Тоқаев асыл тұқымды мал шаруашылығы мәселелері жөніндегі заңға қол қойды
Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев "Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне асыл тұқымды мал шаруашылығы және биоотын айналымы мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" ҚР Заңына қол қойды. Бұл туралы ElDala.kz Ақорданың баспасөз қызметіне сілтеме жасай отырып хабарлайды.
Естеріңізге сала кетейік, қыркүйек айының соңында парламент заң жобасын қабылдады. Ол асыл тұқымды мал шаруашылығы саласындағы қолданыстағы заңнаманы жетілдіруге, қазіргі заманғы нормативтік-құқықтық базаны құруға, селекциялық және асыл тұқымдық жұмыстарды жүргізу тәсілдерін реттемеуге, ауыл шаруашылығы жануарларының генетикалық әлеуеті мен өнімділік көрсеткіштерін жаңа деңгейге көтеруге бағытталған.
Бұған дейін АШМ басшысы Ербол Қарашөкеев хабарлағандай, заң жобасын қабылдаумен уәкілетті орган жануарларды индекстік бағалауды жүргізу қағидаларын, жануарларға молекулярлық генетикалық сараптама жүргізу қағидаларын және геномдық бағалауды жүргізу қағидаларын әзірлеу және бекіту жөнінде жаңа өкілеттіктерге ие болады.
Сондай-ақ, заң жобасымен ауыл шаруашылығы бағытындағы ғылыми-зерттеу ұйымдарының өкілеттіктері күшейтіледі. Олар селекциялық және асылдандыру жұмыстарының ақпараттық базасын жүргізе алады және жаңа нормативтік құқықтық актілерді әзірлеуге қатыса алады.
Бұдан басқа, ҚР Кәсіпкерлік кодексінің талаптарына сәйкес асыл тұқымды істер саласында профилактикалық бақылау жүргізу регламенттеледі. Бұл шаруашылыққа бармай-ақ бұзушылықтардың жолын кесуге мүмкіндік береді, сондай-ақ анықталған бұзушылықтарды өз бетінше жоюға құқық береді.
"Тағы бір мәселе – жаңа 21-1-бап "Молекулалық генетикалық сараптама" енгізіледі. Бұл бапта молекулалық генетикалық сараптама жүргізу кезіндегі негізгі ережелер, тапсырыс берушінің (жануар иесінің) және мамандандырылған зертхананың құқықтары мен міндеттері көрсетіледі. Бұдан басқа, екінші санаттағы етті бағыттағы асыл тұқымды ірі қара малды анықтау мәселесінде бір уақытта жіберілген бұрмалау түзетілді. Енді асыл тұқымды малдың осы санаты үшін асыл тұқымды куәліктерде оның ата - бабасы бойынша ғана емес, сонымен қатар аналық тегі бойынша да көрсету талабы белгіленеді", - деді Ауыл шаруашылығы министрлігінің басшысы.
Енгізілген тағы бір норма асыл тұқымды орталықтарға қажетті генотипті өндіруші бұқаларды алу үшін тапсырыс бойынша жұптастыру жұмыстарын жүргізу үшін тұқым өндірушілерді сатып алуға мүмкіндік береді. Бұл жануарлардың сапалық құрамын жеделдетілген қарқынмен жақсартуға мүмкіндік береді.
Бұл ретте жануарлардың тұқымдық және өнімді қасиеттерін жақсарту үшін ауыл шаруашылығы өндірушілеріне жаңадан алынған тұқым мен эмбриондарды пайдалану мүмкіндігі беріледі, осылайша қолданыстағы заңнамалық олқылық жойылады.
Сонымен қатар, заң жобасында республикалық палаталардың мал тұқымдары жөніндегі өкілеттіктері кеңейтіліп, нақтыланды.
"Заңнамалық деңгейде республикалық палата мүшелерінің кезектен тыс жиналысын шақыру мерзімдері және республикалық палата төрағасының өкілеттік мерзімдері айқындалады", - деді Ербол Қарашөкеев.
Бұдан басқа, оның айтуынша, Республикалық палатаның атқарушы органына асыл тұқымды малдардың тізілімін жүргізу және оның деректерін асыл тұқымды малдардың республикалық тізіліміне енгізу үшін уәкілетті органға ұсыну бойынша қосымша құзырет беріледі.
Сондай-ақ, заң жобасында биоэтанолды қолдану аясын кеңейту қарастырылған. Заңдағы өзгерістер "биоэтанол" ұғымын кеңейтуге қатысты, бұл өндірілетін өнімді тек бензинге арналған қоспа ретінде ғана емес, сонымен қатар химия және онымен байланысты өнеркәсіп өнімдерін өндіруге мүмкіндік береді. Бұл өңдеу кәсіпорындарының өнімді өткізу мүмкіндіктерін едәуір кеңейтеді, бұл өз кезегінде өндірістің ұлғаюына және саланың дамуына әкеледі.
Қазақстан биоэтанолды Еуропаға экспорттай бастады. Солтүстік Қазақстан облысының Тайынша қаласында орналасқан ВioОperations зауыты жыл бойы Еуропадағы биоотын өңдеушілермен және өндірушілермен келіссөздер жүргізді. Бельгиялық сатып алушылармен уағдаластық нәтижесінде мамыр айында балтық порттары арқылы 5 мың тоннадан астам отынмен екі кеме жөнелтілді.