Асыл тұқымды мал шаруашылығы туралы заң күшіне енді
2022 жылғы 11 желтоқсанда "ҚР кейбір заңнамалық актілеріне асыл тұқымды мал шаруашылығы және биоотын айналымы мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы" заң күшіне енді. Ауыл шаруашылығы министрлігі заңда қандай жаңалықтар қарастырылғанын айтты.
Қабылданған нормалар асыл тұқымды мал тұқымдарының генетикалық әлеуетінің деңгейін арттыруға және селекциялық-асыл тұқымдық жұмыстың сапасын жақсартуға, асыл тұқымды мал санының өсу қарқынын жеделдетуге және олардың өнімділік деңгейін арттыруға бағытталған.
"Бұдан басқа, ұғымдық аппаратта терминдер Еуразиялық экономикалық одақ шеңберінде ауыл шаруашылығы жануарларымен селекциялық-асыл тұқымдық жұмыстар жүргізуді біріздендіруге бағытталған шаралар туралы қабылданған келісімге сәйкес келтіріледі. Бұл ЕАЭО-ға мүше мемлекеттерде ауыл шаруашылығы жануарларымен селекциялық-асыл тұқымдық жұмыс жүргізу кезінде келісілген агроөнеркәсіптік саясатты іске асыруға мүмкіндік береді", - деп нақтылады АШМ-де.
Сондай-ақ уәкілетті органның жануарларды индекстік бағалауды жүргізу қағидаларын әзірлеу және бекіту жөніндегі құзыреттері енгізілуде. Бұл әдіс жануардың иесіне қажетті пайдалы белгілерді дамыту үшін қажет.
Уәкілетті орган геномдық бағалауды жүргізу қағидаларын әзірлейді және бекітеді. Бұл ерте жаста асыл тұқымды құндылықты анықтауға, жануарларды ұстауға кететін шығындарды азайтуға, ең жақсы өндірушілерді бағалауға, өндірушілерді іріктеу қарқындылығын арттыруға, әр тұқымда генетикалық прогресс пен тиімділікті арттыруға мүмкіндік береді.
Сонымен қатар, оның шығу тегі туралы нақты ақпарат алу үшін жануарларға молекулалық генетикалық сараптама жүргізу ережелерін әзірлеу және бекіту бойынша құзыреттер енгізілуде.
Тақырып бойынша оқу: Тоқаев асыл тұқымды мал шаруашылығы мәселелері жөніндегі заңға қол қойды
Сондай-ақ, ауыл шаруашылығы бағытындағы қазақстандық ғылыми-зерттеу ұйымдарының өкілеттіктерін күшейту көзделуде.
"Заң ҚР Кәсіпкерлік кодексінің талаптарына сәйкес асыл тұқымды мал шаруашылығы саласында профилактикалық бақылау жүргізу ерекшеліктерін регламенттеуді көздейді. Осының арқасында бақылау субъектісіне (объектісіне) бармай-ақ бұзушылықтардың жолын кесуге және олардың алдын алуға болады, ал ең бастысы субъектілер уәкілетті орган анықтаған бұзушылықтарды өз бетінше жоя алады", - деп түсіндірді Ауыл шаруашылығы министрлігі.
Жалпы республика бойынша асыл тұқымды малдардың үлес салмағының оң өсу серпіні сақталуда. Шаруашылықтардың барлық санаттарындағы асыл тұқымды ІҚМ саны 2022 жылғы 1 қаңтарға 1,06 млн басты немесе республикадағы жалпы мал басының 13% құрайды. Мысалы, 12 жыл бұрын асыл тұқымды ірі қара малдың үлес салмағы 2,9% деңгейінде болған.