АҚШ-та бір гектар жайылым қанша тұрады
Монтана - аз халқы бар үлкен штат. Мұнда небәрі 1,2 млн тұрғын болса, оның едәуір бөлігі ауыл шаруашылығымен айналысады. Өсімдік шаруашылығы да бар, бірақ Монтана фермерлерінің негізгі қызметі мал шаруашылығы. Бұл мүмкіндікті кең жайылымдық жерлер береді. Монтана Малшылар қауымдастығы мал шаруашылығын жүргізудің озық тәжірибелерін енгізуге көмек көрсетеді.
Оның өкілдері Rodeo USA Beef сауда миссиясының мүшелерімен кездесті.
Монтана малшылар қауымдастығында 1700 мүше, штаттағы ірі қара мал саны 2 млн 160 мың бас (жалпы АҚШ-та - 80 млн-нан астам).
Қауымдастық өкілі Иэн Кейн (суретте) соңғы 40-50 жылда фермаларды ұлғайту үрдісі бар екенін айтты. Олар азаяды, бірақ сонымен бірге жайылымдар мен мал саны бойынша көбейеді.
- Бір кездері әрқайсысында 200 бас ірі қара бар бес ферма болса, қазір әрқайсысында 300 бас ірі қара бар үш ферма бар. Жалпы, 300 бас - бұл бір отбасыға қажет ең аз мал саны, - деді Иэн Кейн.
Монтанадағы фермердің орташа жасы бүгінде 59-65 жаста. Дегенмен, жастар фермер болуға дайын. Рас, мұнда қиындық бар - ферманы нөлден бастау қымбатқа түседі, ал бастапқыда пайда аз. АҚШ-та жерді тек сатып алуға болады (мемлекеттік жерді жалға алу жоқ) және бұл қымбат, Монтанадағы бір гектар жайылым шамамен 7 мың доллар тұрады. Сондықтан фермалардың көп бөлігі әкесінен ұлына беріледі. Бұл отбасылық бизнес, Монтанада фермерлердің көпшілігі кем дегенде үшінші буын фермерлері.
Монтана университетінде мал шаруашылығымен байланысты мамандықтар бойынша оқу жылына 27 мың доллар тұрады. Оқығысы келетіндер үшін штаттан да, қауымдастықтан да шәкіртақылар бар.
Дегенмен, мал дәрігерлерімен қиындықтар бар. Иә, бұл беделді мамандық және АҚШ-та ветеринар болу үшін білім алғысы келетіндер көп. Мұны істеу оңай немесе арзан емес: университетте төрт жыл, содан кейін міндетті қосымша ветеринарлық мектеп. Бүкіл АҚШ-та олардың шамамен 30-ы бар және ол жерде оқу 100 мың долларға дейін жетуі мүмкін, нәтижесінде ветеринар болу дәрігер болудан қиынырақ және қымбат.
Дегенмен, көптеген ветеринарлық мектеп түлектері фермалардағы малды емес, үй жануарларын - мысықтар мен иттерді емдеуді таңдайды.
- Өйткені онда мөлшерленген жұмыс уақыты мен жоғары табыс бар, - деп атап өтті Иэн Кейн.
Дегенмен, Монтанадағы мал шаруашылығы тұрақты табыс әкеліп, дамуда. Малшыларға мемлекеттік қолдау жоқ, тек өсімдік шаруашылығының кейбір түрлеріне ғана субсидия беріледі. Дегенмен, нарықтық жағдай қазір мал өсірушілер үшін қолайлы - жануарлардың бағасы көпжылдық ең жоғары деңгейде, бұл ранчоға жеткілікті табысты алуға мүмкіндік береді.
Естеріңізге сала кетейік, Қазақстаннан, Қырғызстаннан, Өзбекстаннан келген отыз фермер Rodeo USA Beef сауда миссиясы аясында АҚШ-та мал шаруашылықтарына барады. Оны Монтана штатының ауыл шаруашылығы департаментінің қолдауымен Астанада жұмыс істейтін АҚШ Ауыл шаруашылығы министрлігінің Орталық Азия бойынша кеңсесі ұйымдастырды.