Біздің парақшамыздан Қазақстандағы агробизнестің соңғы жаңалықтарын бірінші болып біліп отырыңыз Facebook, арнада Telegram, бізге жазылыңыз Instagram немесе біздің пошталық жіберу.
Қазақстанда тозған жайылымдарды қалпына келтірудің ауқымды жобасы басталды
24 июля 2020
Қазақстанда БҰҰ Азық-түлік және ауылшаруашылық ұйымының (ФАО) және Жаһандық экологиялық қордың (ЖЭҚ) «Орталық Азия мен Түркияның құрғақшылыққа ұшыраған және сортаң ауыл шаруашылығы өндірістік ландшафттарында табиғи ресурстарды кешенді басқару» жобасы іске асырылуда. ФАО өкілдігі хабарлағандай, жоба жетекші қазақстандық ғылыми-зерттеу институттарымен елдегі технологияларды, мәдениеттерді және табиғи ресурстарды орнықты басқарудың тәсілдерін қолдану мақсатында ұзақ мерзімді келісімдер жасасты.
Атап айтқанда, Қазақ мал шаруашылығы және жемшөп өндірісі институтымен бірлесіп, жоба 10 генотип бойынша құрғақшылыққа төзімді және тұзға төзімді дақылдарға арналған сұрыптау тәлімбағын құру жұмысын бастады. Нәтижесінде тұзға және құрғақшылыққа төзімді дақылдардың тұқымдық банкін құру, кейіннен фермерлерге пайдалануға тарату жоспарлануда.
Суретте: Нұрлан Тілеулесов қызметкерлерімен
- ФАО және ЖЭҚ жобасымен келісе отырып, институт жайылымдық жерлердің тозған учаскелерін анықтау және оқшауландыру, оларды түбегейлі жақсарту және қалпына келтіру бойынша жұмыстар жүргізуде, бұл болашақта осы жерлерді жайылымда тиімді пайдалануға мүмкіндік береді, - деді Қазақ мал шаруашылығы және жем өндірісі ғылыми-зерттеу институтының бас директорының міндетін атқарушы Нұрлан Тілеулесов. - Тозған жайылымдарды қалпына келтірудің тәжірибеде пысықталған тәсілдері елге тарату үшін барлық мүдделі тараптарға ұсынылатын болады.
Қазақ мал шаруашылығы және жемшөп өндірісі институтының мәліметі бойынша, қазіргі уақытта Қазақстан Республикасында 187 млн. га жайылымдық жердің 82 млн. га-ға жуығы ғана қолданыста. Олардың ішінде 61 млн. га ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлер және 20 млн. га – елді мекендердің жерлері. Сонымен қатар, ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерге елдегі барлық мал басының тек жартысы ғана енеді. Ауыл маңындағы жайылымдар біркелкі емес, әсіресе елдің оңтүстігінде жер тапшылығы байқалады. Жерді бөлшектеп және жүйесіз пайдалану олардың тозуына әкеліп қана қоймай, тұтастай алғанда мал шаруашылығының дамуына кері әсерін тигізеді.
Тақырып бойынша: «Суару мәселесіндегі түйткілдер Қазақстанның оңтүстігінде егін шығынын алып келеді» оқыңыз
ФАО/ЖЭҚ пилоттық жобасын іске асыру үшін Алматы және Шығыс Қазақстан облыстарының шаруашылықтары таңдалды. Ғалымдар дрондар мен сандық технологиялар көмегімен өңделген спутниктік түсірілімдер негізінде жайылымдарды зерттеп, кейіннен түбегейлі жақсартуға жататын деградация ошақтарын анықтады. Өткен көктемде жалпы ауданы 10 гектар болатын тозған алқаптарға еркекшөп себіліп, қарағаш отырғызылды.
Жақында институт қызметкерлері Алматы облысының Қарасай және Жамбыл аудандарындағы егіс алқаптарын аралады. Тексеру көрсеткендей, барлық жемдік дақылдар (құмай, тары, судан шөптері, могар, тритикале, эспарцет және басқалары) жақсы жағдайда. Аймақ үшін дәстүрлі емес африкалық тары жақсы жетіліп келеді.
- Нөлдік технологиялар (No-till топырақты нөлдік жырту және ресурс үнемдеу технологиялары) учаскесіне келетін болсақ, мұнда өсімдіктердің дамуы біршама кешеуілдеуде. Біз мұны осы технологияның ерекшелігіне, атап айтқанда оның толық әлеуетінің 5-7 жыл ішінде жетілуімен, сондай-ақ биылғы ауа-райы температурасының күндізгі - 28-35 градустан түңгі - 12-15 градусқа күрт өзгеруімен байланыстырамыз. Бірақ біз осы жағымсыз факторлардың ықпалы азаяды, бұл өсімдіктердің одан әрі өсуіне және дамуына оң әсер етеді деп үміттенеміз, - деп атап өтті Нұрлан Тілеулесов.
Тақырып бойынша: «Қызылорда облысында күріш алқаптары қурап жатыр» оқыңыз.
Оның айтуынша, институт үшін құрғақшылық пен тұзға төзімді дақылдарды, оның ішінде қазақстандық аймақ үшін дәстүрлі емес дақылдарды енгізу және өндіру үлкен қызығушылық тудырады. Олар ірі және шырынды азық алу үшін, сондай-ақ сүт және ет бағытындағы мал қораларында жасыл конвейер жасау жоспарында қолданылады.
Сондай-ақ, ФАО/ЖЭҚ жобасы шеңберінде Қазақстанда климаттың өзгеруіне байланысты дүлей апаттар қаупін басқаруды бағалау, ерте ескерту, сондай-ақ агрометеорологиялық жұмыстардың басталғанын айта кеткен жөн.
