTD ЖШС тарифтері 93% - ға (1741,53 теңге/вагон-км 118,07 теңгеге/вагон-км дейін) төмендетілді.
Бұдан басқа, "Көліктік сервис орталығы" АҚ (ТҚО) 92% - ға (2117,98 теңге/вагон-км 164,29 теңге/вагон-км дейін) - елдің негізгі теміржол нысандарында орналасқан кірме жолдардың ірі теңгерім ұстаушысының тарифтерітөмендетілген.