Субсидиялау жүйесін тағы бір жылға ұзарту ұсынылды

Бүгін Ауыл шаруашылығы министрлігі Мәжілісте АӨК субсидиялаудың жаңа жүйесі бойынша қорытынды ұсыныстарды таныстырды. Алдағы күндері талқылау үшін жаңа ережелер жобасы жарияланады. Басты жаңалықтардың бірі қолданыстағы Qoldau платформасының орнына субсидиялаудың бірыңғай мемлекеттік ақпараттық жүйесіне (БМАЖ) көшу, сондай-ақ мемлекеттік қолдау алушылар үшін қарсы міндеттемелерді енгізу болады. Жаңа ережелер 2023 жылдың 1 қаңтарынан бастап іске қосылады деп жоспарлануда. Бірақ депутаттар мен агробизнес өзгерістерді енгізуді тағы бір жылға кейінге қалдырған жөн деп санайды.

Субсидиялау жүйесінің өзгеруі жаңа аграрлық жобаларға кері әсерін тигізуі мүмкін.

"Ауыл шаруашылығындағы инвестицияларды қайтарудың ұзақ мерзімдері, жобалардың үлкен капитал сыйымдылығы аграрлық бизнесті жоғары тәуекелді етеді. Бұл ретте субсидиялар жобалардың бюджетіне салынады және кейіннен оларды іске асыру кезінде ескеріледі. Сондықтан, мемлекеттік қолдаусыз фермерлер жай ғана төз алмайды, әсіресе қазір жалғасып жатқан экономикалық дағдарыс жағдайында", - деді Мәжіліс депутаты Асқарбек Үйсімбаев.

Ол мемлекеттік қолдаудың қолданыстағы бағыттары 2021-2025 жылдарға арналған АӨК дамыту жөніндегі ұлттық жобамен өзара байланысты екенін атап өтті.

"Осыған байланысты сұрақ туындайды: министрлік ұлттық жобаға тиісті түзетулер енгізбестен қандай да бір өзгерістерді қалай қабылдауды жоспарлап отыр? Бұл жағдайда жобаның мақсатты көрсеткіштеріне қалай қол жеткізіледі? Сондықтан, ең болмағанда ұлттық жобаның қолданылу мерзімі аяқталғанға дейін субсидиялаудың қолданыстағы бағыттарын сақтау орынды деп санаймыз. Егер нәтижесінде субсидиялаудың жекелеген бағыттарын жою жөнінде шешім қабылданған жағдайда, қолданыстағы жобалар бойынша субсидияларды сақтау қажет деп санаймыз. Себебі жобалардың өтелуіне осы қаражат салынған", - деді Асқарбек Үйімбаев.

Тақырып бойынша оқу: Қазақстан Ауыл шаруашылығы министрлігі субсидиялаудың жаңа жүйесін ұсынды

Осындай пікірді кейбір басқа депутаттар мен ауыл шаруашылығы өндірушілері айтты. Атап айтқанда, Қазақстанның Картоп өсірушілер және көкөніс өсірушілер одағының төрағасы Қайрат Бисетаев келесі жылы Мәжіліспен бірлесіп экономика секторларын субсидиялау саласын нормативтік реттеу бойынша бірлескен жұмыс жүргізуді ұсынды. Осыдан кейін ғана бүгін ұсынылған түзетулерді талқылауға және қабылдауға оралса.

"Біз жаңа электрондық платформаны енгізіп жатырмыз. Qoldau өте ауыр және ұзақ уақыт бойы бізге енгізілді, көптеген қателіктер болды. Адамдар субсидияларды көп жоғалтты, уақытты, жүйкені құртты. Біз қазір мүлдем жаңа электрондық жүйені енгізіп жатырмыз. Ол қалай жұмыс істейтінін, шынын айтсақ, білмеймін. Кімнен сұрасамда - ешкім білмейді. Егер бізде бұрын қағаз тасығышта қатар субсидиялау мүмкіндігі болса, енді мұндай мүмкіндіктің болатынын айту қиын", - деп атап өтті Қайрат Бисетаев.

Аграрийлерді алаңдататын тағы бір мәселе субсидияларды республикалық деңгейден жергілікті деңгейге беру болып табылады. Сондай-ақ, субсидиялау бағыттары бойынша бірқатар мәселелер қалады.

"Бүгінгі қиын жағдайда бұл новеллаларды енгізу қаншалықты орынды? Егер мұның бәрі орын алса, фермердің субсидиясыз қалу қаупі қандай? Егер электрондық жүйе өтінімдерді қабылдай алмаса? Егер ақша республикалық бюджеттен жергілікті деңгейге уақытында жетпесе? Бұл жол берілмеуіі керек үлкен қауіп пен тәуекел. Сондықтан мен ережелерді 2023 жылға өзгертпей, кем дегенде 2024 жылға ауыстыруды ұсынамын", - деді Қайрат Бисетаев 19 салалық ұйымды біріктіретін альянстың ұстанымын айта келе.

Ауыл шаруашылығы министрі Ербол Қарашөкеев өз кезегінде мерзімдерді ауыстыру туралы ұсынысты талқыламады. Ол ережелер жобасы қазірдің өзінде дайын екенін және тек кейбір мәліметтер бойынша консенсусқа келу керек екенін атап өтті.

"Біз жақын арада жобаны талқылауға қоямыз. БМАЖ пилоттық нұсқада біз Ақмола облысында және бірқатар өңірлерде пысықтадық. Қазір жұмыс тәртібінде барлық мәселелерді пысықтайтын боламыз, жаңа жылдан бастап жүйе толықтай жұмыс істейтін болады", - деді Ауыл шаруашылығы министрлігінің басшысы.

Светлана Калинкина

Біздің парақшамыздан Қазақстандағы агробизнестің соңғы жаңалықтарын бірінші болып біліп отырыңыз Facebook, арнада Telegram, бізге жазылыңыз Instagram немесе біздің пошталық жіберу.