Біздің парақшамыздан Қазақстандағы агробизнестің соңғы жаңалықтарын бірінші болып біліп отырыңыз Facebook, арнада Telegram, бізге жазылыңыз Instagram немесе біздің пошталық жіберу.
Қазақстанда егін шығымы орташа болады деген болжам айтылуда
Жарты ғасыр бұрын қазақстандық ауылшаруашылық ғалымдары республикада көктемгі егіске ең қолайлы уақыт 15-25 мамыр аралығында болатындығын анықтаған еді. Өкінішке орай, көптеген фермерлер ғалымдардың бұл ұсыныстарын жиі бұзады. Бұл әсіресе күзде ерте суық түскен жылдары жиі байқалатын. Егін қардың астында қалған мезгілден кейін, келесі жылы фермер егінді ертерек егуге тырысатын.
Егін осылайша ерте егілген жылы көп жағдайда маусымның құрғақшылық кезеңіне түсіп, өнімділіктің төмендеуіне әкелетін. Аталған жағдай биылғы маусымда қайталануда.
Егіс алқабында жұмысты ерте бастаған еңбеккерлер зардап шекті. Мұның бәрі топырақты алдын-ала өңдеуден басталды: ол әбден кеппей істегендіктен, онда егін бітік шықпайды.
- «Топырақ әлі бабына келмеген болатын», - деді А.Христенко атындағы Қарағанды ауылшаруашылық тәжірибе станциясының ғылыми бөлімінің бастығы Николай Ющенко. - Жерді өңдегеннен кейін алқаптарда топырақ кесектері пайда болды, нәтижесінде егін біркелкі емес болып шықты. Керісінше егінге дайындық жұмыстары кеш басталған аймақтарда, ылғалдың көп мөлшері буланып кеткен болатын, ал мамыр айында жаңбырдың болмауына байланысты олардың көктеуі нашар болды. Мен көрген кейбір шаруа қожалықтарында 30% -ға дейін көшеттер шықпай қалды.
Алайда маусымның аяғында жауған жаңбырдан кейін бұл тұқымдар «қайта тіріліп», кеш болса да өсе бастады. Бұдан бірнеше мәселелер туындайды.
Біріншіден, қазір мұндай алқаптардағы жаңадан шыққан көшеттерді күйдіріп алмас үшін гербицидтерді қолдануға болмайды. Агрохимиялық тыңайтқыштарды қолданып үлгергендер үшін оңайырақ болады. Ал кім пайдаланбаған болса, оларға енді қолдану қауіптірек.
Екіншіден, күзде алқаптарда егін біркелкі піспейді, араға екі апта салып созылуы мүмкін. Диқандар егіндерін екі бөліп жинауға дайындалулары керек.
Тақырыпты оқу: Қазақстанда құрғақшылық 60 күнге дейін созылды
Әрине, көп нәрсе жаздың қалай болатынына байланысты. Ғалымдар ауа райы болжамдарын мұқият тыңдап, егін туралы айтуға асықпайды. Ауа-райын дәл болжап айту мүмкін емес.
«Маусымның басы 1974 жылға ұқсас болды, ол жылы өте құрғақ болған еді», - деді Николай Ющенко. – Ал қазіргі кез 2017 жылға ұқсайды шілде айының соңы мен тамыздың басында қатты жаңбыр жауған болатын. Бұдан кейін қалай болары белгісіз.
Тақырыпты оқу: Қазақстанда бидай септориозы болуы мүмкін
Оңтайлы уақытта егін еккен диқандар үшін бәрі жақсы өтуде. Маусым айындағы құрғақшылыққа байланысты өсімдіктердің шығуы тоқтаған болуы мүмкін, бірақ қазір жаңбыр жауып, олар көктеп шығуда. ҚарАШТС-ның (16 мың га) барлық жерінде жағдай жақсы.
-Қазір егіннің қарқынды өсу кезеңі басталып жатыр, жауын-шашын өте жақсы, - деді Николай Ющенко. - Мен егістіктерді аралап көргенімде, жаңбырдан кейін дәнді дақылдарда тереңірек жерде екінші тамыр жүйесі пайда болуда. Бұл өте жақсы. Дәннен өсетін бастапқы тамырларына қарап, өнім 10 ц / га болуы мүмкін деп болжауға болады. Екінші деңгейлі тамыр жүйесі болғандықтан егін орташадан жоғары болады деп ойлаймыз.
Бірақ көпжылдық малға арналған шөптердің өсуі биыл көңіл қуантпайды. Мамырдағы суық ауа-райы мен маусымдағы құрғақшылық оларға қатты әсер етті, нәтижесінде мал азығына арналған шөптің көлемі өткен жылмен салыстырғанда екі есе аз болады.
Николай Ющенко: «Барлық шөптерден жайылымдық шөп пен эспарцет жақсы өсуде», - деп түсіндірді. – Биылғы маусымның басында жоңышқа өте жақсы шығып келе жатқан еді, бірақ ылғалдың болмауынан ала дақ пайда болды. Бұл жылы бір жылдық шөптер жақсы болуы керек. Бар үмітіміз сол болып отыр!
Сергей Буянов, фото және видео автордiкi
