Кәдеге жарату алымынан жоғалған АӨК-нің пайдасы жылына 135 млрд теңгеге бағаланды
Үкімет автокөлік құралдарына және ауыл шаруашылығы техникасына кәдеге жарату алымының мөлшерін 50 пайызға төмендету жөнінде ұсыныс әзірледі. Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігінің осындай төмендетуді көздейтін бұйрығының жобасы "Атамекен" ҰКП-ға келісуге келіп түсті. Кәдеге жарату алымы мәселелерін Ұлттық палата төралқасының жеті комитетінің мүшелері талқылады. Бұл туралы ElDala.kz "Атамекен" баспасөз қызметіне сілтеме жасай отырып хабарлайды.
Кеңес барысында агроөнеркәсіптік кешен өкілдері ауыл шаруашылығы техникасы мен машина жасауды кәдеге жарату мәселесін талқылау кезінде үкімет аграршылардың ұстанымын ескермейтінін, фермерлермен талқылауға қызығушылық танытпайтынын, диалог орнатылмағанын атап өтті.
"Мен ауылшаруашылық техникасына қайта өңдеуге қатысты екі негізгі аспектке тоқталғым келеді. Бірінші аспект ресми. Кәдеге жарату алымын енгізу кезінде реттеушілік әсерді талдау әзірленді. Оны Экология министрлігінің мамандары жасады. Біздің комитет оны бірауыздан қабылдамады. Сол кезде АШМ-нің теріс қорытындысы болды. Кейін АӨК-тің барлық салалық одақтары реттеушілік әсерді талдаудың өзіндік балама нұсқасын дайындады... Алайда ол мүлдем еленбеді. Біздің балама нұсқамызды ешкім ешбір алаңда талқылаған жоқ", - деп атап өтті Қазақстанның картоп және көкөніс өсірушілер одағының Басқарма төрағасы Қайрат Бисетаев.
Спикердің пікірінше, бұл кәсіпкерлік кодексті Индустрия және сауда министрлігінің реттеушілік әсерді талдау бөлігінде бұзуы.
"Әзірлеушілер қойған екі міндеттің ең бастысы жедел жаңарту қажеттілігі болды. Екіншісі - машина жасауды дамыту. Қазір біз бірінші мақсат мүлдем жұмыс істемейтінін көріп отырмыз. Бір шағын мысал: бір шаруашылық бізден 4 бірлік техника сатып алып, есепке қоймас бұрын РОП-қа 46 млн теңге төледі. Яғни, олар оны қалай атаса да, адамға тікелей салық салынады. Сонымен қатар, бұл салық жаңартуға теріс әсер етеді. Яғни, ол жиі әсер етуді талдауда әзірлеушілер қойған басты міндетке қайшы келеді", - деп қосты Қайрат Бисетаев.
Тақырып бойынша оқу: Кәдеге жарату алымын толық жоюды "Атамекен" талап етеді
Оның айтуынша, екінші мақсат - ауыл шаруашылығы машинасын жасауды дамыту, оны аграршылар қолдауға дайын. Олар импортқа қарағанда отандық техниканы тартымды ететін ұсыныстар пакетін ұсынады.
"Біз өз ұсыныстарымызды тиісті органдарға жеткізе алмаймыз. Олар сындарлы диалогты қаламайды. Тіпті үкімет әзірлеген құқықтық актілер де орындалмайды. Сондықтан Экология және геология министрлігі кәдеге жарату туралы бұйрықты кері қайтарып алып, оны қайта талқылауға шығаруы тиіс, онда баламалы нұсқа да қаралатын болады", – деп түйіндеді Қайрат Бисетаев.
Астық одағының өкілі Тілек Бекбасаров кәдеге жарату алымының салдарынан елдің АӨК-сінің жоғалған пайдасы жылына 135 миллиард теңгені құрайтынын атап өтті.
"Жалпы, ауыл шаруашылығы техникасына кәдеге жарату алымы бүкіл әлемде кездеспейді. Мұндай тәжірибе көршілес Өзбекстан мен Ресейде ғана бар. Өзбекстанда мөлшерлемелер бұл ретте төмен және үш жыл болған техникаға жатады. Бұл ретте барлық техника 2025 жылға дейін ҚҚС пен кеден салығынан босатылған. Егер кәдеге жарату алымы жоқ көрші елдермен салыстырғанда айырмашылықты есептейтін болсақ, отандық АӨК-нің екі жылда жіберіп алған пайдасы 270 миллиард теңгені құрайды", - деді Тілек Бекбасаров.
Ол сондай-ақ, елдегі ауылшаруашылық техникасы бойынша статистика бұрмаланғанын айтты: Агроөнеркәсіптік кешендегі жабдықтардың саны, болуы, түрлері және кәдеге жарату алымына қатысты басқа да мәліметтер шындыққа сәйкес келмейді.
АӨК комитетінің төрағасы Иван Сауэрдің пікірінше, құжат елеулі пысықтауды талап етеді.
"Іс жүзінде құжат өте шикі, зерттелмеген болып шықты. Бізде бар техникаға кәдеге жарату алымын енгізу дұрыс болар еді. Қазақстанда жоққа қатысты қорғаныстың кімге бағытталғаны түсініксіз. Сонымен қатар, 50 пайызға қысқарту бізді қанағаттандырмайды. Олай болмауы керек, басынан бастап отырып талқылау керек", – деп түйіндеді Иван Сауэр.
АӨК комитетінің барлық ұсыныстары үкіметке жеткізілетін болады.
Естеріңізге сала кетейік, ағымдағы жылдың қаңтар айында президент үкіметке бизнеспен және азаматтық қоғамдастықпен бірлесіп кәдеге жарату алымының мөлшерлемелері және отандық автомобильдер мен ауыл шаруашылығы техникасын сатып алушыларға кәдеге жарату алымы есебінен ваучерлер беру мәселелері бойынша ұсыныстар әзірлеуді тапсырды.