Әлемде 828 миллион адам ашығуда

Жыл сайын 16 қазанда Біріккен Ұлттар Ұйымының Азық-түлік және ауылшаруашылық ұйымының (ФАО) басшылығымен Дүниежүзілік азық-түлік күні атап өтіледі. Бұл - біз аштықты жою үшін бірге не істеуге болатыны туралы ойланатын күн. Бұл - біз бүкіл әлемде дұрыс тамақтануға мүмкіндігі жоқ 3,1 миллиард адамның және күн сайын аш ұйықтайтын 828 миллион адамның игілігі үшін жұмыс істейтін күн. Бұл - біз бүкіл әлемде, сондай-ақ Еуропа мен Орталық Азия елдерінде адамдардың өліміне әкелетін және балаларымыздың салауатты болашағына қауіп төндіретін аштық пен дұрыс тамақтанбауды тоқтату үшін не істеуге болатыны туралы шешім қабылдайтын күн.

Жақсы әлем құрудағы ілгерілеуге қарамастан, соңғы уақытта оның баяулауы байқалды. Соңғы екі жылда әлем көптеген жаһандық дағдарыстарға тап болды, нәтижесінде тым көп адамдар назардан тыс қалды. COVID-19 пандемиясы, азық-түлік өндірісін бұзған ауа-райының күрт өзгеруі, азық-түлік пен энергия бағасының өсуі және қақтығыстар біздің аймаққа да әсер етті. Аштық пен дұрыс тамақтанбаудың ауқымы өсуде және кедейліктен зардап шегетін адамдар саны артып келеді. Қазір, бұрынғыдан да, барлығына және барлық жерде жаңа үміт дәуірін құру үшін бірлесіп жұмыс істейтін уақыт келді.

Әрбір адамның әрқашан қауіпсіз, экономикалық тұрғыдан қолжетімді және құнарлы азық-түлікке қол жеткізуі үшін шаралар қабылдау қажет. Бірақ біз бірге әрекет етуіміз керек. Ұзақ мерзімді өзгерістер тек келісілген, шешуші ұжымдық әрекеттердің нәтижесінде болады.

Тақырып бойынша оқу: ФАО Орталық Азияда жаңа бастаманы бастайды

ФАО басшылығымен жүзеге асырылатын аса маңызды және ауқымды өзгерістердің бірі азық-түлік жүйелерін қайта құру, халықаралық нарықтарға қол жеткізуге және оларға интеграциялауға жәрдемдесу болып табылады. Бұл бастама өндірісті жақсарту, тамақтану сапасын жақсарту, қоршаған ортаны жақсарту және барлығының өмір сүру сапасын жақсарту мақсатында азық-түлік жүйелерін тиімдірек, инклюзивті, сыртқы әсерлерге иммунитеті жоғары және тұрақты жүйелерге айналдыруға бағытталған. Біздің аграрлық азық-түлік жүйелеріміз әділетті және гүлденген болашақты құруда үлкен әлеуетке ие, өйткені олар біздің өміріміз бен экономикамыздың көптеген салаларымен - ауыл шаруашылығымен, табиғи ресурстармен, энергетикамен, денсаулық сақтаумен және басқалармен байланысты.

Мұнда, Еуропа мен Орталық Азия елдерінде аграрлық азық-түлік жүйелерінің тұрақты дамуына болып жатқан әлеуметтік-саяси өзгерістер әсер етеді. ФАО тұрақты агроазық-түлік жүйелерін құру үшін аймақтағы ұлттық және аймақтық сауда саясатының шараларын әзірлеуді қолдайды.

Бірақ бұл мақсатқа жету үшін біз жаһандық қоғам ретінде әрекет етуіміз керек. Біз аштық, дұрыс тамақтанбау және азық-түлік тапшылығы қаупі бар елдерге аграрлық азық-түлік жүйелерін өзгертуге, гуманитарлық үндеулерді қаржыландыруға және иммунитетті арттыруға көмектесу арқылы қолдау көрсетуіміз керек. Жергілікті қоректік азық-түлік өндірісін ұлғайту, табиғи ресурстарды сақтау және дәстүрлі білімі бар фермерлер сақтайтын жергілікті дәстүрлер мен мәдени маңызы бар жерлер мен агроэкожүйелердің құндылығын арттыру мәселелеріне көбірек көңіл бөлу қажет.

Тақырып бойынша оқу: Әлемде аш адамдардың саны бір жылда 46 миллионға өсті

Бірлесіп, біз аграрлық азық-түлік жүйелеріне инвестициялау арқылы ең осал топтардың, соның ішінде шағын фермерлік шаруашылықтардың құқықтары мен мүмкіндіктерін кеңейтуіміз керек. Бұл шағын жер иелерін осындай қайта құрулардың орталық элементіне айналдыра отырып, оқытудың қолжетімділігін арттыру жолдарын, ынталандыру құралдарын, ғылыми білімді, деректерді, технологияларды және инновацияларды табуды білдіреді. Ауыл шаруашылығын инновациялау және цифрландыру шағын фермерлердің жергілікті деңгейдегі маңызды ақпаратқа, мысалы, ауа-райы, топырақ жағдайы, суару, су тасқыны сияқты оқиғалардан кейінгі сақтандыру төлемдері, жергілікті дақылдар нарығындағы құн туралы ақпарат және зиянкестермен күресу шаралары туралы ақпаратқа қол жеткізуін қамтамасыз ету арқылы тиімдірек күнкөріс көздерін алу процесін жеделдетуге қабілетті. Еуропа және Орталық Азия елдерінде шағын жер иелерін, отбасылық фермерлік шаруашылықтарды және жастарды қолдау жөніндегі өңірлік бастаманы іске асыру шеңберінде ФАО цифрлық технологиялармен жұмыс істеу дағдылары бар ауылдық қауымдастықтарды дамытуға қолдау көрсетеді. Мақсат - шағын жер иелеріне кірістерді әртараптандыруға көмектесу және фермаларда да, одан тыс жерлерде де жұмысқа орналасу мүмкіндіктерін, сондай-ақ бүгін және болашақта бизнес жүргізу мүмкіндіктерін құру.

Тақырып бойынша оқу: Бидайдың әлемдік бағасы қайтадан өсуді көрсетті

Жұмыспен қамту - адамның қадір-қасиетін қамтамасыз етудің негізгі элементі. Бізге ауылдық жерлерде жұмыс пен қызмет көрсету, сондай-ақ гендерлік теңдікті қамтамасыз етуге көмектесу және ауылдық қауымдастықтарды қолдау қажет. Сонымен бірге үкіметтер халықтың неғұрлым осал топтарын қорғауды қамтамасыз ететін атаулы әлеуметтік қорғау бағдарламаларын уақтылы әзірлеуі қажет.

Бұл Дүниежүзілік азық-түлік күні осы күш-жігерді жандандыру және ешкім назардан тыс қалмайтын және әркім сау әрі үнемді азық-түлікке қол жеткізе алатын болашаққа ұмтылу қажеттілігін еске салсын.

Владимир Рахманин, ФАО бас директорының орынбасары, Еуропа және Орталық Азия бойынша өңірлік өкілі

Біздің парақшамыздан Қазақстандағы агробизнестің соңғы жаңалықтарын бірінші болып біліп отырыңыз Facebook, арнада Telegram, бізге жазылыңыз Instagram немесе біздің пошталық жіберу.