Қазақстанда тағы үш май өңдеу зауыты салынуда

2023 жылы Қазақстанда 672 мың тонна өсімдік майы өндірілді, ал ағымдағы жылдың соңына дейін бұл көрсеткішті 750 мың тоннаға дейін арттыру жоспарлануда. Бұл туралы бүгін Үкімет отырысында Ауыл шаруашылығы министрі Айдарбек Сапаров мәлімдеді.

Ауыл шаруашылығы министрлігінің мәліметінше, қазіргі уақытта өсімдік майын өндіруге 80 кәсіпорын жұмылдырылған. Өндіріс динамикасы оң: 2023 жылы өсім 4,3% құрады (2022 жылы 644 мың тонна май өндірілді). Бүгінгі таңда бұл өнімдермен қамтамасыз ету 183% құрайды.

«Ағымдағы жылдың үш айында 194,3 мың тонна өсімдік майы өндірілді. Жыл соңына дейін өндірісті 750 мың тоннаға дейін ұлғайту болжанып отыр. Бұған егіс алқаптарын кеңейту, шикізат сатып алуға айналым қаражатын беру және жаңа инвестициялық жобаларды іске асыру есебінен қол жеткізілетін болады», - деді Ауыл шаруашылығы министрлігінің басшысы.

Атап айтқанда, ағымдағы жылы Солтүстік Қазақстан және Шығыс Қазақстан облыстарында жалпы қуаттылығы 100 мың тонна болатын үш жобаны іске асыру басталды. Жобалардың табыстылығын арттыру үшін Қытай нарығы күнжара мен шрот түріндегі дайын және жанама өнімдерді өткізу үшін ашылды.

Айта кетейік, Қазақстанның май өңдеу зауыттарының қуаты майлы дақылдар өндірісінен асып түседі. Отандық зауыттардың жүктемесін арттыру үшін 2023 жылғы 1 ақпаннан бастап ҚР-да күнбағыс тұқымын әкетуге жүк құнының 20% мөлшерінде, бірақ тоннасына 100 евродан кем емес баж қолданылады. Баж салынғаннан кейін ішкі нарықта күнбағыс тұқымын сатып алу бағасы күрт төмендеді. Сонымен қатар, фермерлер зауыттар Ресейден күнбағыстың үлкен көлемін импорттай отырып, жергілікті шикізатты сатып алуды тоқтатты деп бірнеше рет шағымданды. Осылайша, Қазақстан фермерлері елде май өңдеуді дамыту олардың есебінен жүріп жатыр деп есептейді, өйткені Қазақстанда бұл дақылдың табыстылығы төмендеді.