Қазақстан мал қорымдарын салудан бас тартуды жоспарлап отыр
Мәжіліс депутаттары Ауыл шаруашылығы министрлігіне жаңа мал қорымдарын салуға тыйым салуды және оларды инсинераторларға ауыстыру стратегиясын әзірлеуді ұсынды. Мал қорымын ұйымдастыру үшін айтарлықтай инвестициялар қажет, және көбінесе өңірлерде оларды жеткілікті мөлшерде салуға немесе арнайы шұңқырларда жануарлардың өлекселерін өртеуге мүмкіндік жоқ. Сондықтан, малдың жаппай қырылуы кезінде, мысалы, төтенше жағдайда, мәйіттерді кәдеге жарату мәселесі туындайды, оны инсинераторларды сатып алу арқылы шешуге болады.
Депутаттық сауалға жауап бере отырып, Ауыл шаруашылығы министрлігі бұл ұстанымды қолдады.
«Қазіргі уақытта мал қорымдарының жаңа объектілерін салуға тыйым салу туралы мәселесі пысықталуда. Сондай-ақ, мемлекеттік органдар Ресей Федерациясының және басқа мемлекеттердің тәжірибелерін ескере отырып, оларды инсинераторларға ауыстыру стратегиясының жобасын қарастыруда. Бұдан әрі бұл Министрліктің ведомстволық бағынысты ұйымдары мен жергілікті атқарушы органдар құрған мемлекеттік ветеринариялық ұйымдардың инсинераторларды кезең-кезеңімен сатып алуына ықпал етеді», - деді ауыл шаруашылығы вице-министрі Азат Сұлтанов.
Бүгінгі күні әкімдіктердің мәліметінше, аудандық ветеринариялық пункттер мен бекеттерінде 311 инсинератор бар, оның ішінде 130 жылжымалы (мәйіттерді жағуға арналған қондырғысы бар көлік құралдары) және 181 - стационарлық. Hurikan 3000 маркалы тағы екі жылжымалы инсинераторлар (крематорийлер) Республикалық эпизоотияға қарсы жасақтың балансында бар.
Сонымен қатар, 2024 жылы Қазақстанда 116 мал қорымын салу (Солтүстік Қазақстан, Қостанай, Ақтөбе, Жамбыл, Ақмола, Жетісу, Абай, Алматы, Шығыс Қазақстан, Батыс Қазақстан және Маңғыстау облыстарында) және жалпы сомасы 1,6 млрд теңгеге төрт инсинератор сатып алу жоспарланған. Тағы бірнеше инсинераторлар демеушілік қаражат есебінен сатып алынады.
Бүгінгі таңда Қазақстанда 2 460 мал қорымы бар, оның ішінде 858 типтік және 1 602 қарапайым. Президент Әкімшілігінің тапсырмасы бойынша Ауыл шаруашылығы министрлігі мен өңірлердің әкімдіктері 2027 жылға дейін қауіпті және аса қауіпті аурулары бар мал қорымдарына (сібір жарасы жерленген жерлер) тексеру жүргізіп, оларды талаптарға сәйкес келтіруге тиіс. Осы тапсырманы орындау аясында қоршаулар мен ескерту белгілерін салуға, мал қорымдарын реконструкциялауға және күтіп ұстауды қамтамасыз етуге 809,3 млн теңге бөлінді.
Сондай-ақ, Азат Сұлтанов ветеринария саласында нақты шаралар қабылдау үшін Ауыл шаруашылығы министрлігі эпизоотиялық және эпидемиологиялық салауаттылыққа әсер ететін әр өңірдің ветеринариялық қызметінің кемшіліктерін көрсете отырып, облыс әкімдіктеріне хаттар жібергенін хабарлады. Мұндай кемшіліктердің қатарына кадрлардың жетіспеушілігі, жалақының төмендігі, ветеринариялық пункттердің болмауына немесе олардың сәйкес келмейтін жағдайына байланысты қанағаттанарлықсыз жұмыс жағдайлары, мал қорымдарының жетіспеушілігі, үлгілік сою пункттері және жалпы материалдық-техникалық жарақтандыру жатады.