26 ноября 2022 Астық

Мәжілісмендер Ресей астығына транзиттік тарифтің төмендеуіне қарсы

Мәжіліс депутаттарының тобы премьер-министр Әлихан Смайыловтың атына Қазақстан арқылы Ресей астығының транзитіне арналған тарифке қатысты хат дайындады. Бұл мәселені Ресей тарапымен талқылау қарсаңында Үкіметке жіберілді. Парламент мүшелері тарифтің төмендеуіне қарсы болды, өйткені бұл Қазақстанның экономикалық мүдделеріне қайшы келеді.

Бұған дейін Ресей темір жолдары ҚТЖ-ға транзиттік тарифті төмендету туралы өтініш жасаған болатын. Көрші елдің ақпараты бойынша, қазіргі жағдай Қазақстан арқылы астық тасымалдауды ресейлік трейдерлер үшін тиімсіз етеді. Осы мәселе бойынша келіссөздерді 28 қарашада Қазақстан мен Ресейдің өңіраралық ынтымақтастық форумы кезінде өткізу жоспарлануда. Қазақстандық трейдерлердің болжамы бойынша, ҚР басқаға берген жағдайда өзінің дәстүрлі астық және ұн өткізу нарығының кемінде 30% жоғалтады.

Мәжіліс депутаттары биылғы жылы алынған жақсы егіннің тұрақты өткізілуін қамтамасыз ете отырып, отандық өндірушілерді қолдау қажет деп санайды.

"ҚР Ауыл шаруашылығы министрлігінің деректері бойынша, ағымдағы жылы 22,2 млн тонна астық бастырылды, бұл соңғы 10 жылдағы ең жоғары көрсеткіштердің бірі болып табылады. Сондай-ақ 2,6 млн тонна майлы дақылдар, 4 млн тонна картоп, 4,9 млн тонна көкөніс және басқа да дақылдар жиналды. Осылайша, ағымдағы жылы ауыл шаруашылығында жақсы көрсеткіштер, тиісінше қазақстандық ауыл шаруашылығы өнімінің экспортын ұлғайту әлеуеті байқалады", - делінген депутаттардың хатында.

Мәжілісмендер Қазақстан әлемдік азық-түлік нарығындағы стратегиялық ойыншылардың бірі екенін атап өтті. 2021 жылдың қорытындысы бойынша ел мақсары жеткізілімі бойынша екінші, зығыр тұқымы бойынша үшінші, қарақұмық бойынша алтыншы, күнбағыс майы бойынша сегізінші, жасымық бойынша 10, күнбағыс бойынша 13, арпа бойынша 14, бидай бойынша 15, күнжара майы бойынша 17, 18 орын рапс шроты бойынша.

Экспорттың мүмкіндіктері қазақстандық фермерлерді өндірісті дамытуға ынталандырады және олар үшін өз қызметінде жоспарлаудың одан әрі деңгейлерін айқындайды. Сондықтан Қазақстанға Орталық Азиядағы, Ирандағы, Қытайдағы және басқа да басым елдердегі дәстүрлі сыртқы нарықтарды сақтау өте маңызды.

Ресей сияқты қуатты бәсекелеске жеңілдік шарттарын ұсыну қазақстандық астық өндірушілер мен экспорттаушыларды қолайсыз жағдайға душар етеді.

Тақырып бойынша оқу: Қазақстандық бидайдың бағасы ресейлік бидайдан төмен түсті

Депутаттар РТЖ транзиттік тарифті ҚТЖ желісі бойынша ішкі тасымалдау құнына сәйкес төмендету туралы бастамасын дұрыс емес деп санайды. Ішкі тасымалдау үшін ең төменгі тарифті белгілеу кең таралған тәжірибе болып табылады.

"Сонымен қатар, ҚТЖ ақпараты бойынша, транзитке тариф соңғы төрт жылда қайта қаралған жоқ, яғни темір жолдарды күтіп ұстауға жұмсалатын шығындардың өсуін ескере отырып өскен жоқ. Сонымен қатар, Ресей Федерациясында астықты тасымалдау кезінде көлік шығындары субсидиялануда, сонымен қатар қолдаудың осы түріне қосымша 800 миллион рубль бөлу жоспарлануда. Нәтижесінде бір тонна өнімді шамамен 1-1,4 мың рубль субсидиямен қамтамасыз ету жоспарлануда. Мұндай қолдау Ресей астығының Орталық Азияға экспортын ұлғайтуға ықпал етті", - деп атап өтті мәжілісмендер.

Осы мәселені талқылау 28 қарашада Орынбордағы форумда үкіметтік деңгейде жоспарланғанын ескере отырып, депутаттар ҚР Үкіметіне "әріптестік қатынастар рухына сәйкес келетін транзитке қолданыстағы тарифті тоқтатуды" ұсынады.

Бұл Қазақстанға өзінің экспорттық нарықтарын сақтауға мүмкіндік береді және болашақта өсімдік шаруашылығының тұрақты дамуын қамтамасыз етеді.