Астық жөніндегі халықаралық кеңес егін жайлы болжамдарын өзгертті

Әлемдегі барлық дәнді дақылдарды өндіруге арналған АХК-тың маусымдық болжамы 2020/21 к жылдың соңына қарай 2237,3 млн. тонна болады деп үміттенген болатын, ал шілде айындағы болжам 13 млн тоннаға аз - 2224,7 млн. тонна жиналды. Астық көлемінің төмендеуі, ең алдымен, АҚШ-та, ЕО мен Ресейде бидай аздау жиналды, сондай-ақ АҚШ-та жүгері өндірісінің болжамы күрт төмендеді.

Осыған қарамастан, бұл көрсеткіш (2224,7 млн ​​тонна) өткен жылғы осы маусымдағы өндіріс көлемінен 48 млн тоннаға жоғары болып отыр.

Сонымен қатар, маусым айынан бастап астықты тұтынудың мөлшері АХК-те өзгеріссіз қалды. Азық-түлік пен өнеркәсіптік тұтынудың аздап артуы мал азығының  азаюына байланысты теңеседі. Жалпы алғанда, жарты миллион тоннадан (218,2 миллион тоннаға дейін) шамалы өседі деген болжам айтылуда.

Астықтың барлық түрлерінің бастапқы қоры 3,6 млн.тоннаға артып, 618,6 млн. тоннаға дейін өсті. Бірақ қалатын қорлардың болжамы өткен аймен салыстырғанда шамамен 10 млн тоннаға, 635-тен 625,2 млн тоннаға дейін төмендеді. Алайда, астық қорының көрсеткіштері бұрынғы жылдармен салыстырғанда айтарлықтай жоғары.

Соңғы айларда әлемдік сауданың болжамы рекордтық деңгейде болып, өсуде. Шілдеде ол 1 млн. тоннаға (391,4 млн. тоннаға дейін) өсті

Астық

Шілде айында тұрақтылық өзгеріп, бидай өндіру көлемі құлдырай бастады. 2020/21 жылдардағы болжам 5,5 млн. тоннаға төмендетіліп, қазір 762 млн.тоннаны құрап отыр, яғни бұл алдыңғы 2019/20 жылдардағы көрсеткішпен сәйкес келеді.

Бұл фактор бидай сату болжамына әлі әсер еткен жоқ, өткен аймен салыстырғанда олар шамалы өсті және 180,4 млн. тоннаны құрады.

Өндірістің құлдырауы мен сұраныстың артуына байланысты қорлардың аяқталу қаупі шамамен 288 млн. тоннаны құрап, 2 млн. тоннаға төмендеп отыр.

Еліміздегі астық өсірушілер өндірістің жалпы төмендеуіне қарамастан, қазақстандық бидайға қатысты болжамның өзгеріссіз қалғанына қуануларына болады. АХК әлі күнге дейін біздің ел 2020/21 жылдары 12,9 млн.тонна бидай өндіре алады деп есептейді, бұл өткен жылмен салыстырғанда 1,4 млн. тоннаға көп.

Осылайша, біз өнімнің ішкі тұтынуын 2,3 млн. тоннаға, экспорттың  мөлшерін 7,5 млн. тоннаға дейін жеткізіп, әлемдегі бидайды экспорттаушылардың қатарында болып отырмыз.

Біз ең аз мөлшерде, яғни 0,1 миллион тоннадай ғана астықты басқа елдерден сатып аламыз.

Қорлардың ұлғаюы жоғарыламайды, бірақ азаймайды да, алдыңғы  болжам бойынша 1,1 млн. тонна көлемде болады.

Тұтастай алғанда, шілде айы Қазақстан үшін барлық маңызды көрсеткіштер бойынша, маусым айындағы көрсеткіштердей бірқалыпты күйде қалып отыр. Алайда нарықта бізге үлкен әсер ететін Ресей елінде жағдай тұрақты болмай тұр.

 

Тақырыпты оқуЕгістікті артық ылғалдан сақтандыру шаралары 1 тамызға дейін созылады

Солтүстіктегі көрші мемлекетте өндіріс көрсеткіштерінің төмендегені байқалады. Ресей Федерациясының бірқатар аймақтарында жаздың құрғақ болуына байланысты екі ай бұрын айтылған болжамның 1 миллион тоннаға төмендегені анықталды. Шілде айында бұл көрсеткіш тағы 1 миллион тоннаға төмендеді. Қазір 2020/21 жж. Өндірілген астықтың жалпы көлемі 78 млн. тоннаға бағаланады.

Сонымен бірге Ресей экспорт көлемін азайтпауда, олар тіпті 1 миллион тоннаға (37,1 дейін) арттырып отыр

Бұл, әрине аяқталатын астыұ қорының деңгейіне әсер етеді. Ресейде болжам бойынша екі айдан бері 12-ден 9 миллион тоннаға дейін төмендеп келе жатыр.

 

Соя -бұршақ

Соя нарығы біртіндеп тұрақтала бастағаны қуантады, ал болжамдар бойынша алдыңғы айлармен салыстырғанда төмен емес.

Естеріңізге сала кетейік, 2019/20 жылдары аталған саланың күрт төмендеуіне байланысты сояның әлемдік қоры төрттен бір бөлікке азайған болатын. Бұл әлемдегі негізгі экспорттаушы АҚШ-та бұршақ дақылдарының түсімінің күрт төмендеуіне байланысты болды.

Болжамдардың төмендеуі шарығы мамыр айында болды және келесі айларда көрсеткіштер өсе бастады. Осылайша, 2019/20 жылдары маусымда өндіріс болжамы 2 млн тоннаға (338,6 дейін) өсті. Келесі жылы АҚШ-та егістік қалпына келтіріледі деген болжам бар, Бразилия мен Аргентинадағы көрсеткіштерге қол жеткізілуі мүмкін. Сондықтан 2020/21 жылдары өткен жылғы көрсеткіштен 27 млн. тоннаға (365,3 дейін) артатын болады. Өткен аймен салыстырғанда ол 1,3 миллион тоннаға жоғарылады, бұл өндіріс көлемінің 8 пайызға артуын білдіреді.

 

Тақырыпты оқуСиноптиктер маусымның алғашқы онкүндігіндегі егіннің шығымын бағалады

2019/20 жылғы сауда-саттық болжамы 3 млн. тоннаға (158 млн. тоннаға) өсті, бұл өткен жылмен салыстырғанда 4% -ға көп. Ал 2020/21 жылдары ол 161,5 миллион тоннаға дейін жетеді. Бұл негізінен Қытайға өнімдерді шығару көлемінің артуымен байланысты, бірақ басқа нарықтар (негізінен азиялық) да өсуде. Сондықтан, бұршақтардың саудасы барлық уақытта жоғары деңгейде болады. Егін нашар шықса да бұршақ дақылдарының бағасы үнемі жоғары болатынын білдіреді.

Жалпы аталған өнімдерді тұтыну өсіп келеді, нарықтағы сұраныс жоғары, сондықтан  қордың көлемі артпайды. Соған қарамастан, олар 3% -ға өсті және қазір 48 млн. тоннаны құрайды, оны енді көктемдегідей төмен мөлшерде деп айтуға да болмайды.

Күріш

Әлемдегі негізгі ірі өндірушілердің, әсіресе Қытай, Таиланд және Америка Құрама Штаттарының күріш өндіруінің төмендеуі 2019/20 жылдары әлемдік күріш өндірісінің бағасын біршама төмендетті. Бүгінгі таңда бұл көрсеткіш 496,3 миллион тоннаны құрайды. Өткен маусымда халық саны өсіп, азық-түлікке деген қажеттілік көбейген еді, әсіресе Азия мен Африкада сауда 44,6 миллион тоннаға жетті. Қытайдағы және басқа экспорттаушылардың үлкен үнемдеуі арқылы күріш қорлары маусымның болжамынан 1 миллионға артып, 176,6 миллион тоннаға дейін жеткен еді.

Тақырыпты оқу: Қызылорда облысында күріш өсірушілерге субсидия төлей бастады

Аталған дақылға деген халықаралық бағалар тұрақты болып қалуда. Олар өндірушілерді көбірек күріш өсіруге ынталандырады. Әлемдік өндіріс ағымдағы 2020/2021 жылы 505,3 млн. тонна болып, рекордтық деңгейге жетуі мүмкін.  Жалпы өнімді пайдалану және қорды қолданудың өсуі жалғасуда. Қорлар 5 млн. тоннаға (181,6 млн. тоннаға дейін) артады. Сауданың көлемі 5% -ға артады (44,6 млн. тоннаға дейін), дегенмен олар алдыңғы жылдардағы көрсеткіштей жоғары емес.

 

Жүгері

2019/20 жылдары жүгері өсіру алдыңғы аймен салыстырғанда аздап жоғарылады. Қазір жүгері өндірісінің болжамы - 1177,2 млн тонна. Сарапшылардың ешқайсысы биылғы жыл бұл дақылдың шығымы нашар болатындығына күмән келтірмейді.

 2020/21 жылдарға арналған алдыңғы болжамдарда жүгері көрсеткіштері жоғары болып, рекордтық өнім жиналады деген. Алайда шілде айындағы болжам сарапшылардың ойын біршама төмендетіп жіберді. Өткен аймен салыстырғанда өндіріс бірден 7,5 миллион тоннаға төмендеді. Негізінен Құрама Штаттарда егінді қалпына келтіру байқалмайды. Америкалықтар үшін сарапшылар өткен аймен салыстырғанда 12 млн тоннаға төмендетіп, 381 млн тоннаға аз болады деп болжам айтқан еді.

Тақырыпты оқу: Қызылорда облысында жүгері сусыны шығарылуда

Алайда, шілде айындағы дақыл мөлшерінің төмендеуіне қарамастан, 2020/21 жылдарға арналған болжамдар бұрынғысынша 1,164 миллион тонна деңгейінде қалып отыр.

Сауда 175,5 млн тоннаға дейін өседі. 2019/20 жылдары өндіріс тапшылығы қор көлемінің  12 млн. тоннаға (300-ден 288 млн. тоннаға дейін) азаюына әкеледі

Андрей Гончаров

Біздің парақшамыздан Қазақстандағы агробизнестің соңғы жаңалықтарын бірінші болып біліп отырыңыз Facebook, арнада Telegram, бізге жазылыңыз Instagram немесе біздің пошталық жіберу.