Біздің парақшамыздан Қазақстандағы агробизнестің соңғы жаңалықтарын бірінші болып біліп отырыңыз Facebook, арнада Telegram, бізге жазылыңыз Instagram немесе біздің пошталық жіберу.
Экология министрлігі ауылшаруашылық қосалқы бөлшектерге кәдеге жарату жинағын енгізуді жоспарлап отыр
Талқылауға «Өндірушілердің (импорттаушылардың) кеңейтілген міндеттемелері қолданылатын өнімнің жекелеген түрлерінің тізбесін бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Экология, геология және табиғи ресурстар министрінің бұйрығы шығарылды. Яғни, қайта өңдеу алымы.
Естеріңізге сала кетейік, бір жыл бұрын министрлік басшысы қызметіне Серікқали Брекешев тағайындалған болатын. Бұл қызметте ол Мағзұм Мырзағалиевтің орнына келді, соңғысы министр болған кезде 2019 жылы ауыл шаруашылығы техникасына кәдеге жарату алымын енгізді. Ол, алдымен, оның жекелеген түрлерін қамтыды және 2020 жылы бүкіл тізімге таратылды.
Қазақстанның фермерлері «ӨКМ Операторы» ЖШС қатысуымен жасалған схеманың сыбайлас жемқорлық мәніне назар аудара отырып, оны екі жыл бойы жоюға ұмтылды. Тек 2022 жылы билік бұл ұстанымға құлақ асты. «ӨКМ Операторы» компаниясы қайта құрылды, ал оның бұрынғы топ-менеджерлері қылмыстық істердің қатысушылары болды. Соған қарамастан, кәдеге жарату алымын толығымен жою оның мөлшерін екі есе азайтумен шектеліп қалмады.
Енді міне, елдің фермерлерінен қолдау таппайтын жаңа даулы шешім.
Кәдеге жарату алымын тарату ұсынылатын тауарлардың тізіміне жаңа тауар топтарын қосу ұсынылды. Алайда, бұл ұсыныс енгізудің орындылығы бойынша тиісті талдаудан өткен жоқ.
Атап айтқанда, тізімді келесі позициялармен кеңейту ұсынылады:
1. СЭҚ ТН коды 87012 (жартылай тіркемелерге арналған доңғалақты тракторлар, оның ішінде ершікті тартқыштар**)
Бұл ретте, 3 жылдың қорытындысы бойынша талдау көрсеткендей, Қазақстан жыл сайын орта есеппен 5692 трактор импорттайды (2019 жылы – 6930, 2020 жылы – 5385, 2021 жылы - 4763). Техниканың бұл түрі біздің фермерлер арасында үлкен сұранысқа ие.
СЭҚ ТН коды 8409 99 000 9 (тек қана немесе негізінен 8407 немесе 8408 тауар позициясының қозғалтқыштарына арналған өзге де бөлшектер: өзгелері)
СЭҚ ТН коды 8708 50 990 9 (дифференциалды жинағы бар жетекші көпірлердің басқа бөліктері немесе трансмиссия мен көпірлердің басқа элементтерінен бөлек).
Осы тауар позициялары бойынша ауыл шаруашылығы техникасын жөндеу үшін қосалқы бөлшектер импорты жүзеге асырылады. Қосалқы бөлшектердің көптеген компоненттерін ескере отырып, СЭҚ ТН бір коды қолданылады. Мәселен, СЭҚ ТН 8708 50 990 9 коды бойынша дифференциал, көпір корпусы, бұрылыс осі, диск, қаптама, бұрылыс кіндік темір және т.б. сияқты позициялар әкелінеді. Тауарлардың атауы 1000 бірлікке жетеді. 2021 жылдың қорытындысы бойынша СЭҚ ТН 8409990009 коды бойынша қосалқы бөлшектердің импорты - 65,1 млн, СЭҚ ТН 8708509909 коды бойынша – 7,7 млн АҚШ долларын құрады.
Қазіргі уақытта ӨКМ аталған тауар топтарының ауыл шаруашылығы техникасына таратылғанын және осы техниканы сатып алу кезінде алынатынын ескере отырып, ӨКМ-ді қосалқы бөлшектерге қосымша орнатуды сандырақ деп санаймыз, өйткені импорттық ауыл шаруашылығы техникасына осы қосалқы бөлшектер ҚР аумағында өндірілмейді, кейіннен тек қымбаттауға және әкімшілендірудің күрделілігіне әкеп соғады.
«Атамекен» ұлттық кәсіпкерлер палатасының Агроөнеркәсіптік кешен комитеті бұл шешімге үзілді-кесілді қарсы.
Ербол Есенеев, «Атамекен» ҰКП АӨК департаментінің директоры
