23 октября 2024 Астық

Қазақстанда 26,5 млн тонна астық бастырылды

Қазақстанда оңтүстік өңірлерде жалғасып жатқан астыққа жүгері жинауды қоспағанда, астық жинау аяқталды. Орташа өнімділігі гектардан 16 ц болған кезде 26,5 млн тонна астық бастырылды. Бидай 19,8 млн тонна. Салыстыру үшін, өткен жылы Қазақстанда 17,1 млн тонна астық бастырылды. Бұл туралы ҚР Ауыл шаруашылығы министрі Айдарбек Сапаров Үкімет отырысында мәлімдеді.

«16,6 млн га дәнді және бұршақты дақылдар немесе жалпы егін жинау алаңының 99,7% жиналды. Жоғары өнімділікке қолайлы ауа-райының арқасында және, әрине, агротехнологияларды дұрыс қолдану нәтижесінде, атап айтқанда сапалы тұқымдарды пайдалану, минералды тыңайтқыштар енгізу және өсімдіктерді тиімді қорғау есебінен қол жеткізілді», - деді АШМ басшысы.

Оның айтуынша, негізгі астық егетін өңірлер арасында астық өнімділігінің ең жоғары көрсеткіштері Солтүстік Қазақстан облысында байқалады, онда орташа өнімділік гектардан 18,6 ц құрады. Ақмола облысында өнімділік гектардан 14,1 ц, ал Қостанай облысында гектардан 14 ц құрады.

Қазіргі уақытта астық қабылдау кәсіпорындарына астық қабылдау жалғасуда. Қабылданған астықтың 57%-ы 3-сыныпқа сәйкес келеді. Салыстыру үшін, өткен жылы 3-сыныптағы астықтың үлесі 35% құрады.

«Облыс әкімдіктері Азық-түлік корпорациясына тапсыру, экспортқа жөнелту және басқа өңірлерге жіберу үшін оларға астық әкелу қажеттілігіне байланысты астықты тәулік бойы қабылдауды қамтамасыз етуі қажет. Элеваторлардың тәулік бойы жұмыс істеуі үшін барлық қажетті жағдайлар жасалған. Егін жинауға бөлінген 362 мың тонна жеңілдікті дизель отынымен қатар, астықты кептіру үшін қосымша 68 мың тонна жеңілдікті дизель отыны бөлінді. Бұдан басқа, сұйытылған газбен жұмыс істейтін астық кептіру агрегаттары үшін 22 мың тонна газ бөлінді», - деді Сапаров.

Ол дәнді дақылдарды жинаудың аяқталуын ескере отырып, ауыл шаруашылығы техникасы майлы дақылдарды жинауға ауыстырылғанын атап өтті.

«Бүгінгі күні майлы дақылдарды жинау 1,9 млн га алаңда немесе егін жинау алаңының 66%-да жүргізілді (жоспар - 2,9 млн га), май тұқымдарының жалпы жиналуы орташа өнімділігі гектардан 10,7 ц болған кезде 2,1 млн тоннаны құрады», - деп хабарлады Сапаров.

Оның мәліметтері бойынша, картоптың жалпы өнімі гектардан 236 ц өнімділікте 2,8 млн тоннаны құрады. Көкөніс дақылдары гектардан 309 ц өнімділікте 3,8 млн тонна жиналды.

«Биыл қант қызылшасының рекордтық өнімі күтілуде. Қант қызылшасы гектардан 540 ц өнімділікпен 10 мың га немесе 40% алаңнан жиналды, 549 мың тонна жиналды», - деп атап өтті министр.

АШМ басшысы Жамбыл облысы мен Жетісу облысының әкімдіктері қант қызылшасының жаңа өнімін өңдеуге тапсыру мәселесін пысықтағанын, әрбір ауыл шаруашылығы өндірушісі бөлінісінде жинау кестесіне сәйкес қант зауыттарының қызылшаны қабылдау кестесін жасағанын хабарлады.

Бүгінде өңдеуге 432 мың тонна қант қызылшасы тапсырылды (Көксу - 138,8 мың тонна, Ақсу - 149,7 мың тонна, оның ішінде Жамбыл облысынан 15,1 мың тонна, Мерке - 143,7 мың тонна).

Сонымен қатар, күрішті жинау толығымен аяқталды, өнімділігі гектардан 57,5 ц құрады, 562 мың тонна бастырылды (2023 жылы - орташа өнімділігі гектардан 48,8 ц болған кезде 469,5 мың тонна күріш бастырылды). Мақта 74 мың га алқаптан немесе 69%-дан гектардан 25 ц өнімділікпен жиналды, 185 мың тонна жиналды.