Кеше Майлы дақылдар

Қазақстандағы өңдеушілер күнбағыс тұқымын әділ бағамен сатып алуға міндетті болады

Әртараптандыру аясында майлы дақылдарды ұлғайтқан Қазақстанның фермерлері үлкен егіннің сатылуы мен сақталуына алаңдаулы. Олар өңдеушілерге міндеттемелер белгілеуді сұрайды, олардың мүддесіне елде күнбағыстың тоннасына 100 еуро көлемінде экспорттық баж қолданылады. Бұл туралы Қостанай облысының Ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер қауымдастығында хабарлады.

Майлы дақылдар туралы сұрақтар Қостанай облысына өткен аптада келген ауыл шаруашылығы вице-министрі Азат Сұлтановқа қойылды. Ол егін жинағаннан кейін майлы дақылдарды қайта өңдеумен келіссөздер олардың әділ бағаны белгілеу жөніндегі міндеттемелерін бекіту үшін ұйымдастырылатынын және майдың экспорттық бағалары негізінде есептелетінін хабарлады. Осыған байланысты премьер-министрдің жетекшілік ететін орынбасары майлы дақылдарды сату кезінде фермерлердің құқықтарына қысым жасамауды тапсырды.

Тағы бір мәселе - бүгінде элеваторлар мен май зауыттарының инфрақұрылымы майлы дақылдардың жоғары өнімін сақтауға дайын емес. Экспорттық баждың әсерін ескере отырып, диқандар егіннің бір бөлігі жоғалып кетуі мүмкін деп қорқады, өйткені оны тасымалдайтын жері жоқ. Ішкі нарықта егінді тек зауыттарға сатуға болады. Осыған байланысты тағы бір ұсыныс - қайта өңдеу зауыттарын қосымша қоймалар салуға қосу.

Азат Сұлтановтың айтуынша, елімізде сақтаудың жалпы көлемі шамамен 31 млн тоннаны құрайды, оның ішінде 13 млн тонна – элеваторлық қуаттар, қалғаны - ауыл шаруашылығы өндірушілерінің қуаты. Бірақ дақылдарды әртараптандыру фермерлерге шұғыл түрде жаңа мүмкіндіктер береді. Әр түрлі дақылдар бөлек сақтауды қажет етеді, әсіресе олардың сапасы тұрақсыз көрсеткіш болып табылады. Мемлекет басшысы жеке бағдарламаны әзірлеу жөнінде тапсырма берді, оның шеңберінде жаңа элеваторлар салу немесе жұмыс істеп тұрған қуаттарды ұлғайту қамтамасыз етілетін болады.

Ауыл шаруашылығы министрлігі бұл бағдарламаны жыл соңына дейін әзірлеуді жоспарлап отыр. Қаржыландыру 6% мөлшерлеме бойынша жүргізіледі. Азат Сұлтановтың айтуынша, бағдарлама аясында стационарлық кептіргіштер құрылысын қаржыландыру мүмкіндігі де талқылануда.