Үкімет астық контрабандасымен қалай күресуге ниетті
Қазақстанда астық импорты кезінде бағаның ең төменгі деңгейін белгілеу және оның нақты уақыт режимінде қозғалысын қадағалау үшін навигациялық пломбаларды қолдану жоспарлануда. Осы және басқа да шаралар астық контрабандасына қарсы күрес шеңберінде пысықталуда. Бұл туралы ҚР премьер-министрінің орынбасары - Қаржы министрі Ерұлан Жамаубаев Сенат депутаттарының сұрауына жауап бере отырып хабарлады.
Қазақстанда 2023 жылғы 10 сәуірден 10 қазанға дейін ЕАЭО елдерінен автомобиль көлігімен бидай әкелуге тыйым салынады. Ол біздің елге төмен бағамен кең көлемде енетін ішкі нарықты Ресейден заңсыз астық ағынынан қорғау үшін қабылданды.
Ерұлан Жамаубаевтың айтуынша, мемлекеттік кірістер органдары тыйым салуды бұзбау үшін ҚР аумағына бидай әкелуді бақылауды жүзеге асырады. Бұл ретте жамылғы тауарлары айқындалады - бұл бидайдың орнына тауарға ілеспе құжаттарда жеткілікті ықтималдықпен көрсетілуі мүмкін тауарлар.
Вице-премьердің мәліметінше, тыйым салынған сәттен бастап жалпы көлемі 114,5 тонна автомобиль көлігімен бидай әкелуге төрт әрекет жасалған.
Сондай-ақ, Ерұлан Жамаубаев астықтың көлеңкелі айналымын болдырмау мақсатында мынадай шаралар қабылданып жатқанын айтты:
- ЕАЭО елдерінен импорттау кезінде астыққа қатысты бағалардың ең төменгі деңгейін (БТД) қолдану мәселесі пысықталуда;
- астықтың қозғалысын қадағалау мақсатында навигациялық пломбаларды қолдану жоспарлануда (бұл нақты уақыт режимінде ҚР аумағы бойынша тауарлардың қозғалысын бақылауға және нақты алушыны анықтауға мүмкіндік береді);
- сұр схемалар бойынша үшінші елдерге кері экспорт тәуекелін болдырмау үшін астық нарығына қатысушыларға ҚҚС қайтару бойынша "Атамекен" ҰКП-мен бірлесіп пилоттық жоба іске асырылды.
Тақырып бойынша оқу: Қазақстандық бидай "улы" бола бастады
"2022 жылғы 28 желтоқсанда пилоттың ережесіне пилотты 2024 жылғы 1 шілдеге дейін ұзарта отырып, тұрақты іске асыру шарттарын (үштен екі салық кезеңіне дейін) қысқарту бөлігінде ынталандырушы түзетулер енгізілді. Тәуекелдерді басқару жүйесі шеңберінде салық төлеушілерді санаттарға бөлу кезінде пилот қатысушыларына қосымша балл беріледі", - деп нақтылады Қаржы министрі.
Ол ағымдағы жылдың 28 ақпанында Қазақстанның астық өңдеушілер одағының өкілдерімен және астық нарығына қатысушылармен кеңес өткізілгенін, оның барысында астықтың көлеңкелі айналымын болғызбауға бағытталған жүргізіліп жатқан шаралар қаралғанын хабарлады.
"Жалпы, астық нарығының өкілдері жүргізіліп жатқан шараларға қолдау көрсетті. Қазақстан астық өңдеушілер одағының өкілдері мен астық нарығының қатысушылары ТБД енгізу бойынша астық нарығындағы астық бағасының көптеген факторларға (өнімділік, маусымдық, сынып және т.б.) байланысты жоғары құбылмалылыққа ие екендігі туралы пікір білдірді. Осыған байланысты, ТБД жартыжылдық негізден қысқа мерзімге есептеу үшін кезеңді қысқарту бөлігінде астыққа ТБД қолдану қағидаларына өзгерістер енгізу туралы мәселе қаралуда", - деп түсіндірді Ерұлан Жамаубаев.