Ғайса Әбсатыров ветеринарлық "бастықтардан" құтылуды ұсынды
Ветеринария ғылымдарының докторы, профессор Ғайса Әбсатыров, "БҚО ветеринариялық дәрігерлері" ҚБ төрағасы, БҚИТУ ветеринария және биотехнология ҒЗО директоры шенеуніктерді ветеринариядан елдің ветеринариялық қауіпсіздігін қамтамасыз етудегі сәтсіздіктер үшін жауапкершілікке тартуға шақырды. Ол өзінің FB парақшасында осы тақырып бойынша дәлелдер келтірді.
Сарапшы соңғы уақытта жануарлардың аса қауіпті инфекцияларының көптеген өршуіне назар аударды. Олардың ішінде сібір жарасы, бруцеллез, құтыру, эмкар және паразиттік аурулар бар. Ауру жануарлардан адамдар да жұқтырады.
"Ақмола облысында 15 адамның тамыз айындағы резонанстық инфекциясы және ЖШС-де мал өлімі барлығымыздығ есімізде, тек БҚО-да 113 адам описторхозбен ауырды, республика бойынша 17 өңірдің 14-де адамдар бруцеллезбен ауырады. Бұл жерде сұрақ туындайды: Неге бұлай болады? Елдің ветеринарлық қызметінің көп деңгейлі құрылымы бар сияқты. Сонымен қатар, ҚР Ауыл шаруашылығы министрінің рақметке жұмыс жасамайтын ветеринария бойынша штаттық кеңесшілері бар. Бұл елдің ветеринарлық әл-ауқатын, халықтың денсаулығын және оның азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ететін шенеуніктердің үлкен армиясы. Бірақ олардың қызметі айтарлықтай нәтиже бермейді", - деді Ғайса Әбсатыров.
Инфекциялардың көбеюінің нәтижесі адамдардың денсаулығына зиян келтіріп қана қоймай, бүкіл елдегі экономикалық зиян болып табылады. Өйткені, ветеринария саласындағы проблемалардың тікелей салдары - Қазақстанның мал шаруашылығы өнімдерін өткізу үшін сыртқы нарықтардың жабылуы.
Экспортқа өткізу болмаған жағдайда фермерлер өз өнімдері үшін әділ баға ала алмайды, сонымен қатар мал басының өсуіне ынталандыруды жоғалтады. Егер ауру олардың шаруашылығына келсе, онда олар жанама ғана емес, тікелей зиян келтіреді. АӨК-ті қолдау мен дамытудың барлық мемлекеттік бағдарламалары мағынасын жоғалтады.
"Осылай жалғаса алмайды. Сұраныс пен жеке жауапкершілік болуы керек. Сібір жарасының өршуі Ақмола облысында 28 тамызда орын алды, 32 бас ірі қара мал өлді, 15 адам ауырды. Екі айға жуық уақыт өтті, эпизоотологиялық және эпидемиологиялық тексерудің нәтижелері қайда? Бұл неден болды? Аймақтық аумақтық инспекциялар қайда болды? Ветеринар дәрігер қайда болды? Адамдардың сібір жарасы ауруына кім жауап берді? Неліктен бұл "батырлардың" есімдері аталмайды?"- деп сұрады Ғайса Әбсатыров.
Сарапшы көптеген аурулардың таралу себебі малды вакцинациялау рәсімін бұзуда, сондай-ақ облыстық және аудандық деңгейдегі басшы буыннан бастап ветеринария мамандарының басқа да өрескел қателіктерінде болуы мүмкін екенін атап өтті.
"Бір сөзбен айтқанда, ветеринарияның барлық қиындықтары мен проблемалары бізде теориялық тұрғыдан да, іс жүзінде де нашар "бастықтардың" көптігінен туындайды. Түбегейлі реформалық және кадрлық шешімдер қажет, мамандардың жаңа кадрлар ағыны қажет. Кабинет шенеуніктерінен босатылып, оларды практикалық ветеринарлармен алмастыратын кез келді", - деп түйіндеді Ғайса Әбсатыров.