2021 жылы тұқым шаруашылығына 16,5 млрд теңге субсидия бөлу жоспарлануда
Ағымдағы жылы тұқым шаруашылығын дамыту үшін субсидия беруге облыстардың жергілікті бюджеттерінен 11,8 млрд теңге бөлінеді, ал республикалық бюджет бекітілгеннен соң тағы қосымша 4,7 млрд теңге бөлу жоспарланып отыр. Бұл туралы Ауыл шаруашылығының бірінші вице-министрі Айдарбек Сапаров Мәжіліс депутаттарының сауалына жауап бере отырып мәлімдеді.
11,8 млрд теңгенің 212 миллион теңгесі облыс әкімдігінің бюджеттерінен сапалы тұқым сатып алуды субсидиялауға бөлінеді.
«2021 жылғы республикалық бюджетті бекіту кезінде тұқым шаруашылығын дамытуды субсидиялауға берілетін қаржыны арттыру мақсатында ҚР АШМ Қаржы министрлігіне бюджеттен қосымша қаражат бөлуге өтінім жіберді. Осылайша тұқым шаруашылығын дамытуды субсидиялауға 4,7 млрд. теңге сомасында қосымша қаражат бөлу үшін, оның ішінде сапалы тұқымды сатып алуды субсидиялауға - 157 млн. теңге бөлу сұралды», - деп хабарлады вице-министр.
Ол 2020 жылы облыстардың жергілікті бюджеттеріне тұқым шаруашылығын субсидиялауға 11,4 млрд теңге қарастырылғанын, ал республикалық бюджет нақтыланған кезде 2,6 млрд теңге қосымша бөлінгенін нақтылады. Бұл 125,5 мың тонна тұқымды субсидиялауға мүмкіндік берді, оның 233 млн теңгесіне сапалы 2,5 мың тонна тұқым сатып алынады.
Осылайша, үстіміздегі жылы қосымша қаражат бөлу арқылы сапалы тұқымды сатып алуды субсидиялауды 1,6 есеге арттыру жоспарланып отыр.
Тақырыпқа байланысты оқу: Сарапшылар тұқымды импорттап алудың қауіпті екенін ескертуде
Сонымен қатар, Айдарбек Сапаров 2020 жылы тұқым шаруашылығын субсидиялау механизміне өзгерістер енгізілгенін атап өтті. Негізінен тұқым шаруашылығының дамуын ынталандыру үшін элиталық тұқым өсіретін шаруашылықтарға олардың құнын 70% өтеу арқылы сапалы тұқымдарды субсидиялауға қаражат бөлінеді. Элиталық тұқымдар мен бірінші репродукциялы тұқымдарды өсіретін егіс алқаптарын субсидиялау көлемі артады.
«Түпнұсқа тұқым сатып алынған кезде тұқымның барлық көлеміне субсидия төленетінін ескеру қажет», - деп атап өтті Сапаров.
Түпнұсқа тұқым өндірушілерге қолдау керек, сондай-ақ селекциялық және тұқым өсіретін жабдықтар мен тұқымдарды тазартатын және сұрыптайтын қондырғылар сатып алуға инвестициялық субсидиялау (25%); ғылыми және ғылыми-техникалық қызметті бағдарламалық-мақсатты қаржыландыру; тыңайтқыштардың құнын субсидиялау (органикалық қоспағанда); гербицидтердің, биоагенттердің (энтомофагтардың) және биологиялық өнімнің құнын субсидиялау жасалады.
Тақырыпқа байланысты оқу: Дамир Қалдыбаев: Фермерлерге тұқым мәселесін жүктеудің қажеті жоқ
Сонымен қатар, Айдарбек Сапаров отандық тұқым өндірісін субсидиялау кезінде ақпараттық жүйеде құжатты растау мәселесі туындайтынын баса айтты. Сондықтан Ауыл шаруашылығы министрлігі түпнұсқа тұқым өндірісіне субсидия беруді мақсатсыз деп санайды. Отандық және шетелдік өндірушілер арасында отандық өндірушілердің протекционизмі ретінде қарастырылатын болады, себебі ДСҰ-ға мүше елдер арасында отандық селекция сұрыптарын субсидиялау стандарттарының ұлғаюы мүмкін емес.