Қазақстанда жоғары сапалы бидай бағасы өсуде
Өткен аптада Қазақстанның ішкі нарығындағы дәнді дақылдардың бағасы әртүрлі бағытта өзгерді. 3-сыныпты бидай (желімшесі 27, 28-29 және hi-pro) 1 мың теңге/тоннаға қымбаттады: тиісінше 108-112 мың, 117-121 мың және 126-129 мың теңге. 4-сыныпты бидайдың бағасы 3 мыңға (75-78 мың теңге/тоннаға дейін), 5-сыныпты - 4 мыңға (65-68 мың теңге/тоннаға дейін), 3-сыныпта желімшесі 25-26 -1 мыңға (91-95 мың теңге/тоннаға дейін) төмендеді. Бұл туралы Қазақстанның Астық одағының талдау комитетінің басшысы Евгений Карабанов мәлімдеді.
Сарапшының мәліметінше, 23-24 желімшесі бар 3-сыныпты бидайдың бағасы өзгеріссіз қалды - 88-92 мың теңге/тонна.
Арпа экспорттық сұраныстың төмендігіне байланысты 2 мың теңгеге (76-80 мың теңге/тонна) арзандады: Иран ресейлік арпаны сатып алады, ал Қытай аз мөлшерде алады, - деп Евгений Карабанов түсіндірді.
ЕТС биржасында бір апта ішінде тек экспорттық мәмілелер жасалып, 7 250 тонна бидай сатылды. Оның ішінде 4-сыныпты бидай DAP Сарыағаш шарттарында 92 001 теңге/тонна (~170 USD/t) және 94 647 теңге/тонна (~175 USD/t) бағасымен сатылды. 5-сыныпты бидай - DAP Түрксіб (Қырғызстан) шарттарында 94 677 теңге/тонна (~175 USD/t) бағасымен сатылды. Сондай-ақ, DAP Сарыағаш шарттарында 1 050 тонна санаттан тыс бидай 85 882 теңге/тонна (~159 USD/t) сатылды.
Евгений Карабановтың айтуынша, бидайдың кейбір санаттарының экспорттық бағасы бір апта ішінде көтерілген:
- 23-24 желімшесі бар 3-сыныпты бидай - 1 USD/t (199-203 DAP Сарыағаш);
- 25-26 желімшесі бар 3-сыныпты бидай - 2 USD/t (210-215 DAP Сарыағаш);
- 28-29 желімшесі бар 3-сыныпты бидай - 5 USD/t (245-250 DAP Сарыағаш).
27 және 30 + желімшесі бар бидайдың экспорттық бағасы өзгеріссіз қалды (230-235 және 270-275 USD/t).
«Сапалы бидай бағасының көтерілу себептері - отандық ұн тартушылар мен экспорттаушылар тарапынан сұраныстың артуы кезінде нарықта ұсыныстың тапшылығы», - деп атап өтті Евгений Карабанов.
Сондай-ақ, ол логистиканың маусымдық қымбаттауы жалғасып жатқанын атап өтті. Тамыз айының соңымен салыстырғанда Орталық Азия елдері бағытында кешенді логистикалық қызметтердің (вагон ұсыну (жалға алу) + т/ж тарифтері) бағасы 30-35%-ға (8-10 USD/t) өсті. Нарық қатысушыларының хабарлауынша, қазан айында көлік-экспедиторлық қызметтер бағасының одан әрі өсуі күтілуде.
Сонымен қатар, Евгений Карабанов өткен аптада қалыптасқан құрғақ және жылы ауа-райы Қазақстанның солтүстік облыстарында егін жинауды айтарлықтай жандандыруға мүмкіндік бергенін атап өтті. Дегенмен, бидайдың сапасы жақсармайды: 4 және 5 сыныптағы бидайдың үлес салмағы әлі де жоғары.
«Бидай мен арпаның өнімділігі орташа көпжылдықтан жоғары. 3-сыныпты бидай мен 4 және 5-сыныпты астық арасындағы бағаның айырмасы өседі. Сапалы бидай ішкі және сыртқы нарықтарда сұранысқа ие болады. 3-сыныпты бидай бағасының төмендеуі күтілмейді. Логистиканың қымбаттауына байланысты сыртқы нарықтарда дәнді дақылдар бағасының төмендеуі күтілмейді», - деп Евгений Карабанов қорытындылады.