Қазақстанда АӨК субсидиялауды екі есеге арттыруды ұсынды
Президентпен кездесуде қазақстандық кәсіпкерлер субсидиялар тапшылығы мәселесін көтеріп, АӨК субсидиялау сомасын кемінде 2 есеге арттыруды ұсынды. Бұл туралы ElDala.kz "Атамекен" ҰКП баспасөз қызметіне сілтеме жасай отырып хабарлайды.
"Астана-Бизнес" ЖШС директоры Фарид Абитаев жыл сайынғы субсидиялар тапшылығы жыл басында өңірлерде жалпы сипаттағы трансферттерді алғаннан кейін өткен жылғы қарыздардың жабылуына, содан кейін ағымдағы қарыздардың жабылуына және нәтижесінде ақшаның наурыз айында аяқталуына әкеп соқтыратынын атап өтті. Содан кейін ауыл шаруашылығы өндірушілеріне субсидиялар бойынша қарыздар қайтадан жинақталады.
Ол ағымдағы ауа райы жағдайында ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер мемлекет тарапынан көмек пен қолдауға мұқтаж екенін атап өтті.
"Осыған байланысты ауыл шаруашылығы өндірушілеріне АНК міндеттемелері бойынша келесі жылға дейін ұзартуды, сондай-ақ бүгінгі күнге субсидиялар бойынша қарыздарды 177 млрд теңге төлеуді ұсынамыз", - деді Фарид Абитаев.
Сондай-ақ, спикер тұқым шаруашылығы мен аграрлық ғылымды реформалауды қозғады. Ол реформа елдегі өнімділікті ең арзан және дұрыс жолмен – жаңартылған және сапалы тұқым себу арқылы 20% - ға арттыруға мүмкіндік беретінін атап өтті.
"ҰАҒБО-ны реформалау және ауыл шаруашылығы тәжірибе станциясын университеттерге беру жергілікті жерлерде тұқым сатуда өңірлік көшбасшылармен басқаруға немесе МЖӘ-ге беру арқылы бизнеспен бірлесіп жүргізілуі тиіс. Осылайша, ауыл шаруашылықтары тұқым өсіру және дайындау үшін алаңға ие болады, ал студенттер өңірлердің озық кәсіпорындарында өндірістік тәжірибе алады", - деді ол.
Сондай-ақ, кәсіпкер үкіметтен ауыл шаруашылығы өнімдерін экспорттауға тыйым салу мен шектеулер бойынша неғұрлым икемді саясат жүргізуді сұрады.
"Соңғы 3 жылда елімізде ауыл шаруашылығы өнімдерін экспорттауға 15 тыйым және шектеу енгізілді. Бұл бизнестің көпжылдық байланыстарын айтарлықтай бұзады, агробизнестің инвестициялық тартымдылығын төмендетеді және дәстүрлі нарықтарымызды бәсекелестерге береді", – деді ол.
Оның айтуынша, рубль бағамының төмендеуіне және геосаяси оқиғаларға байланысты Қазақстан мен Орталық Азия нарығы көрші елдердің ауылшаруашылық тауарларын толтырды.
Ол сондай-ақ ауылшаруашылық техникасына ҚҚС-ты алып тастауды ұсынды.
"Бұл осы елдердегі аграрлық секторды қолдаудың артуына, ауыл шаруашылығы техникасының, тыңайтқыштардың және қаржыландырудың арзан бағасына байланысты болып отыр. Мәселен, Ресей Федерациясында тікелей субсидиялау есебінен 15 ЕДБ агрожобаларды 2,5% мөлшерлеме бойынша несиелейді. АӨК-ні субсидиялауды бүгінгі 4,6%-дан 8,5% - ға дейін ұлғайту қажет, оларға Қазақстан қол қойған ДСҰ қағидалары бойынша жол беріледі. Жолдауда айтылған ауыл шаруашылығы техникасын арзандату және жыл сайынғы 6-7% жаңартуды жеткізу үшін оны қолжетімді ету үшін ауыл шаруашылығы техникасына ҚҚС-ты алып тастау қажет", - деді Фарид Абитаев.
Естеріңізге сала кетейік, Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев аграрлық нарықты реттеудің ашық тетігін бекітуді және мемлекеттік қолдау көрсету тәсілдерін өзгертуді ұсынды. Оның пікірінше, кәсіпорындарды қолдаудың нарықтық емес тетіктерінен, негізінен саланың басымдылығына, жобаның маңыздылығына қарамай, үздіксіз субсидиялаудан кезең-кезеңімен бас тарту керек.
"Кепілдік беру тетіктеріне және қаржылық емес қолдау шараларына көшу керек. Мемлекеттік бағаны реттеу мен шектеулер сұраныс пен ұсынысты "оңтайлы басқарумен" ауыстырылуы керек. Осы тұрғыда, мен Жолдауда айтқанымдай, азық - түлік корпорациясының әлеуетін толық ашу қажет",-деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Президент кейбір жағдайларда бизнес мемлекеттік қолдау алу мақсатында құрылатынын атап өтті. Нәтижесінде экономикалық қайтарым жұмсалған бюджет ресурстарының көлеміне сәйкес келмейді.