АНК 2023 жылы 46 инвестициялық жобаны қаржыландырды

Аграрлық несие корпорациясы (АНК) АӨК секторын қаржыландыру көлемін ұлғайтуды жалғастыруда, оның ішінде қолдау көрсетілген инвестициялық жобалар саны өсуде. Бұл туралы АНК басқарма төрағасы Алмат Әшірбеков айтты.

- Алмат Бүркітбайұлы, 2023 жылдың қорытындысы бойынша АНК қызметінің негізгі қорытындылары қандай?

- 2023 жылы «Бәйтерек» Ұлттық басқарушы холдингінің еншілес ұйымы АНК өз қызметтерін дамытуды жалғастыруда және фермерлердің қаржыландыруға қолжетімділігін арттырады.

Осылайша, 2023 жылы «ҚазАгроҚаржы» АҚ (ҚАҚ) арқылы лизингті ескере отырып, АНК жобаларын қаржыландыруға 500 млрд теңге бөлу жоспарланған болатын. Бірақ фермерлердің үлкен сұранысын ескере отырып, іс жүзінде бұл деңгей жоспардан 11%-ға, яғни 554,7 млрд теңгеге артығымен орындалды. Оның ішінде «Агробизнес» негізгі бағдарламасы бойынша 186,8 млрд теңгенің жобалары қаржыландырылды (бұл өткен жылмен салыстырғанда 31%-ға жоғары), 141,2 млрд теңге егіс және егін жинау жұмыстарына, кәсіпкерлерді қолдауға, оның ішінде жастар бағытына – 47,8 млрд теңге, және ҚАҚ лизинг бағдарламасы бойынша – 178,8 млрд теңге берілді.

Сонымен қатар, инвестициялық жобаларды қаржыландыру жалғасуда. Өткен жылдың қорытындысы бойынша АНК портфелі 46 жобамен толықтырылды, оларды қаржыландыруға 17,3 млрд теңге бөлінді. Оның ішінде негізгі қаржыландыру сүт-тауар фермаларына (45,1%), суару жүйелеріне (23,8%), көкөніс және жеміс сақтау қоймаларына (17,5%), құс фабрикаларына (6%) тиесілі.

Өткен жылы 29 жоба пайдалануға берілді, оның ішінде 8 жоба өнім шығаруда. Енгізілген жобалар бойынша жобалық қуаттылық барлығы 44 мың тонна ауыл шаруашылығы өнімін құрайды.

Жалпы, 2006 жылдан бастап 474 инвестициялық жоба іске асырылды, оларды қолдауға 407,4 млрд теңге бағытталды.

- Сіз қаржыландыратын жобалар Қазақстан аумағында қаншалықты біркелкі шоғырланған және олардың болашақ табыстылығын алдын ала болжауға бола ма?

- Инвестициялық жобаларды қаржыландыру кезінде бизнестің бұл түрі басымдыққа жататындығына, жобалардың қаржылық тұрақтылығы қандай екеніне, олардың әлеуметтік және экономикалық көрсеткіштерге әсеріне ерекше назар аударылады. Негізгі құралдарды, оның ішінде биоактивтерді сатып алу, құрылыс - монтаждау жұмыстарын жүргізу, айналым капиталын толықтыру қаржыландырылады.

Өткен жылы корпорацияда инвестициялық жобаларға нормативтер мен талаптар қабылданды, оларды біз салалық қауымдастықтармен – Қазақстанның ет-сүт одағымен, Картоп және көкөніс өсірушілер одағымен, Жылыжайлар қауымдастығымен, Алматы облысының бағбандар қауымдастығымен, Ет өңдеуші кәсіпорындар қауымдастығымен, Құс өсірушілер одағымен, Қазақстанның май өндіруші одағымен келіскен едік.

Бұдан басқа, жергілікті жерлерде жобаларды іске асыруды ескере отырып және сарапшылармен талқылау кезінде АНК талдаушылар тобы қандай өңірлерде белгілі бір ауыл шаруашылығы бағыттарын дамыту неғұрлым үнемді екенін тіркеді. Мысалы, климаттық жағдайларды ескере отырып, Жамбыл, Түркістан және Алматы облыстарында бақтардың дамуын дамыту орынды.

Өткен жылдан бастап инвестициялық жобаларды екі кезеңмен қарау процесі де енгізілді: бірінші кезеңде құжаттардың ең аз пакеті негізінде индикативтік сараптама жүргізіледі, екінші кезеңде өтініш беруші мен инвестициялық жобаны қаржыландыру мүмкіндігіне қарау және талдау жүргізіледі.

Бұрын фермерлер бірден құжаттардың толық кеңейтілген тізімін, соның ішінде кемінде екі-үш айға созылатын және үлкен қаржылық шығындарға әкеп соқтыратын жобалау-сметалық құжаттаманы алып келуі керек еді, өйткені жобалаушыларды, сметашыларды, авторлық және техникалық қадағалауды жалдау қажет болатын.

Бұл ретте ЖСҚ-ның болуы оған оның жобасының қаржыландырылатынына кепілдік бермеді.

Енді бірінші кезеңде біз фермерлер үшін алғашқы индикативті шарттарды барынша жеңілдетеміз. Біз оларды алдын-ала қарастырамыз және ұсыныстар береміз, оған қаржыландыру алу үшін күш салу керек: кепілдіктерді күшейту немесе жобалау-сметалық құжаттамаға тапсырыс беру, содан кейін ол екінші кезеңге қатыса алады. Бұл жоба бастамашыларына құжаттарды жинау шығындары мен уақытын қысқартуға, әуре-сарсаңды жоюға мүмкіндік береді.

- Биыл қандай жобаларды қаржыландыруды жоспарлап отырсыз және басым салалар бар ма?

- 2024 жылы жалпы сомасы 85 млрд теңгеден асатын 58-ден астам жобаны қаржыландыру жоспарлануда.

Биылғы жылы ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу, суару жүйелерін енгізу, сондай-ақ жеміс-көкөніс өнімдерін сақтау қоймаларын салу саласындағы жобалар басым болады.

- Сұхбат үшін рахмет.

Біздің парақшамыздан Қазақстандағы агробизнестің соңғы жаңалықтарын бірінші болып біліп отырыңыз Facebook, арнада Telegram, бізге жазылыңыз Instagram немесе біздің пошталық жіберу.