Астықты сату қашан тиімдірек?

Элеватор
Фото көзі: ElDala.kz

Егін жинау кезінде астық бағасы күрт төмендеді. Мамыр айынан бастап бағаның төмендеуі тоннасына 50 еуродан немесе 20%-дан асты. Енді баға төмендей ме, әлде қайтадан көтеріле ме деген сұрақ туындайды. Егінді жинағаннан кейін бірден сату керек пе, әлде оны сақтауға қойып, бағаның өсуін күткен дұрыс па? Бұл туралы agrarheute.com-мен неміс сарапшысы Олаф Зинке талқылады.

"Дәстүрлі түрде астық фермерінің маркетингтік стратегиясы оның ақшаға деген қажеттілігі мен тәуекелге бейімділігіне негізделген. Соңғы бірнеше жылдағы Еуропадағы астық бағасының динамикасы анық көрсетеді: көптеген жылдар бойы фермерлер үшін астықты бірден сатудың орнына егін жинағаннан кейін сақтау мағынасы болды. Өйткені ең жоғары бағалар келесі жылдың алғашқы айларында болды. Екінші жағынан, бұл табиғат заңы емес және жағдай өзгеруі мүмкін - бағалар егін жинағаннан кейін бірнеше ай бойы төмендей беруі мүмкін. Бұл да болды", - деп атап өтті Олаф Зинке.

Еуропада өнімнің қандай болатыны және оның сапасы қандай болатыны әлі белгісіз. Егін жинау кезеңінде ұзаққа созылған жаңбыр фермерлерге оптимизм қоспайды. Мұның бәрі, әрине, жаңа өнім үшін қандай бағалар төленетініне әсер етеді.

Сондықтан жаңа егінді сақтау шаруаларға нарықтағы бағаның қалай өзгеретінін күтіп, көруге мүмкіндік береді. Бірақ бұл бағаның өсуіне кепілдік бермейді. Сонымен қатар, егінді сақтаудың бірнеше кемшіліктері бар. Атап айтқанда: Еуропада егін жинау өте ылғалды жағдайда жүретінін ескере отырып, фермерлер кептіру шығындарын көтеруі керек.  Сонымен қатар, пайыздық мөлшерлемелердің жоғарылауы және көлік ақысының жоғарылауы сақтау құнын арттырады.

Сондықтан фермердің жеке қоймасының болуы маңызды маркетингтік құрал болып қала береді. Оны дұрыс пайдаланған кезде ол өз пайдасын едәуір арттыра алады.

"Егер фермер пайда табу үшін астықты сақтауға шешім қабылдаса, онда егінді сақтаудың шекті пайдасы шекті шығындардан көп болуы маңызды", - деп түсіндірді Олаф Зинке.

Сонымен қатар, Еуропалық Одақтағы өткен егіннің қоры өте жоғары деңгейде. Мұның себептері Украинадан өте жоғары импорт және үшінші елдерге төмен экспорт болып табылады. Бұл жаңа егіннен басқа, ескі егіннің қалған көлемі ішкі астық нарығына да, тапшы қоймаларды да толтыратынын білдіреді. Бұл сонымен қатар бағаның төмендеуін жалғастыра алатындығы туралы сигнал ретінде қызмет етеді.

Яғни, фермерлер егін жинағаннан кейін бағаның өсуін күтіп, егінді сақтаса, бағаның төмендеуі және егінді сақтау пайдасыз бизнеске айналуы бірдей мүмкін.

Сондықтан фермерлердің нарықтық жағдайды мүмкіндігінше сыни тұрғыдан бағалауы және ықтимал нарықтық тенденцияларды үнемі тексеріп отыруы маңызды.

"Сарапшылардың айтуынша, адамдардың көпшілігі соңғы уақытта болған оқиғаларға назар аударады. Соңғы бірнеше жылдағы маркетинг тәжірибесі алдағы жыл бірдей болады деп күтуге әкелуі мүмкін. Мұның салдары астық бағасына нарықта алдыңғы екі жылдағыдай жоғары мәндерге қол жеткізілді деген бейсаналық болжам болуы мүмкін. Бірақ жылдар бір-біріне ұқсас болмайды және жағдай басқа сценарий бойынша дамуы мүмкін. Бұл сценарийді уақытында есептеу маңызды", - деп қосты Олаф Зинке.

Қорытындылай келе, сарапшы егінді сақтау арқылы баға тәуекелін төмендетудің тиімді әдістерінің бірін ұсынды - астықты бүкіл сату кезеңінде үнемі бөлшектеп сату.