СҚО-да тұқымдарды тексеруді қаржыландырудан бас тартты
Жыл сайын Солтүстік Қазақстан облысының бюджетінен тұқым сапасын тексеруге ақшалай қаражат бөлінді, соның есебінен жергілікті аграршылар отырғызу материалдарының сапасын тегін тексере алды. Алайда, биыл олар бұл қызметтерді өз қаражаты есебінен алуға мәжбүр. Бұл туралы ElDala.kz "Атамекен" ҰКП-ға сілтеме жасай отырып хабарлайды.
Ұлттық палатаның мәліметінше, СҚО-да тұқым сапасын тексерумен екі компания айналысады. Олардың бірінің басшысы өңірлік кәсіпкерлер палатасына жүгінді.
"ЗерноАгроЭксперт" ЖШС директоры Азамат Тілеубергеновтың ақпараты бойынша, қаржыландыру "Тұқымдық және көшет материалының сұрыптық және егістік сапасын анықтау" бюджеттік бағдарламасы есебінен жүзеге асырылды. 2003 жылдан бастап бұл ресім фермерлер үшін міндетті болып табылады, өйткені біз болашақ егін туралы айтып отырмыз. Сондықтан тұқым сынамаларынсыз аграршыларға субсидиялар да жоқ.
"Бұл бағдарлама аясында қаржыландыруды біздің облыс қана ала алмады. Осы жылдар ішінде фермерлер тұқымдарды тегін тексерді, ал 2022 жылдан бастап олар үшін бұл қосымша материалдық жүктеме болады", - деді Азамат Тілеубергенов.
Ол ресейге қарсы санкциялар мен теңгенің құбылмалылығы жағдайында аграршылардың шығындары едәуір артқанын атап өтті.
Тақырып бойынша оқу: Қазақстанның тұқым өсірушілері қаржыландырумен қамтамасыз етіледі
"Егер осы бағдарламаның тиімділігі туралы айтатын болсақ, онда статистикалық деректерге сәйкес, ол дәлелденген. "Тұқым шаруашылығы туралы" Заңның қолданысы басталғаннан кейін және тұқымның өнгіштігін тексеру бағдарламасы басталғаннан кейін бұршақ тұқымдастардың орташа өнімділігі 3,5% - ға, бидай бойынша гектарынан 3 центнерге, майлы дақылдар бойынша – 2 есеге дерлік артты", - дейді "ЗерноАгроЭксперт" ЖШС директоры.
Зерттеудің орташа құнына келетін болсақ, тұқымдарды және олардың көлемін тексеруге арналған конкурстарды ескере отырып, жеке компаниялар мемлекетке жеңілдік жасады, сондықтан бір зерттеудің бағасы үш мың теңгеден болды. Сонымен қатар, бұршақты дақылдар үшін кем дегенде 5 зерттеу түрін жасау керек, майлы дақылдар үшін – 6. 2021 жылы тұқымды тексеруге кәсіпорынға 160 млн теңге бөлінді. Осы қаражатқа 69 мың зерттеу жүргізілді.
Белгілі болғандай, биылғы жылы ауыл шаруашылығы және жер қатынастары басқармасы бюджеттен 200 млн теңге көлемінде қаражат бөлуге өтінім берген. Алайда, депутаттар бұл бағытты қаржыландыруды қолдамады.
Ұлттық палатаның ақпараты бойынша, осы мәселе бойынша облыстың ауыл шаруашылығы құрылымдарының пікірлері екіге бөлінді.
"Кейбіреулер зерттеулердің мөлшері аз деп санайды, сондықтан оларды қалтасынан төлеуге дайын. Басқалары қазіргі күрделі жағдайда ауылшаруашылық тауар өндірушілерін қолдаудың бұл механизмі қажет екендігіне бейім. Осыған сүйене отырып, ауыл шаруашылығы басқармасы осы бағыт бойынша бұрын мәлімделген соманың жартысын жаңа егіннен алынған тұқымдық материалды сақтау орнына түсіру алдында оны зерттеуге бөлу туралы өтінім береді деген шешім қабылданды", - деп нақтылады "Атамекенде".