Қазақстанның банктері 2026 жылдан бастап фермерлерге жеңілдетілген несие бере бастайды
Ағымдағы жылы АӨК субсидиялау қағидаларына бірнеше өзгерістер енгізілді, оның ішінде түзетулер аграрийлерге жеңілдетілген несие беруді ұлғайтуға мүмкіндік береді. Жаңашылдықтар Мәжілістің Аграрлық мәселелер жөніндегі комитетінің отырысында талқыланды, деп хабарлады АШМ баспасөз қызметі.
Ауыл шаруашылығы министрі Айдарбек Сапаров айтып өткендей, ағымдағы жылдан бастап АӨК субъектілеріне жылдық «таза» 5% сыйақы мөлшерлемесі бойынша несие беру үшін қаржы институттарының сыйақы мөлшерлемелерін тікелей субсидиялау тетігі енгізілді. Бұл ретте қарыз алушылар тарапынан субсидиялар алуға құжаттарды беру қажеттілігі жойылды.
«Бағаны төмендету ағымдағы жылға қаржы институтын несиелеудің жалпы көлемі бойынша аванстық төлем арқылы жүзеге асырылады. Бүгінде бұл тетік агроөнеркәсіптік сектордағы даму институттары – «Аграрлық несие корпорациясы», «ҚазАгроҚаржы», Қазақстанның Даму Банкі үшін қолжетімді. 2026 жылдан бастап ол елдегі барлық қаржы институттарына таралады. Бұл тетік субсидиялау процесін жеңілдетіп, тауар өндірушілерге бірден арзанырақ несие береді», - деп хабарлады Ауыл шаруашылығы министрлігі.
Несиелер бойынша сыйақы мөлшерлемелерін субсидиялау қағидаларына барлығы екі жаңа тетік енгізілді: егіс және егін жинау жұмыстарын жүргізуге АӨК субъектілерінің қарыз шарттары бойынша жеке субсидиялау, қаржы институттарын тікелей субсидиялау. Осылайша, көктемгі егіс және егін жинау жұмыстарын жүргізуге «таза» жылдық 5% жеңілдікті мөлшерлеме бойынша несие беру қамтамасыз етілді.
Көктемгі дала жұмыстарын несиелеу кезінде кепілмен қамтамасыз етудің жеткіліксіздігі мәселесін шешу мақсатында аграрийлер үшін қарыз шарты сомасының 85%-на қарыздарға кепілдік беру тетігі көзделген, дала жұмыстарын жүргізуге арналған кредиттік шарттар бойынша портфельдік кепілдік беру енгізілді.
Сонымен қатар, басқа өзгерістер де күшіне енді. Өсімдік шаруашылығында 2024 жылғы наурыздан бастап отандық тыңайтқыштарды аванстық субсидиялау тетігі енгізілді.
Бұл субсидиялаудың ынталандырушы тетігі, онда аграрийлер алдын ала арзандатылған отандық тыңайтқыштармен қамтамасыз етіледі. Осы тетік шеңберінде субсидиялар нормасы 50%-дан 60%-ға дейін ұлғайтылды.
Су беру жөніндегі қызметтердің құнын субсидиялау қағидаларына субсидияларды тікелей су берушілерге аудару өтінімдері тетігі арқылы төлеу жолымен шығындарды өтеуді көздейтін өзгерістер енгізілді. Нәтижесінде тауар өндірушілер келіп түсетін субсидияларды күтпей және субсидияларды алғаннан кейін су берушілерге айырманы төлемей, арзандатылған құны бойынша суармалы су беру жөніндегі қызметтерді сатып алатын болады.
Ауыл шаруашылығы министрлігінің мәліметінше, бес жыл ішінде саланы субсидиялау 1,9 есеге өсіп, ағымдағы жылы 456,4 млрд теңгені құрады. Бұл осы кезеңде ауыл шаруашылығының жалпы өнімінің көлемін 1,9 есеге ұлғайтуға және 8,7 трлн теңгеге дейін жеткізуге мүмкіндік берді. Осы кезеңде азық-түлік өндірісі екі есеге ұлғайып, 3,1 трлн теңгені құрады.