Қазақстан бидай экспорты үшін Қытай мен Иранның ашылуын күтуде

2022 жылы астықтың рекордтық өнімін жинай отырып, Қазақстан логистика мен Ресей астығының Қазақстан үшін дәстүрлі Орталық Азия нарығына кіруіне байланысты оның экспортының күрделілігіне тап болды. Нәтижесінде қоймаларда егіннің үлкен қалдықтары қалады, ал экспорттық әлеует толық іске асырылмайды. ElDala.kz порталына қазақстандық астық экспортының болашағы қандай Қазақстанның Астық одағының Сауда комитетінің басшысы Александр Малов айтып берді.

Қазақстан үшін астық өткізудің дәстүрлі нарықтары Өзбекстан, Тәжікстан, Ауғанстан және Иран болып табылады. Бірақ Иранға жеткізілім тұрақты емес.

"Бір жағынан, Иран күрделі әріптес, бірақ екінші жағынан, егер сіз онда төлем қабілетті сатып алушы мен жүкті жеткізудің логистикалық шешімін тапсаңыз, онда бұл нарық сыйлықақылық болып табылады. Иран көбірек төлеуге дайын, өйткені ел санкциялардың көп санымен шектеледі, ал халық санына байланысты тұтыну көп - 80 миллион адам. Олар біздің жемшөпті де, бидайды да сатып алуға дайын", - деп атап өтті Александр Малов.

Бес жыл бұрын өсе бастаған Қытайға жеткізілім пандемия кезінде тоқтап, енді ғана қарқын ала бастады. Негізгі кедергі астық тасымалдаушылармен жөнелту мүмкін еместігі болып қала береді, ал контейнерлік тасымалдар құны бойынша едәуір жоғары.

"Бір жағынан, Қытай бізбен дақылдардың әртүрлі түрлерін - жемшөп, бидай, бұршақ дақылдарын жөнелту және ауыстырып тиеу мүмкіндіктерін талқылауға дайын сияқты. Екінші жағынан, қазір Қазақстанның өзі жүк ағындары мағынасында ерекше күрделі жағдайда: олар тек дәнді дақылдар ғана емес, басқа да түрлі - көмір, кен және т.б. өсті. Біз не істеуіміз керек? Өткізу қабілетін дамыту. Біз өз саламыз тұрғысынан, ҚТЖ - барлық тасымалдау тұрғысынан қараймыз. Оларға басымдық беру де қиын - кімге көп, кімге аз. Біз үшін қазір жабық нарықтарға қол жеткізу маңызды, бірақ жақын арада ашылуы мүмкін - бұл Қытай да, Иран да", - дейді Александр Малов.

Тақырып бйынша оқу: Қазақстанда жаңа аграрлық маусым қандай болмақ?

Оның бағалауы бойынша, алдыңғы жылдары Қытайға экспорт 700 мың тоннаға жетті. Қазір жөнелтілімдер ең аз, дегенмен Қазақстан бір маусымда 1 млн тоннадан астам жібере алар еді.

Сондай-ақ, Грузияның Поти порты арқылы басқа нарықтарға шығу мүмкіндігі талқылануда, онда қуаттылығы жылына 1-ден 1,5 млн тоннаға дейінгі жаңа астық терминалын салу жоспарлануда.

"Біз Грузияда инфрақұрылым салуды жоспарлап отырған инвесторлар тобымен кездестік. Қазір Поти портында қандай проблема бар: теміржол емес, порт инфрақұрылымы, әсіресе астық жүктері үшін. Қазір Грузияда порт инфрақұрылымын дамытуды жоспарлап отырған инвесторлар пулы қалыптасты. Бұл бизнесмендер Қазақстаннан емес, бірақ біз үшін астық терминалының қазақстандық астықпен жұмыс істеуге арналғаны маңызды. Егер екі жыл ішінде жоспар іске асырылса, онда бізде Қара теңіздің астық экспортына тұрақты шығу мүмкіндігі болады. Бұл инфрақұрылым тек қазақстандық астықты күтеді", - деді Астық одағының өкілі.

Нарықтың болашағы туралы толығырақ келесі материалдан оқыңыздар: Қазақстанға астық экспорты бойынша әлемдік көшбасшылар қатарында қалай қалуға болады