Қазақстанда егіннің 70% қайта өңдеу ұсынылды
Қазақстандағы экспортқа шектеулер көбінесе бизнес үшін күтпеген жерден қабылданады. Сонымен қатар, елдегі белгілі бір азық-түлік немесе ауыл шаруашылығы шикізатының теңгерімдері бойынша сандарды басқаратын жекелеген қауымдастықтардың ұсыныстары негізінде. Бизнес мұндай шешімдерді қабылдаудың түсінікті және болжамды рәсімін енгізуді, сондай-ақ статистика мәселелерін ретке келтіруді ұсынды.
Бұл туралы 18 қазанда ҚР сауда және интеграция вице-премьер-министрі Серік Жұманғариннің қатысуымен өткен "Атамекен" ҰКП отырысында Қазақстанның Астық одағының төрағасы Нұрлан Оспанов мәлімдеді.
- Экспортты шектеу туралы кез келген ұсынысты сұраныс пен ұсыныстың сенімді алдын ала теңгерімдерін жасағаннан кейін ғана қарастыру қажет, - деді Нұрлан Оспанов. - Әзірге бізде барлығы өз сандары негізінде өздерінің "тілектерін" айтуда. Бұл сандарды Ауыл шаруашылығы министрлігі беруі керек. Тек осылай ғана біз ағымдағы маусымда өзімізге қанша және не қажет екенін және ішкі нарық үшін не ауыртпалықсыз экспорттауға болатынын түсінеміз.
Нұрлан Оспанов бидай мен күнбағыс тұқымын экспорттық шектеулерге ең сезімтал өнім деп атады. Әлеуметтік маңызы бар азық-түлік өнімдерінің - нан мен күнбағыс майының тізіміне кіретін тауарлар бағасының қалыптасуы оларға байланысты. Сондықтан ол сатуды жоспарлауға көмектесетін ауылшаруашылық шикізатының осы түрлерін экспорттау мен өңдеудің негізгі принциптерін енгізуді ұсынды.
- Егер біз Қазақстанда өндірілген өнімнің 30% (ал бидай бойынша және одан да көп) кез келген жағдайда экспорттауға рұқсат етілетінін, ал 70% ішкі өңдеуге қалатынын білсек, нарықтың барлық қатысушыларына жұмыс істеу оңайырақ болады, - деп ұсынды Нұрлан Оспанов. – Осы 70% - дан бір бөлігі елдің азық-түлікке деген қажеттілігін жабу үшін қалады, ал бір бөлігі өңделген өнім түрінде экспортталады.
Серік Жұманғарин бұл ұсынысты қолдап, ауыл шаруашылығы өнімдерін экспорттау мәселелерінде екі тараптың – өндірушілер мен қайта өңдеушілердің мүдделері үнемі қақтығысып отыратынын атап өтті. Ол екі тарап та жұмыс істейтін, сондай-ақ бүкіл бизнестің - фермерлердің де, қайта өңдеу кәсіпорындарының иелерінің де мүдделерін қорғауға мүмкіндік беретін принциптерді қабылдау қажеттілігін атады. Шынында да, мұны ауылшаруашылық шикізатының барлық түрлерін өндіру, өңдеу және ішкі тұтыну туралы нақты және сенімді статистика негізінде ғана жасауға болады.